Θα αποτελέσει ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών το εργαλείο που θα συμβάλλει στην μαζική τακτοποίηση χρεών προς το δημόσιο και τις τράπεζες; Ήρθε η ώρα να δοκιμαστεί το νομοθετικό πλαίσιο που προετοιμάζεται εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο.
Την 1η Ιουνίου, η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους ενεργοποιεί την ηλεκτρονική εφαρμογή μέσω της οποίας θα γίνονται οι αιτήσεις και πλέον θα φανεί στην πράξη αν ο εξωδικαστικός μηχανισμός να αποτελέσει το εργαλείο που δεν υπήρχε ποτέ διαθέσιμο μέχρι τώρα. Ένα εργαλείο το οποίο θα εξασφαλίζει συνολική λύση στον οφειλέτη με πολλές δόσεις (ώστε και το ύψος της κάθε δόσης να είναι προσαρμοσμένη στα οικονομικά του δεδομένα) και στην νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός εμπεριέχει όλα τα στοιχεία της οικονομικής λογικής που επιβάλλουν οι συνθήκες: μεγάλο αριθμό δόσεων που μπορούν να φτάσουν στις 240 ή και στις 420 υπό ειδικές συνθήκες για τα χρέη προς τις τράπεζες. Προβλέπει κούρεμα προστίμων και προσαυξήσεων για τα χρέη προς το δημόσιο που μπορεί να φτάσει και στο 95%. Ποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι το δημόσιο έχει κάποια πιθανότητα να εισπράξει πέραν των 109 δις. ευρώ που είναι τα ληξιπρόθεσμα χρέη και άλλα τόσα που είναι οι τόκοι;
Προβλέπει επίσης και ένα πλαίσιο διαφάνειας. Ο κάθε οφειλέτης πρέπει να δεχτεί άρση φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου για να μπει στη ρύθμιση. Αυτά τα τρία στοιχεία (ο μεγάλος αριθμός δόσεων, η ολιστική αντιμετώπιση του οφειλέτη και όχι η παροχή αποσπασματικών λύσεων αλλά και το πλαίσιο διαφάνειας) δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να ξεκινήσει το «μεγάλο ξεκαθάρισμα» του ιδιωτικού χρέους.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης δεν είναι ένα ακόμη προσωρινό μέτρο. Είναι ένα μόνιμο εργαλείο το οποίο αποσκοπεί στο να αποσαφηνιστεί ποιος μπορεί να πληρώσει τα χρέη του και ποιος πρέπει να χρεοκοπήσει. Είναι σαφές -και προκύπτει από τον αναλυτικό οδηγό που ακολουθεί- ότι η πρωτοβουλία των κινήσεων σε αυτή τη διαδικασία που ξεκινάει την 1η Ιουνίου δεν ανήκει μόνο στον οφειλέτη. Μπορούν και οι τράπεζες να πιέσουν.
Επίσης, ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν είναι ένα εργαλείο που θα δώσει 240 δόσεις για όποιον χρωστάει 3000-4000 ευρώ στην εφορία. Υπάρχουν προϋποθέσεις που ορίζουν ότι δεν μπορεί κάποιος να ενταχθεί στη ρύθμιση αν χρωστάει μόνο στην εφορία ποσά της τάξεως των 5000-10.000 ευρώ. Τους επόμενους μήνες, θα δούμε το τραπεζικό σύστημα να «πιέζει» τους οφειλέτες να έρθουν στο τραπέζι για να υπογράψουν τη σύμβαση ρύθμισης. Από «κοντά» θα τακτοποιούνται και τα χρέη προς την εφορία. Το πόσο αποτελεσματικά θα λειτουργήσει αυτό το εργαλείο, θα καθορίσει και το πόσο γρήγορα θα μπει σε μια τάξη το τεράστιο ιδιωτικό χρέος που ξεπερνά τα 240 δις. ευρώ αν προστεθούν οι οφειλές σε τράπεζες, εφορία και ασφαλιστικά ταμεία.
1. Τι είναι ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών και σε τι αποσκοπεί; Ποια χρέη μπορούν να ρυθμιστούν με τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών; Εντάσσονται ενήμερες οφειλές;
Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών αποτελεί εξωδικαστική διαδικασία ρύθμισης χρηματικών οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποσκοπεί να παρέχει στους πιστωτές λειτουργικό περιβάλλον διαμόρφωσης προτάσεων ρύθμισης των οφειλών του εκάστοτε οφειλέτη, με σκοπό να αποφύγουν την πτώχευση. Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών παρέχει τη δυνατότητα για την αναδιάρθρωση όλων των οφειλών. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα ελεύθερης διαμόρφωσης της ρύθμισης των οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς, χωρίς να τίθεται όριο στον αριθμό των δόσεων της ρύθμισης. Όμως, για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τίθεται ως ανώτατο όριο δόσεων της ρύθμισης, οι διακόσιες σαράντα (240) δόσεις.
