Με την πανδημία να μαίνεται σε ολόκληρη την αμερικανική ήπειρο, τον ιό να μεταδίδεται στις κοινότητες της Μέσης Ανατολής και περιστατικά αναζωπύρωσης να εντοπίζονται στην Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Ινδονησία, καθώς επίσης και την Αυστραλία, τα περιορισμένα κρούσματα στη χώρα μας, φαντάζουν σαν σταγόνα στον ωκεανό.
Πολύ περισσότερο, δε, όταν και οι γύρω βαλκανικές χώρες καταγράφουν άνοδο των περιστατικών. Τις τελευταίες ημέρες από την Βουλγαρία έως την Κροατία και από την Αλβανία έως την Σερβία, παρουσιάζεται άνοδος με 100 νέα περιστατικά την ημέρα σε κάθε χώρα. Στην ουσία αυτό μεταφράζεται σε 800 νέα κρούσματα ημερησίως στην ευρύτερη γειτονιά μας.
Οι περισσότεροι συζητούν αν πρόκειται για δεύτερο κύμα, όμως για να υπάρξει αυτό, θα έπρεπε το προηγούμενο να έχει «μηδενίσει», κάτι που δεν συνέβη ποτέ. Ούτε ευοδώθηκαν και οι καλοκαιρινές ελπίδες για μείωση του ιού λόγω κλίματος, αφού δεν πρόκειται για ιό γρίπης.
Ο ιός συνεχίζει το έργο του με αμείωτους ρυθμούς και δημιουργεί νέες εστίες όπου βρίσκει «άνοιγμα» ή χαλάρωση στα μέτρα επιτήρησης και περιορισμού του.
Ούτε φυσικά στις ΗΠΑ και την Βραζιλία που κατέχουν τα σκήπτρα των ημερών (μόλις χθες οι πρώτες έσπασαν ρεκόρ νέων κρουσμάτων φτάνοντας τα 50.000 άτομα σε μια ημέρα), εφαρμόστηκαν ουσιαστικά τα μέτρα που απαιτούνται, συνολικά και ολοκληρωμένα. Αντίστοιχα και στις λοιπές χώρες της Λατινικής Αμερικής, τα συστήματα υγείας είναι αδύναμα, όπως και οι οικονομίες των χωρών, με αποτέλεσμα οι πολίτες τους να αναγκάζονται να διαλέγουν την εργασία έναντι της υγείας τους, επιτρέποντας στον ιό να μετακινείται μαζί τους.
Ταυτόχρονα δεν υπάρχει και η απαραίτητη υποστηρικτική υποδομή που θα εξετάζει ενδελεχώς τον πληθυσμό για την ανίχνευση νέων κρουσμάτων με διαγνωστικά τεστ, περίθαλψη σε συνθήκες απομόνωσης, ιχνηλάτηση των επαφών τους και καραντίνα, ώστε να αποφεύγεται η κοινοτική μετάδοση.
Στην ίδια κατεύθυνση εντάσσονται και τα περιστατικά υπερμετάδοσης του ιού, όπως μαζικές συναθροίσεις είτε σε παραλίες, είτε σε κέντρα διασκέδασης, αλλά και σε άλλες εκδηλώσεις όπως εκκλησίες ή και σε κλειστές δομές όπως οι οίκοι ευγηρίας, χώροι συγκέντρωσης μεταναστών κλπ.
Το κλειδί στα φαινόμενα που επιτρέπουν την μετάδοση του ιού, είναι η εξεύρεση και αντιμετώπιση νέων κρουσμάτων με τυχαίους ή στοχευμένους ελέγχους, προκειμένου αυτά να απομονώνονται, όπως και οι επαφές τους, και να μένει η κοινωνία ελεύθερη από φορείς.
Σίγουρα το εγχείρημα είναι δύσκολο και δαπανηρό, όμως δεν υπάρχει άλλος τρόπος, όσο δεν διαθέτουμε φάρμακα ή εμβόλια για την αντιμετώπισή του.
Αμερικανική ήπειρος
Την πρωτιά στην αύξηση των κρουσμάτων κατέχουν οι ΗΠΑ με πάνω από 40.000 κρούσματα καθημερινά και τον επικεφαλής του Ινστιτούτου Λοιμώξεων της χώρας Άντονι Φάουτσι να επισημαίνει πως δεν θα εκπλαγεί αν τα ημερήσια κρούσματα φτάσουν τις 100.000. Ήδη 41 από τις 50 πολιτείες βλέπουν άνοδο των κρουσμάτων, κυρίως στο Νότο, συμπεριλαμβανομένων της Φλόριντα, του Μισισιπή, του Τέξας με 6-7.000 κρούσματα την ημέρα, αλλά και στην Νότια Καρολίνα.
Συνολικά 19 πολιτείες και πόλεις δεν άρουν τα περιοριστικά μέτρα που έχουν εφαρμόσει, στην προσπάθειά τους να καθυστερήσουν τη μετάδοση του ιού. Παρόλα αυτά, η ύπαρξή τους σηματοδοτεί και τις ελλείψεις που υπάρχουν δεδομένης της αυξανόμενης παρουσίας του ιού στη χώρα.
