Το 2020 οι επενδύσεις παγκοσμίως για την ενίσχυση της δυνατότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αυξήθηκαν κατά 2%, αγγίζοντας τα $303,5 δισ. – το δεύτερο μεγαλύτερο ποσό μέχρι σήμερα, παρά τον αντίκτυπο της πανδημίας του COVID-19. Παρόλα αυτά, η 57η έκδοση του δείκτη της EY για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI), εκτιμά ότι η μελλοντική ανάπτυξη που θα μπορέσει να οδηγήσει σε καθαρή μηδενική κατανάλωση ενέργειας, απαιτεί επιπλέον επενδύσεις της τάξης των $5,2 τρισ., υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν οι θεσμικοί επενδυτές στη χρηματοδότηση αυτής της ενεργειακής μετάβασης.
Τα ευρήματα του δείκτη υπογραμμίζουν ότι τα ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG), αναδύονται ολοένα και περισσότερο ως προτεραιότητα στις ατζέντες των επενδυτών, την ίδια στιγμή που το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών για τις ΑΠΕ συνεχίζει να αυξάνεται.
Η επερχόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26), για το 2021, αποτελεί παράθυρο ευκαιρίας για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των κυβερνητικών εξαγγελιών και των δράσεων που έχουν πράγματι μέχρι τώρα αναληφθεί παγκοσμίως. Η τελευταία έκδοση του δείκτη RECAI εκτιμά ότι οι πολιτικές που, είτε εφαρμόζονται σήμερα, είτε έχουν εξαγγελθεί από τα ισχυρότερα κράτη, καταδεικνύουν ισχυρότερη δέσμευση για περισσότερη λογοδοσία και διαφάνεια, με τους εκπροσώπους των κρατών να αναμένεται να θέσουν ξεκάθαρους οδικούς χάρτες και να μοιραστούν λεπτομέρειες σχετικά με μέτρα που θα αυξήσουν τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές.
Ο δείκτης της EY εξετάζει, επίσης, μελέτες περίπτωσης (case studies) χρήσης πράσινου υδρογόνου στην Ευρώπη και στην Κίνα, οι οποίες και αντικατοπτρίζουν τις μεγάλες δυνατότητες που παρουσιάζει αυτή η νέα τεχνολογία, αλλά, παράλληλα, καταδεικνύουν και τα εμπόδια προς την εμπορική διάθεσή της και την ευρεία χρήση της.
Η Ελλάδα κατακτά την ιστορικά υψηλότερή της θέση στον δείκτη
Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες (auctions) για ΑΠΕ που εξαγγέλθηκαν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με στόχο την απονομή συνολικής χωρητικότητας ανανεώσιμης ενέργειας 2,1GW μέχρι το 2025, καθώς και η εισαγωγή μίας νέας ψηφιοποιημένης διαδικασίας αδειοδότησης για τη συμμετοχή σε εθνικές ανταγωνιστικές διαδικασίες για ΑΠΕ, βοήθησαν την Ελλάδα να αναρριχηθεί από την 31η θέση της κατάταξης, στην ιστορικά υψηλή 26η, ξεπερνώντας έτσι την 28η θέση στην οποία είχε βρεθεί τον Νοέμβριο του 2018.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος και Επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, αναφέρει: «Η άνοδος της Ελλάδας στην υψηλότερη θέση που έχει βρεθεί ποτέ στην παγκόσμια κατάταξη του δείκτη RECAI, αντανακλά τις σημαντικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα ως προς την απολιγνιτοποίηση και την προώθηση των ΑΠΕ. Η πρόκληση πλέον έγκειται στην υλοποίηση του σχεδιασμού και τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου, για να διατηρηθεί αυτή η θετική δυναμική και να υλοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις στην αιολική και την ηλιακή ενέργεια, την αποθήκευση ενέργειας, τα έξυπνα δίκτυα και τις υποδομές μεταφορών χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της αξιοποίησης των πόρων που φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Οι ΗΠΑ διατηρούν την κορυφαία θέση της κατάταξης, με τις Κίνα και Ινδία να ακολουθούν
Οι ΗΠΑ διατήρησαν την κορυφαία θέση τους στον δείκτη RECAI και αναμένεται να παραμείνουν σε αυτή, υπό την ηγεσία του Προέδρου Biden. Η επανεισδοχή στη Συμφωνία των Παρισίων, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες ανακοινώσεις για μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου κατά 50%-52% μέχρι το 2030, και την παραγωγή 100% καθαρής από άνθρακα ενέργειας μέχρι το 2035, αναμένεται να οδηγήσουν σε αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον στις ΗΠΑ. Παρομοίως, η κινεζική αγορά παρέμεινε ζωηρή και διατήρησε τη δεύτερη θέση της κατάταξης, προσθέτοντας 74,2GW νέας αιολικής ενέργειας μέσα στο 2020, καθώς οι παραγωγοί έσπευσαν να προλάβουν τις περικοπές στις επιδοτήσεις χερσαίας παραγωγής αιολικής ενέργειας που έχουν προαναγγελθεί. Επιπρόσθετα, τον Απρίλιο, Κίνα και ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα συνεργαστούν, τόσο μεταξύ τους, όσο και με άλλα κράτη, για την αντιστροφή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Η Ινδία κέρδισε μία θέση, ανεβαίνοντας στην 3η, με τον κλάδο της ηλιακής ενέργειας να αναμένεται να αναπτυχθεί σημαντικά και την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα να ξεπερνά εκείνη από άνθρακα, πριν το 2040. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα (στην 8η και 17η θέση της κατάταξης, αντίστοιχα), επίσης δεσμεύτηκαν για καθαρή μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Η έκθεση της EY υπογραμμίζει ότι η περιοχή της Ανατολικής Ασίας διαθέτει περισσότερα από 800 έργα έτοιμα προς υλοποίηση, με τις επενδύσεις να εκτιμάται ότι μπορούν να ξεπεράσουν συνολικά τα $316 δισ.
Και άλλες αγορές «σκαρφάλωσαν» στην κατάταξη, καθώς πληθώρα κυβερνήσεων εισάγουν νέα έργα υπεράκτιας παραγωγής αιολικής ενέργειας, όπως η Πολωνία που κατέκτησε την 22η θέση, η Βραζιλία που αναρριχήθηκε στην 11η θέση, και η Ιταλία που ανέβηκε δύο θέσεις και κατέκτησε την 15η, έπειτα από την ανακοίνωση για επιχορηγήσεις ύψους €209 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, υποχώρησε από την 6η στην 7η θέση της κατάταξης, ως αποτέλεσμα των έκτακτων αλλαγών που ανακοινώθηκαν στη διαδικασία υποβολής μελλοντικών προσφορών για την επίγεια παραγωγή αιολικής ενέργειας.