2. Ποιοι θεωρούνται πιστωτές στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών;
Ως «πιστωτές» νοούνται οι χρηματοδοτικοί φορείς, το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν χρηματικές απαιτήσεις κατά του οφειλέτη. (άρθρο 6)
3. Ποιοι φορείς αποκαλούνται «χρηματοδοτικοί φορείς» στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών;
Ως «χρηματοδοτικοί φορείς» νοούνται:
· τα πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και εκείνα που τελούν υπό ειδική εκκαθάριση,
· οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης,
· οι εταιρείες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων,
· οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις του άρθρου 1 του ν. 4354/2015 (Α` 176), ενεργώντας για λογαριασμό προσώπων που έχουν αποκτήσει δάνεια και πιστώσεις του άρθρου 1 του ν. 4354/2015 (Α' 176) , εφόσον τελούν υπό Οδηγός Συχνών Ερωτήσεων – Απαντήσεων για τη ρύθμιση οφειλών και 2η ευκαιρία την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, καθώς και
· τα νομικά πρόσωπα που αποκτούν απαιτήσεις προς τιτλοποίηση. (άρθρο 6)
4. Ποιος λαμβάνει την πρωτοβουλία προκειμένου ένας οφειλέτης να ενταχθεί στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών;
Η διαδικασία μπορεί να εκκινήσει με πρωτοβουλία είτε του οφειλέτη είτε των χρηματοδοτικών φορέων. Οι χρηματοδοτικοί φορείς δεν υποχρεούνται να υποβάλουν πρόταση ρύθμισης οφειλών, ούτε δεσμεύονται ως προς το περιεχόμενό της πρότασής τους.
5. Με ποιο τρόπο μπορούν να κινήσουν τη διαδικασία οι πιστωτές (Δημόσιο, Τράπεζες κλπ) και τι γίνεται εάν ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί στην πρόσκληση των πιστωτών του;
Tο Δημόσιο, οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ή οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν ως πιστωτές να κινήσουν τη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών κοινοποιώντας στον οφειλέτη με ηλεκτρονική επιστολή (e-mail) ή με δικαστικό επιμελητή ή με συστημένη επιστολή ή με ισοδύναμου τύπου ταχυδρομική επιστολή ή αυτοπρόσωπη παράδοση, πρόσκληση για την εξωδικαστική αναδιάρθρωση των οφειλών του θέτοντας προθεσμία για την υποβολή αίτησης στην πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ έως 45 ημερολογιακές ημέρες.
Η πρόσκληση κοινοποιείται με επιμέλεια του πιστωτή και στην Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.. (άρθρο 8 παρ. 2) Η μη υποβολή αίτησης από τον οφειλέτη εντός της προθεσμίας που θέτουν οι πιστωτές συνεπάγεται την αυτοδίκαιη περάτωση της διαδικασίας και αξιολογείται σε περίπτωση μεταγενέστερης υποβολής αίτησης από τον οφειλέτη. (άρθρο 8 παρ. 2)
6. Ποιος έχει δικαίωμα να υποβάλει αίτηση ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών;
Φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα μπορεί να υποβάλει αίτηση για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών. Υπάρχουν, όμως, συγκεκριμένες εξαιρέσεις και περιορισμοί
7. Ποιες εξαιρέσεις και ποιοι περιορισμοί υπάρχουν ως προς την ένταξη στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών;
Στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών δεν εντάσσονται:
1) Οι πάροχοι επενδυτικών υπηρεσιών και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών παρόχων επενδυτικών υπηρεσιών που λειτουργούν στην Ελλάδα,
2) Οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) και οι Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ), καθώς και οι διαχειριστές τους,
3) Τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, καθώς και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα,
4) Οι ασφαλιστικές ή αντασφαλιστικές επιχειρήσεις.(άρθρο 7 παρ. 1)
Επίσης, η υποβολή αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών δεν επιτρέπεται εφόσον:
α) ενενήντα τουλάχιστον τοις εκατό (90%) των συνολικών οφειλών του οφειλέτη σε χρηματοδοτικούς φορείς, στο Δημόσιο και στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης οφείλεται σε έναν χρηματοδοτικό φορέα ή το σύνολο των οφειλών του προς τα πρόσωπα αυτά δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ,
β) ο οφειλέτης έχει υποβάλει αίτηση ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου για την επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για την κήρυξή του σε πτώχευση ή για υπαγωγή στη διαδικασία του ν. 3588/2007 (Α’ 153), ή του ν. 3869/2010 (Α’ 130), ή του ν. 4605/2019 (Α’ 52), ή του ν. 4469/2017 (Α’ 62), εκτός εάν έχει υπάρξει έγκυρη παραίτησή του από τις εν λόγω διαδικασίες, μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών,