Σε ανησυχητικά ανοδική πορεία βρίσκονται επίσης η Βραζιλία, το Περού, η Χιλή, το Μεξικό και η Κολομβία οι οποίες βλέπουν τα κρούσματα να πολλαπλασιάζονται καθημερινά και τα όποια μέτρα τηρούνται να είναι ανεπαρκή για την προστασία των πολιτών.
Συνολικά, τα κρούσματα στην αμερικανική ήπειρο πλησιάζουν τα 5,5 εκατ. πληθυσμού και οι θάνατοι έχουν ξεπεράσει τις 250.000
Στη Μέση Ανατολή
Ιορδανία, Λίβανος, Συρία, Υεμένη βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα, καθώς η περιοχή αντιμετωπίζει σειρά προβλημάτων από πολεμικές συρράξεις και μεταναστευτικά ρεύματα, μέχρι επιδημίες διαφόρων νόσων ακόμη και χολέρας. Τα συστήματα υγείας είναι ήδη καταρρακωμένα, με δραματικές ελλείψεις προσωπικού και εξοπλισμών, ακόμη και βασικών αναλωσίμων. Τα τελευταία, παρά τις αποστολές διεθνών οργανισμών συμπεριλαμβανομένου και του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, δεν επαρκούν ούτε κατ' ελάχιστο.
Όμως και οι υψηλού εισοδήματος χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και τα Εμιράτα, αντιμετωπίζουν αύξηση των κρουσμάτων. Και καθώς στην οργάνωση του ΠΟΥ, συμπεριλαμβάνεται ολόκληρη η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική, αριθμώντας δηλαδή 22 χώρες από το Μαρόκο ως το Πακιστάν, ο ΠΟΥ σήμανε χθες συναγερμό, καθώς στην περιοχή τα κρούσματα ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο και οι νεκροί πλησιάζουν τα 25.000 άτομα.
Ασία
Στην Ασία, Ινδία και Ινδονησία παρουσιάζουν αυξανόμενα κρούσματα σε κοινοτική μετάδοση, ενώ σε Ιαπωνία και Νότια Κορέα η αναζωπύρωση αφορά συγκεκριμένες εστίες, οι οποίες τίθενται υπό έλεγχο καθώς υπάρχει προηγούμενη γνώση με τήρηση των ατομικών μέτρων προστασίας και αποστάσεων.
Αυστραλία
Εστία 77 κρουσμάτων διαπίστωσε και η Αυστραλία η οποία προχώρησε σε καραντίνα 300.000 ατόμων στη Μελβούρνη προκειμένου να περιορίσει τη μετάδοση, ενώ ταυτόχρονα προχωρεί στη διερεύνηση κρουσμάτων κυριολεκτικά πόρτα - πόρτα, προτείνοντας στους κατοίκους να κάνουν τεστ για τον έλεγχο της μετάδοσης.
Αφρική
Στην υπόλοιπη Αφρική, ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου είναι χαμηλότερος, παρότι βαίνει αυξανόμενος (περίπου 400.000 άνθρωποι έχουν προσβληθεί). Εντούτοις, ο πληθυσμός είναι εκπαιδευμένος για την αντιμετώπιση επιδημιών που δεν έχουν θεραπείες, όπως η πρόσφατη επιδημία του Έμπολα που έληξε μόλις την περασμένη εβδομάδα ύστερα από μια συνεχή διετία στο δεύτερο κύμα της.
Ο ΠΟΥ
Στο μεταξύ, ο ΠΟΥ το τελευταίο διήμερο πραγματοποίησε δεύτερη συνάντηση του επιστημονικού του δυναμικού για την πρόοδο στην έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπευτικών σχημάτων και εμβολίων.
Κατά τη συνάντηση τέθηκαν κοινές προδιαγραφές για την εκπόνηση των μελετών που διενεργούνται σχετικά με τα 17 εμβόλια που βρίσκονται ήδη σε φάση κλινικών μελετών και τα ήδη υπάρχοντα φάρμακα που εξετάζονται για τη εφαρμογή τους στην COVID 19.
Στόχος είναι να υπάρξουν συγκρίσιμα στοιχεία όσο προχωρούν οι κλινικές μελέτες, σε ότι αφορά την ασφάλεια και αποτελεσματικότητά τους.
Μέτρα δημόσιας υγείας
Οι ειδικοί του οργανισμού επισημαίνουν ότι μέχρι να υπάρξει φάρμακο ή εμβόλιο, τα μέτρα δημόσιας υγείας επαρκούν. Υποστηρίζουν ότι υπάρχει πάντα η δυνατότητα περιορισμού του ιού μέσω της ανίχνευσης νέων κρουσμάτων, της εκτεταμένης διενέργειας τεστ στον πληθυσμό, της περίθαλψης των ασθενών σε απομόνωση, της ιχνηλάτησης των επαφών τους και την απομόνωσης και των επαφών σε καραντίνα, προκειμένου να μην υπάρχει περιθώριο κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα.
Δευτερευόντως, οι πολίτες θα πρέπει να τηρούν τα ατομικά μέτρα υγιεινής με το συχνό πλύσιμο των χεριών, τη χρήση μάσκας και την τήρηση των αποστάσεων των 2 μέτρων.
Σε διαφορετική περίπτωση, ο ιός θα συνεχίσει να εξαπλώνεται και να σκοτώνει, με ένα ρυθμό θνησιμότητας της τάξης του 0,6%, ποσοστό τουλάχιστον έξι φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο της γρίπης.