Για τον κίνδυνο η πανδημία του κορονοϊού να έχει σοβαρές συνέπειες στη συνοχή και την ευημερία της γερμανικής κοινωνίας, σε βαθμό «άνευ προηγουμένου για τη χώρα», προειδοποιούν οι ερευνητές του Ιδρύματος Bertelsmann και του Ινστιτούτου Infas, αναλύοντας τα ευρήματα μελέτης τους που διενεργήθηκε από την περασμένη άνοιξη έως και τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, διαπιστώνεται μεγάλη απογοήτευση που απειλεί τη συνοχή της κοινωνίας, η οποία διαρκώς περιορίζεται, μαζί με την εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο. Η εικόνα είναι ακόμη πιο ανησυχητική, επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας Κάι Ουντσίκερ, μεταξύ των ατόμων κάτω των 30 ετών.
Η κατάσταση, εξηγεί, δεν ήταν ίδια από την αρχή της πανδημίας. Αρχικά η πανδημία συνέβαλε στην καλύτερη αντίληψη και εκτίμηση των υπαρχουσών δυνατοτήτων, ενώ προς τα μέσα του έτους η κοινωνική συνοχή ήταν ιδιαίτερα ισχυρή, καθώς υπήρχε η αίσθηση ότι «περάσαμε όλοι μαζί τα χειρότερα». Με το δεύτερο lockdown ωστόσο η κατάσταση άλλαξε, κυρίως για τους νέους και για τους εργαζόμενους με χαμηλό εισόδημα.
Είναι σαφές από την έρευνα ότι «οι κοινωνικά αδύναμοι είναι λιγότερο χαρούμενοι», εξηγεί ο κ. Ουντσίκερ και επισημαίνει ένα ιδιαίτερο, όπως λέει, χαρακτηριστικό της γερμανικής κοινωνίας: Όταν οι πολίτες ερωτώνται σχετικά με την κοινωνική συνοχή γενικά στη χώρα, απαντούν ότι έχει μειωθεί, αλλά έχουν αντίθετη άποψη για την καθημερινότητά τους σε τοπικό επίπεδο. Αυτό, σύμφωνα με τους υπεύθυνους για την έρευνα, οφείλεται στις θετικές συνέπειες της αυθόρμητης βοήθειας της γειτονιάς και της ταχείας οργάνωσης δομών προστασίας σε στενότερο κύκλο.
Αξιοσημείωτο πάντως είναι το γεγονός ότι εν μέσω αυτής της κατάστασης αυξήθηκε η εμπιστοσύνη των πολιτών στην πολιτική. Μέχρι το τέλος του έτους, η κυβέρνηση πέτυχε «συντριπτικά επίπεδα ικανοποίησης που δεν είχε δει εδώ και χρόνια», επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας, διευκρινίζοντας ότι και εδώ η εμπιστοσύνη αυξάνεται όσο αυξάνεται το εισόδημα. Η απογοήτευση και η δυσαρέσκεια ωστόσο έχουν αρχίσει να αυξάνονται από το φθινόπωρο, προειδοποιεί ο κ Ουντσίκερ.
Ιδιαίτερη επιβάρυνση φαίνεται ότι αισθάνονται σε αυτή τη φάση οι νέοι, οι οποίοι βλέπουν την προοπτική τους για το μέλλον να επιδεινώνεται. Την προηγούμενη άνοιξη, «μεγάλη ανησυχία» για το μέλλον εξέφραζε το 38% των ατόμων κάτω των 30 ετών, ενώ τον Δεκέμβριο το ποσοστό αυτό είχε φθάσει στο 75%. Οι νέοι εμφανίζουν επίσης πιο συχνά σημάδια κατάθλιψης, με την αίσθηση απομόνωσης να ανεβαίνει από το 46% στο 71% μέσα σε λίγους μήνες.
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της κατάστασης, το 30% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι «κάτι πηγαίνει λάθος», αν και μια διαφορετική λύση δεν διαφαίνεται εύκολα, ενώ η κοινωνία φαίνεται διχασμένη και σε ό,τι αφορά την αίσθηση περιορισμού των ατομικών δικαιωμάτων. «Η γερμανική κοινωνία βρίσκεται σε σταυροδρόμι», δηλώνει ο κ. Ουντσίκερ και προειδοποιεί ότι μέχρι στιγμής, παρά τις διαφορές, οι διάφορες κοινωνικές ομάδες παρέμεναν κοντά η μία στην άλλη. «Τώρα όμως, η κατάσταση γίνεται κρίσιμη. Αν δεν καταστεί εφικτό να διασφαλιστούν οικονομικά όσοι κινδυνεύουν, υπάρχει απειλή κοινωνικού διχασμού σε επίπεδο άγνωστο μέχρι τώρα για τη χώρα», καταλήγει ο ερευνητής.