γ) ο οφειλέτης έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση,
δ) έχει εκδοθεί οριστική απόφαση υπαγωγής σε μία από τις αναφερόμενες στην περ. β` διαδικασίες ή στη διαδικασία του άρθρου 68 του ν. 4307/2015, ή έχει συζητηθεί ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου η αίτηση υπαγωγής του στις παραπάνω διαδικασίες και εκκρεμεί η έκδοση δικαστικής απόφασης, ή δεν έχουν παρέλθει δεκαπέντε (15) τουλάχιστον μήνες από την απόφαση υπαγωγής, ή δεν έχουν παρέλθει τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες από την με οποιοδήποτε τρόπο ολοκλήρωση διαδικασίας του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης
ε) εάν οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο, καθώς και κάθε πρόσωπο εντεταλμένο στη διαχείριση νομικού προσώπου από το νόμο ή από ιδιωτική βούληση ή με δικαστική απόφαση, και ιδίως αυτό που φέρει την ιδιότητα του προέδρου ή του διευθύνοντος συμβούλου ή του διαχειριστή ή του εταίρου, έχει καταδικαστεί με αμετάκλητη απόφαση για ένα από τα ακόλουθα αδικήματα: i) φοροδιαφυγή, ii) νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία, καταδολίευση δανειστών, χρεοκοπία, ή απάτη, σε βαθμό κακουργήματος. Στην περίπτωση της απάτης, αν ο παθών είναι το Δημόσιο ή Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, αρκεί η καταδίκη σε βαθμό πλημμελήματος.
εβ) Ειδικά επί νομικών προσώπων, η ποινική καταδίκη των προσώπων της υποπερ. εα’ πρέπει να αφορά αξιόποινη πράξη που τελέστηκε στο πλαίσιο της δραστηριότητας του νομικού προσώπου που αιτείται την ένταξή του στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.
στ) ο οφειλέτης, ο οποίος έχει εξυπηρετούμενες ή ενήμερες οφειλές προς το σύνολο των πιστωτών του, δεν επικαλείται γεγονότα από τα οποία να προκύπτει η επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης σε ποσοστό είκοσι τουλάχιστον τοις εκατό (20%). Η επιδείνωση της παρούσας μπορεί να οφείλεται είτε στη μείωση των εισοδημάτων του είτε στην αύξηση των δαπανών του. Στο πεδίο εφαρμογής δεν υπάγονται απαιτήσεις από ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων λόγω παραβίασης της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), οφειλές από τελωνειακούς δασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν έσοδό της και αποδίδονται στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, οφειλές προς αλλοδαπό Δημόσιο, καθώς και οφειλές υπέρ τρίτων.
8. Πώς υποβάλλεται η αίτηση του οφειλέτη για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών;
Η αίτηση για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών υποβάλλεται από τον οφειλέτη ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) με τη χρήση της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Εξωδικαστικής Ρύθμισης Οφειλών.
9. Τι προβλέπεται για την τήρηση και επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του οφειλέτη κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία;
Τα δεδομένα του οφειλέτη τηρούνται στη βάση δεδομένων της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. για τρία (3) χρόνια από τη λήξη της εκτέλεσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης. Αν η αίτηση του οφειλέτη δεν καταλήξει σε σύμβαση αναδιάρθρωσης, τα δεδομένα του διαγράφονται από το ηλεκτρονικό αρχείο της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. τρία (3) χρόνια μετά την υποβολή τους. Η Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. ορίζεται ως υπεύθυνος και ως εκτελών την τήρηση και την επεξεργασία των ανωτέρω δεδομένων σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων). (άρθρο 8 παρ. 1)
10. Ποια στοιχεία πρέπει να περιέχει η αίτηση του οφειλέτη;
Η αίτηση οφειλέτη για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών του περιέχει υποχρεωτικά τα εξής:
α. πλήρη στοιχεία του οφειλέτη, αναφορά στον κύκλο εργασιών του ή το εισόδημά του κατά το τελευταίο οικονομικό έτος πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του,
β. κατάλογο όλων των προσώπων και φορέων που έχουν απαιτήσεις κατά του οφειλέτη (π.χ. προμηθευτών ή εργαζόμενων) με πλήρη στοιχεία, των οφειλομένων ποσών ανά πιστωτή και της ημερομηνίας, αναφορικά με την οποία προσδιορίζεται το ύψος της κάθε οφειλής,
γ. κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων, έτσι ώστε να μπορεί να προσδιορισθεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του.
