Σημαντική αύξηση των υποθέσεων που χειρίστηκε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) στην Ελλάδα σημειώθηκε το 2020. Μεταξύ άλλων, το προσωπικό του EASO πραγματοποίησε 9.000 συνεντεύξεις, αριθμός αυξημένος κατά 143% σε σχέση με το 2019 και 8.800 γνωμοδοτήσεις υποθέσεων, δηλαδή κατά 175% περισσότερες σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Εξάλλου, όπως επισήμανε σε σημερινή συνέντευξη τύπου η εκτελεστική διευθύντρια του EASO, Νίνα Γκρέγκορι, παρά την πανδημία του κορονοϊού ο οργανισμός αύξησε την παραγωγικότητά του στην Ελλάδα (σ.σ. τα παραδοτέα του) κατά 160%.
Η ίδια απέδωσε την αύξηση των δραστηριοτήτων του EASO στην Ελλάδα, κυρίως στην υπογραφή της Συμφωνίας Έδρας με τον αναπληρωτή υπουργό, Γιώργο Κουμουτσάκο, «καθώς αυτή αποτέλεσε τη βάση για τη δουλειά μας ως νομική οντότητα στην Ελλάδα».
Στην Ελλάδα ο ευρωπαϊκός οργανισμός απασχολεί περίπου 900 άτομα προσωπικό, το ένα τρίτο των οποίων είναι διερμηνείς. Ο προϋπολογισμός του EASO για τις δραστηριότητες στην Ελλάδα υπολογίζεται σε πάνω από 40 εκατ. ευρώ και αφορά στο 40% του συνολικού προϋπολογισμού του.
Επίσης, η κ. Γκρέγκορι ανακοίνωσε ότι σχεδόν μηδενίστηκαν όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις (backlogs) αιτούντων άσυλο στα νησιά, επισημαίνοντας επίσης ότι εξαιτίας της μείωσης των ροών μετά την πανδημία και της αύξησης των εργαζόμενων στο πεδίο, «μπορέσαμε να μειώσουμε με τις ελληνικές αρχές όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις, από 120.000 σε 70.000 τους τελευταίους οκτώ μήνες».
Η διευθύντρια του EASO εξήρε την «καλή συνεργασία με το ελληνικό υπουργείο και την κυβέρνηση» σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι εν μέσω της πανδημίας ο EASO και το υπουργείο Μετανάστευσης εισήγαν τις συνεντεύξεις εξ αποστάσεως «και αυτό είναι κάτι που θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε το 2021 και θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής στην Ευρώπη, καθώς δεν μπορούν να το εφαρμόσουν όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ».
Η κ. Γκρέγκορι βρίσκεται στην Ελλάδα από την περασμένη Παρασκευή. Μεταξύ άλλων επισκέφθηκε τη Λέσβο, όπου μια ομάδα Ευρωπαίων ειδικών, σε συνεργασία με τον EASO και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αξιολογούν πιθανές τοποθεσίες χωροθέτησης του νέου κέντρου υποδοχής και ταυτοποίησης. Η διευθύντρια του EASO επισκέφθηκε μεταξύ άλλων τις εγκαταστάσεις της Υπηρεσίας Ασύλου και του EASO στην Παγανή, όπου σύμφωνα με ανάρτηση του EASO στα κοινωνικά δίκτυα διεξάγονται μέχρι και 75 συνεντεύξεις καθημερινά σε χώρους που «επιτρέπουν την ασφαλή διεξαγωγή συνεντεύξεων με σεβασμό της αξιοπρέπειας των αιτούντων σύμφωνα με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Επιπλέον, η διευθύντρια του οργανισμού επισκέφθηκε το προσωρινό καμπ στο Καρά Τεπέ, για το οποίο σχολίασε κατά τη συνέντευξη τύπου ότι «οι άνθρωποί μας δουλεύουν στο καμπ σε πολύ δύσκολες συνθήκες» προσθέτοντας πάντως ότι «η ελληνική κυβέρνηση και οι διεθνείς οργανισμοί κατέβαλαν τεράστιες προσπάθειες να το στήσουν γρήγορα», αλλά και ότι έχει προσωρινό χαρακτήρα.
Η κ. Γκρέγκορι μετέβη και σε κέντρα φιλοξενίας της Βόρειας Ελλάδας, όπου ο EASO προσφέρει υποστήριξη σε 14 σημεία, μεταξύ των οποίων τα επτά καινούρια. Συνολικά, ο οργανισμός είναι παρών σε πάνω από 40 σημεία σε όλη την Ελλάδα, ενώ στόχος του, σύμφωνα με την κ. Γκρέγκορι, είναι το 2021 να επεκταθεί και σε άλλα σημεία, στη νότια Ελλάδα.
Η εκτελεστική διευθύντρια του EASO αναφέρθηκε και στην αποστολή του οργανισμού για εκπαίδευση των επαγγελματιών στο άσυλο και ανάπτυξη εργαλείων κοινών για όλα τα κράτη μέλη. «Βοηθάμε στο να μειωθούν οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών στις διαδικασίες ασύλου», είπε, προσθέτοντας ότι αυτή η εξομοίωση των συστημάτων βοηθάει στη μείωση των δευτερογενών ροών. Ωστόσο, σε ερώτηση σχετικά με κοινή έκθεση του EASO, της Frontex και της Europol, που ήρθε χτες στη δημοσιότητα, για χιλιάδες δευτερογενείς μετακινήσεις από την Ελλάδα προς την υπόλοιπη Ευρώπη, η κ. Γκρέγκορι αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.
Τέλος, σχετικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το 'Ασυλο η εκτελεστική διευθύντρια του EASO χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι «η Επιτροπή όντως προσπάθησε να προτείνει περισσότερο αποτελεσματικές και γρήγορες διαδικασίες, όχι μόνο για το άσυλο αλλά και για τις διαδικασίες ελέγχου στα σύνορα», ενώ πρόσθεσε ότι για τον οργανισμό το πιο σημαντικό σημείο είναι η πρόταση της Επιτροπής για νέο κανονισμό της νέας ευρωπαϊκής υπηρεσίας για το άσυλο, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ο κανονισμός αυτός να συζητηθεί ξεχωριστά από το υπόλοιπο Σύμφωνο και να υιοθετηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
