Την σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με σημαντικούς τομείς όπως η δικαιοσύνη, η εξωτερική πολιτική αλλά και η εθνική άμυνα επιχείρησε να αναλύσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην ημερίδα που διοργάνωσαν ο Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση και το Konrad Adenauer Stiftung με θέμα: «Κλιματική αλλαγή: Επείγουσα παράμετρος του νέου μοντέλου ανάπτυξης».
Αρχικά ο κ. Βενιζέλος επεσήμανε την επίπτωση της κλιματικής αλλαγής στη νοοτροπία της δικαιοσύνης των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς όπως είπε ίσως πρέπει να απασχολήσει λίγο περισσότερο τη νομολογία μας όταν κρίνει θέματα σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την εγκατάσταση τόσο φωτοβολταϊκών όσο και αιολικών πάρκων στην ελληνική επικράτεια.
Ο κ. Βενιζέλος στη συνέχεια θέλησε να αναδείξει τη σχέση της κλιματικής αλλαγής με τη λεγόμενη κοινωνία της διακινδύνευσης, την society of risk. «Στην ανθρώπινη ιστορία, κάθε κοινωνική συσσωμάτωση, κάθε κοινωνικός σχηματισμός και κάθε μορφή πολιτειακής οργάνωσης, έχει ένα στοιχείο διακινδύνευσης πάνω στο οποίο βασίζεται. Ο φόβος συνέχει τις κοινωνίες και το σύγχρονο κράτος αναδύθηκε τους τελευταίους πέντε, ας πούμε, αιώνες, ακριβώς επειδή έπρεπε να αντιμετωπιστούν πιεστικά προβλήματα ασφάλειας. Τώρα, η κοινωνία είναι μία κοινωνία απειλούμενη που ζει με το άγχος διαφόρων κινδύνων, οι φυσικές καταστροφές είναι η πιο αρχαϊκή μορφή κινδύνου, αλλά έχει να αντιμετωπίσει επίσης τεράστια προβλήματα εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας, ασύμμετρες απειλές, προβλήματα πολιτικής προστασίας πολύ σοβαρά. Θα αρκούσαν τα παραδείγματα από το Μάτι, από την Αυστραλία τους τελευταίους μήνες, για να πειστούμε» είπε.
Μια άλλη πτυχή της κλιματικής αλλαγής σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο είναι η σχέση της με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και άμυνας:
«Το μεγάλο ερώτημα που μας απασχολεί τώρα με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, τις τελευταίες εντάσεις στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, είναι αν επανεξετάζοντας αναδρομικά τις μεγάλες επιλογές και τις μεγάλες αδράνειες της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας των τελευταίων 46 ετών, από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, από τη μεταπολίτευση, δηλαδή εξετάζοντας μία μακρά περίοδο μισού αιώνα, ο παράγοντας που λέγεται χρόνος έχει λειτουργήσει θετικά ή αρνητικά για αυτό που λέγεται εθνικό συμφέρον και άρα για αυτό που λέγεται εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας.
Εάν πράγματι κρίσιμο στοιχείο της κατάστασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο είναι ο ορυκτός πλούτος της περιοχής, ο πλούτος σε ορυκτά καύσιμα, αντιλαμβάνεστε πόσο διαφορετική ήταν η συζήτηση πριν από 50 χρόνια και πόσο διαφορετική είναι η συζήτηση τώρα, τώρα είμαστε ένα βήμα πριν την απαγόρευση σε παγκόσμια κλίμακα της χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Εάν η χώρα ακολουθήσει την ίδια σχέση με τον χρόνο, μπορεί να διαπιστώσουμε σε 10 ή σε 20 χρόνια ότι έχει εκλείψει το οικονομικό αντικείμενο της περιοχής, από πλευράς τουλάχιστον ορυκτών καυσίμων, μπορεί να διατηρηθεί το ενδιαφέρον για τη αλιεία, ως προς τα ωστικά κύματα της θάλασσας , το ενδιαφέρον ως προς τα τεχνητά νησιά τα οποία μπορεί να στεγάζουν εγκαταστάσεις παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα, αλλά πάντως δεν θα έχει νόημα να μιλάμε για πετρέλαιο, μετά από μερικές δεκαετίες ακόμα και για το μεταβατικό καύσιμο του φυσικού αερίου»
Ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στην έννοια των θαλασσίων ζωνών που αλλάζει περιεχόμενο υπό την πίεση της κλιματικής αλλαγής. και την μεγαλύτερη αξία αποκτά η αναφορά στην αποκλειστική οικονομική ζώνη σε σχέση με την παραδοσιακή αναφορά στην υφαλοκρηπίδα που αφορά τον βυθό και το υπέδαφος, δηλαδή κυρίως την εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων :
«Δεν επηρεάζεται μόνον αυτή η όψη της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, επηρεάζεται η ίδια μας η σχέση με τις άλλες ηπείρους, η σχέση Ευρώπης και Αφρικής για την οποία η Ευρώπη είναι, θα έλεγα, πολύ λίγο γενναιόδωρη και διορατική. Ο κίνδυνος της ερημοποίησης είναι έντονος, η πιθανότητα να δημιουργηθούν άλλες κατηγορίες προσφύγων, οι περιβαλλοντικοί ή κλιματικοί πρόσφυγες, είναι πολύ ισχυρή, θα έχουμε ενδεχομένως να χειριστούμε άλλου τύπου μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές . Αυτά μπορεί να μην είναι αντικείμενα της αυριανής ατζέντας, αλλά είναι αντικείμενα μίας πολύ κοντινής ατζέντας την οποία πρέπει να έχουμε υπόψη μας όταν κάνουμε ένα στρατηγικό σχεδιασμό» επεσήμανε.
«Η σχέση με την εξωτερική πολιτική και με την πολιτική ασφάλειας, οδηγεί τα ζητήματα στα ακραία όριά τους και δίνει ενδεχομένως μία αίσθηση επείγοντος μεγαλύτερη από αυτή που δίνει η συζήτηση για την ηλεκτροκίνηση των αυτοκινήτων η οποία είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, αλλά μπορεί να εκληφθεί και ως μία συζήτηση που αφορά ένα επιμέρους ζήτημα της ενεργειακής πολιτικής ή της πολιτικής μεταφορών» κατέληξε ο κ. Βενιζέλος.