δ. πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο) που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
ε. δήλωση για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη που έγινε εντός των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης.
· Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη-φυσικό πρόσωπο, υποβάλλονται, επιπλέον, υποχρεωτικά και τα εξής:
α. Πλήρη στοιχεία του συζύγου και των εξαρτώμενων μελών του (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ., ΚΑΔ εφόσον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση).
β. κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων για τον ή τη σύζυγο ή τον συμβίο ή τη συμβία και τα εξαρτώμενα μέλη.
γ. Οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος από οποιαδήποτε πηγή και αιτία.
· Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη- νομικό πρόσωπο, υποβάλλονται, και τα εξής:
α. αναφορά στον κύκλο εργασιών του κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του,
β. δήλωση για κάθε καταβολή μερίσματος από τον οφειλέτη προς τους μετόχους ή εταίρους ή άλλη συναλλαγή, εκτός των τρεχουσών συναλλαγών της επιχείρησης, που έγινε εντός των τελευταίων δύο (2) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης,
γ. στοιχεία κάθε νομικού προσώπου συνδεδεμένου με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης, καθώς και πλήρη στοιχεία ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που τυχόν μεταβιβάστηκαν από τον οφειλέτη σε πρόσωπα συνδεδεμένα με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης,
δ. κατάλογο των προσώπων που αμείβονται από τον οφειλέτη και τα οποία αποτελούν συνδεδεμένα πρόσωπα με αυτόν, καθώς και ανάλυση των αμοιβών αυτών κατά τα τελευταία δύο (2) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.
ε. χρηματοοικονομικές καταστάσεις του άρθρου 16 του ν. 4308/2014 (Α` 251) των τελευταίων πέντε (5) περιόδων, οι οποίες πρέπει να είναι δημοσιευμένες, εφόσον προβλέπεται αντίστοιχη υποχρέωση, και
στ. προσωρινό ισοζύγιο, εντός του τριμήνου που προηγείται της υποβολής, τεταρτοβάθμιων λογαριασμών του αναλυτικού καθολικού της γενικής λογιστικής, εφόσον προβλέπεται η κατάρτισή του. Ο οφειλέτης μπορεί να συνοδεύει την αίτησή του με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, στοιχείο ή πληροφορία, την οποία θεωρεί σημαντική για την επιτυχία της διαδικασίας.
11. Ποια από τα στοιχεία της αίτησης αντλούνται αυτόματα από την πλατφόρμα;
Aπό την πλατφόρμα αντλούνται αυτόματα τα εξής έγγραφα:
1.Δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων (E.1) ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,
2. Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε.3) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,
3. Δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε.9) των τελευταίων πέντε (5) ετών, εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,
4. Πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικό) του τελευταίου φορολογικού έτους,
5. Πράξη διοικητικού προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου φορολογικού έτους,
6. Καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
7. Αντίγραφο ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες και των φυσικών προσώπων που είναι αλληλέγγυα με τον οφειλέτη εκ του νόμου για την παράλειψη καταβολής οφειλών,
8. Πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης και κάθε άλλο στοιχείο που αφορά τον οφειλέτη και καταχωρείται στο ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας του άρθρου 213, 9. Πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εφόσον ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο.
12. Πώς υπολογίζεται η αξία των ακινήτων που δηλώνονται στην αίτηση και βρίσκονται στην Ελλάδα;
Ως αξία των ακινήτων τα οποία δηλώνονται στην αίτηση, και εφόσον αυτά βρίσκονται στην Ελλάδα, λογίζεται η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία πράξη προσδιορισμού φόρου. (άρθρο 11).
13. Πώς υπολογίζεται η αξία γηπέδων εκτός σχεδίου πόλεως και οικισμού;
Για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, για τα οποία δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝ.Φ.Ι.Α., ως αξία ακινήτων λογίζεται η αντικειμενική αξία αυτών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, εφαρμόζοντας το έντυπο ΑΑ-ΓΗΣ. (άρθρο 11).
14. Πώς υπολογίζεται η αξία των ακινήτων που δηλώνονται στην αίτηση και βρίσκονται στο εξωτερικό;
Ως αξία των ακινήτων που δηλώνονται στην αίτηση και βρίσκονται στην αλλοδαπή, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική τους αξία, όπως αυτή προκύπτει από έκθεση εκτιμητή ακινήτων ή, εφόσον υπάρχει, η αντικειμενική τους αξία, την οποία συνυποβάλλει ο οφειλέτης με την αίτησή του.
15. Η υποβολή της αίτησης συνεπάγεται άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου;
Με την αίτηση παρέχεται από τον οφειλέτη άδεια για την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων και του φορολογικού απορρήτου. Επίσης, με την αίτηση υπαγωγής παρέχεται από τον οφειλέτη άδεια για κοινοποίηση σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές, του περιεχομένου και των συνοδευτικών και υποστηρικτικών στοιχείων και εγγράφων της αίτησης. Ειδικότερα, η άδεια καταλαμβάνει και τα εξής κατά περίπτωση, στοιχεία και έγγραφα:
α. δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων (E.1) ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,
β. κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε.3) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,
γ. δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε.9) των τελευταίων πέντε (5) ετών, εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,
δ. πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικό) του τελευταίου φορολογικού έτους,
ε. πράξη διοικητικού προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου φορολογικού έτους,
στ. καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
ζ. αντίγραφο ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες και των φυσικών προσώπων που είναι αλληλέγγυα με τον οφειλέτη εκ του νόμου για την παράλειψη καταβολής οφειλών,
η. πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης και κάθε άλλο στοιχείο που αφορά τον οφειλέτη και καταχωρείται στο ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας,
θ. πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εφόσον ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο,
ι. αναφορικά με τις απαιτήσεις προς πιστωτικά ιδρύματα, το οφειλόμενο ποσό ανά πιστωτή,
ια. στοιχεία αναφορικά με καταθέσεις και χρηματοπιστωτικά προϊόντα που τηρούνται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς και την εκτιμώμενη αξία τους, και
ιβ. τα στοιχεία βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων επί των ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του αιτούντος που βρίσκονται στη διάθεσή των χρηματοδοτικών φορέων και την εμπορική αξία των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.
16. Η υποβολή της αίτησης συνεπάγεται άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου και για τον/τη σύζυγο;
Σε περίπτωση αίτησης φυσικού προσώπου παρέχεται επιπλέον της άδειας, η άδεια ανάκτησης, η οποία περιλαμβάνει και τα στοιχεία και έγγραφα που αφορούν τον ή τη σύζυγο ή τον συμβίο ή τη συμβία του οφειλέτη και τα εξαρτώμενα μέλη. Ο σύζυγος ή η σύζυγος ή ο συμβίος ή η συμβία και τα εξαρτώμενα μέλη συνυπογράφουν την αίτηση για την παροχή της παραπάνω άδειας ανάκτησης. (άρθρο 12 παρ. 3)
17. Ο αιτών έχει ευθύνη σε περίπτωση ανακριβών καταχωρήσεων;
Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 του αιτούντα για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου της αίτησης και των υποβληθέντων εγγράφων. (άρθρο 12 παρ. 4).
18. Ποιες είναι οι συνέπειες υποβολής ψευδούς υπεύθυνης δήλωσης του ν.1599/1986; Τι προβλέπεται σε περίπτωση δήλωσης από τον αιτούντα ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης αληθινών;
Αν αποδεικνύεται με δημόσια έγγραφα ότι η Υπεύθυνη Δήλωση είναι ψευδής, τότε ρύθμιση που τυχόν επιτευχθεί θεωρείται αυτοδικαίως άκυρη, ο οφειλέτης εκπίπτει όλων των δικαιωμάτων που απέκτησε βάσει της ρύθμισης, οφείλει να καταβάλει στον πιστωτή την προ ρυθμίσεως οφειλή, μειωμένη κατά τα ποσά που καταβλήθηκαν και ο θιγόμενος πιστωτής μπορεί να επισπεύσει άμεσα αναγκαστική εκτέλεση. Η εν λόγω οφειλή επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το ανώτατο παρεμβατικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσαυξημένο κατά πέντε (5) ποσοστιαίες μονάδες. (άρθρο 12 παρ. 5).
19. Τι γίνεται στην περίπτωση που πριν την υποβολή αίτησης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών έχει ξεκινήσει η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών;
Η υποβολή της αίτησης αναστέλλει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Αν για οποιονδήποτε λόγο η διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών δεν τελεσφορήσει, η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας συνεχίζεται από το στάδιο στο οποίο ευρισκόταν πριν την αναστολή, κατόπιν αιτήσεως του οφειλέτη, η οποία λαμβάνει χώρα εντός τριάντα (30) ημερών από την με οποιοδήποτε τρόπο λήξη της διαδικασίας του Εξωδικαστικού. (άρθρο 13 παρ. 1).
20. Η υποβολή αίτησης στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού συνιστά σπουδαίο λόγο για την καταγγελία διαρκών συμβάσεων;
Η υποβολή αίτησης στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού δεν συνιστά σπουδαίο λόγο για την καταγγελία διαρκών συμβάσεων. (άρθρο 13 παρ. 2).
21. Τι ακολουθεί την υποβολή της αίτησης;
Μετά την υποβολή της αίτησης, οι συμμετέχοντες πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη, της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, υπογράφεται μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη η σύμβαση αναδιάρθρωσης. (άρθρο 14 παρ. 1).
22. Ποια θεωρείται «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών;
Ως «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» νοείται το ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές. (άρθρο 6).
23. Ποιο θεωρείται «ποσοστό συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο» στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών;
Ως «ποσοστό συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο» νοείται το ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων που εξασφαλίζονται με υποθήκη, προσημείωση υποθήκης, ενέχυρο ή άλλο ειδικό προνόμιο του άρθρου 976 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές. (άρθρο 6).
24. Τι είναι «σύμβαση αναδιάρθρωσης» στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών;
Ως «σύμβαση αναδιάρθρωσης» νοείται η δικαιοπραξία (συμφωνία), που καταρτίζεται (υπογράφεται) μεταξύ του οφειλέτη και των πιστωτών που συναινούν στη ρύθμιση και έχει ως αντικείμενο την αναδιάρθρωση των οφειλών του οφειλέτη.
25. Ποια μορφή έχει η σύμβαση αναδιάρθρωσης;
Η σύμβαση αναδιάρθρωσης μπορεί να υπογραφεί είτε ενιαία μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη είτε να συναφθεί ως πολλαπλές διμερείς συμφωνίες με ταυτόσημο περιεχόμενο. (άρθρο 14 παρ. 1).
26. Πώς υπογράφεται η σύμβαση αναδιάρθρωσης;
Η υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης με μηχανικό μέσο ή ηλεκτρονικό τρόπο είναι επαρκής και υπέχει θέση ηλεκτρονικής υπογραφής. (άρθρο 14 παρ. 2).
27. Κατά τη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών χωρεί διενέργεια διαμεσολάβησης;
Ναι. Σε περίπτωση που εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από τη λήψη πρότασης ο οφειλέτης υποβάλλει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση και το αίτημα αυτό γίνει δεκτό από την πλειοψηφία των χρηματοδοτικών φορέων ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων που αφορά, τότε μπορεί να διενεργηθεί διαμεσολάβηση. Σε περίπτωση που παρά την παρέλευση τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία συμβιβασμού μεταξύ της πλειοψηφίας των πιστωτών και του οφειλέτη, τότε η διαδικασία θεωρείται λήξασα χωρίς δυνατότητα παράτασης ή ανανέωσης. (άρθρο 15).
28. Ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη της διαμεσολάβησης;
Εφόσον πρόκειται για οφειλέτες που θεωρούνται πολύ μικρή οντότητα σύμφωνα με το ν. 4308/2014, την ευθύνη διαμεσολάβησης μπορεί να αναλάβει οποιοσδήποτε διαπιστευμένος διαμεσολαβητής. (άρθρο 15) Σε κάθε άλλη περίπτωση την ευθύνη αναλαμβάνει διαπιστευμένος μεσολαβητής, ο οποίος πρέπει να έχει επιπλέον πιστοποίηση ειδικής εκπαίδευσης σε χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση. (άρθρο 15).
29. Υπάρχει προθεσμία για την υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης;
Αν δεν υπογραφεί η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, η διαδικασία θεωρείται περατωθείσα ως άκαρπη. Σε κάθε περίπτωση, εντός της πιο πάνω προθεσμίας, οι συμμετέχοντες πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν τη δυνατότητα να απορρίψουν την αίτηση του οφειλέτη και να μην καταθέσουν πρόταση ρύθμισης. Την ημερομηνία κοινοποίησης της απόρριψης η διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης περαιώνεται άμεσα ως άκαρπη.
30. Η διαδικασία καλύπτεται από εμπιστευτικότητα και εχεμύθεια;
Ναι. Ο οφειλέτης, οι συμμετέχοντες πιστωτές, καθώς και οι υπάλληλοι των αρμοδίων υπηρεσιών του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, φέρουν υποχρέωση εχεμύθειας ως προς την ύπαρξη και το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων. Ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές υπέχουν καθήκον αληθείας και συμμετέχουν στη διαδικασία με καλή πίστη. Η δημοσιοποίηση ή κάθε άλλη κοινοποίηση σε τρίτους εμπιστευτικών πληροφοριών ή πληροφοριών σχετικά με τις διαπραγματεύσεις χωρίς την προηγούμενη γραπτή συναίνεση του συνόλου των συμμετεχόντων στη διαπραγμάτευση απαγορεύεται.
31. Ποια είναι τα αποτελέσματα υποβολής της αίτησης στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών ως προς τα αναγκαστικά μέτρα σε βάρος του οφειλέτη;
Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναστέλλονται τα αναγκαστικά μέτρα και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη καθώς και η ποινική δίωξη για τα αδικήματα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 και του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967 αναφορικά με τις οφειλές, των οποίων ζητείται η ρύθμιση. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
Η αναστολή δεν καταλαμβάνει την διενέργεια πλειστηριασμού ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης). Η αναστολή παύει με την τυχόν κοινοποίηση προς τον οφειλέτη της απόφασης μη υποβολής πρότασης συμφωνίας αναδιάρθρωσης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο απόρριψη της αίτησης. (άρθρο 18).
32. Ποια είναι τα αποτελέσματα υπογραφής της σύμβασης αναδιάρθρωσης;
Με την επίτευξη σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται σε πιστωτή, ο οποίος δεσμεύεται από τη σύμβαση, η επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης και αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη. Αν κατά τον χρόνο επίτευξης της σύμβασης αναδιάρθρωσης εκκρεμεί εναντίον του οφειλέτη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης για απαίτηση που ρυθμίστηκε, επισπευδόμενη από καταλαμβανόμενο πιστωτή, αυτή αναστέλλεται (άρθρα 14, 19).
33. Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης συμμετέχουν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης;
Εφόσον υπάρχουν οφειλές προς το Δημόσιο ή/και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, η σύμβαση μπορεί να τελεί υπό την αίρεση της συναίνεσής τους. Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να προβούν, σε πολυμερή βάση, σε αναδιάρθρωση, καθώς και διαγραφή των οφειλών προς αυτούς. Εφόσον επιτευχθεί έγκριση σύμβασης από τους χρηματοδοτικούς φορείς και τον οφειλέτη, κοινοποιείται η σύμβαση αυτή προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στον βαθμό που τους αφορά, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (άρθρο 14 παρ. 2, άρθρο 21 παρ. 1).
34. Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται για να γίνει αποδεκτή η σύμβαση από το Δημόσιο ή το Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης;
Η σύμβαση γίνεται αποδεκτή από το Δημόσιο ή το Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον ικανοποιούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
i. οι απαιτήσεις του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης δεν υπερβαίνουν, τόσο ως προς το Δημόσιο όσο και ως προς το σύνολο των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, το ποσό του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) Ευρώ,
ii. το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μικρότερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη, και
iii. το περιεχόμενο της σύμβασης αναδιάρθρωσης προέκυψε από το προβλεπόμενο υπολογιστικό εργαλείο . Στην περίπτωση αυτή, και με την επιφύλαξη της τέλεσης των αδικημάτων της δωροληψίας και της δωροδοκίας υπαλλήλου, ουδείς υπάλληλος του δημοσίου τομέα υπέχει οποιαδήποτε αστική, ποινική ή πειθαρχική ευθύνη για την υπογραφή ή αποδοχή της παραχθείσας από το υπολογιστικό εργαλείο συμφωνίας στο πλαίσιο της διαδικασίας του παρόντος κεφαλαίου.
iv. Η σύμβαση πληροί τις προϋποθέσεις που αναφέρονται παρακάτω στις ερωτήσεις 44, 45 & 46. (άρθρο 21 παρ. 2)
35. Τι απαιτείται από το Δημόσιο και τους ΦΚΑ για να συναινέσουν σε πολυμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης για ποσά οφειλών προς αυτούς άνω του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) Ευρώ και για τις περιπτώσεις που εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μεγαλύτερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη;
Η συναίνεση του Δημοσίου ή Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, σε πολυμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης, για ποσά οφειλών προς αυτούς άνω του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) Ευρώ και για τις περιπτώσεις που εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μεγαλύτερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη, είναι σύννομη, εφόσον:
· η προτεινόμενη σύμβαση έχει εξασφαλίσει τις συναινέσεις του οφειλέτη, της πλειοψηφίας (ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων) των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο και
1. λαμβάνεται σύμφωνη αιτιολογημένη γνώμη διαχειριστή αφερεγγυότητας, τον οποίο επιλέγουν οι χρηματοδοτικοί φορείς που καλύπτουν την αμοιβή του, ότι:
2. η σύμβαση δεν επιφυλάσσει στο Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης χειρότερη μεταχείριση απ’ ό,τι θα ίσχυε σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και 3. η εφαρμογή της σύμβασης αναδιάρθρωσης επιτρέπει τη βιώσιμη λειτουργία του (αν είναι επιχείρηση) ή τον καθιστά αξιόχρεο, και, επιπλέον, ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις που αναλύονται στην αμέσως επόμενη ερώτηση. (άρθρο 21 παρ. 2, 3).
36. Ποιοι κανόνες και περιορισμοί διέπουν τις συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης;
Στις συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ακολουθούνται οι ακόλουθοι κανόνες και περιορισμοί: Είναι άκυρος ο όρος σύμβασης αναδιάρθρωσης, που προβλέπει:
1. την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε περισσότερες από διακόσιες σαράντα (240) δόσεις,
2. τη ρύθμιση οφειλών που έχουν ήδη ρυθμισθεί βάσει του παρόντος Εξωδικαστικού Μηχανισμού ή του ν. 4469/2017 (Α’ 62), ανεξάρτητα αν η ρύθμιση είναι σε ισχύ,
3. την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα,
4. την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των πενήντα (50) ευρώ,
5. την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
6. την ικανοποίηση απαιτήσεων του Δημοσίου ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού (άρθρο 22).
37. Τι προβλέπεται σχετικά με τη διαγραφή οφειλών;
Αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο τον χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων και όχι τον χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις.
Η διαγραφή των οφειλών τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών προς το Δημόσιο ή τον αντίστοιχο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Επί των οφειλών προς το Δημόσιο που ρυθμίζονται δυνάμει της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν υπολογίζονται περαιτέρω τόκοι ή προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.
Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και κατά τη διάρκεια ισχύος αυτής, δεν υπολογίζονται τα πρόστιμα του άρθρου 57 ν. 4174/2013 (Α’ 170) (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας), και του άρθρου 6 του Κ.Ε.Δ.Ε.. Η διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατουμένων φόρων, επιρριπτομένων φόρων προς το Δημόσιο και ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται (άρθρο 22).
38. Η διαγραφή βασικής οφειλής προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης επηρεάζει τα ασφαλιστικά δικαιώματα τρίτων;
Όχι, η διαγραφή βασικής οφειλής προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης δεν επηρεάζει τα ασφαλιστικά δικαιώματα τρίτων (άρθρο 22).
39. Ποια αποτελέσματα επιφέρει η κατάρτιση συμβάσεων αναδιάρθρωσης οφειλών με το Δημόσιο;
Από την ημερομηνία ισχύος της εγκριθείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης, ισχύουν τα ακόλουθα ως προς το Δημόσιο:
i αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης,
ii αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (α. 25 του ν. 1882/1990) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο αυτό ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος,
iii κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και υπό την προϋπόθεση ότι:
α) έχει εξοφληθεί τουλάχιστον η πρώτη δόση της ρύθμισης δυνάμει αυτής,
β) έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οι μη υπαγόμενες στη σύμβαση οφειλές και
γ) έχουν υποβληθεί οι προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, καθώς και η προβλεπόμενη Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.), εντός τριών (3) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους, μετά από αίτηση του οφειλέτη, η Φορολογική Διοίκηση αποφασίζει ότι οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις. Η απόφαση αυτή εκδίδεται ανεξάρτητα από το εάν οι κατασχέσεις επιβλήθηκαν για υπαγόμενες ή μη στη σύμβαση οφειλές και γνωστοποιείται στον τρίτο.
Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση, αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτή αποδίδονται στο Δημόσιο. Αν ανατραπεί ή ακυρωθεί η σύμβαση, οι ανωτέρω κατασχέσεις αναπτύσσουν πλήρως τις έννομες συνέπειές τους, αναφορικά με τις μελλοντικές απαιτήσεις, από τη γνωστοποίηση της ανατροπής στον τρίτο.
Τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα ή αξιώσεις τρίτων δεν αντιτάσσονται έναντι του κατασχόντος Δημοσίου. Οι κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, που έχουν επιβληθεί αποκλειστικά για οφειλές υπαγόμενες στη σύμβαση, αίρονται μετά από αίτηση του οφειλέτη, εφόσον έχει εξοφληθεί ποσοστό τουλάχιστον εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του συνολικού προς καταβολή στο Δημόσιο ποσού της σύμβασης. Στις περιπτώσεις των ανωτέρω εδαφίων, ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφονται (άρθρο 23).
40. Ποια αποτελέσματα επιφέρει η κατάρτιση συμβάσεων αναδιάρθρωσης οφειλών με τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης;
Από την ημερομηνία ισχύος της εγκριθείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης, ισχύουν τα ακόλουθα ως προς τον Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης:
i. Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης.
ii. Αναστέλλεται η ποινική δίωξη για τα αδικήματα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (α. 25 του ν. 1882/1990) και της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (α. 1 του α.ν. 86/1967) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με αυτά ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος (άρθρο 23).
41. Μπορούν να καταρτίζονται διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών με το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και με ποιες προϋποθέσεις;
Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να καταρτίζουν διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών εφόσον με την σύμβαση ο οφειλέτης καθίσταται βιώσιμος ή αξιόχρεος. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει η ανάκτηση του Δημοσίου ή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης να είναι τουλάχιστον ίση προς την εκτιμώμενη ανάκτησή του σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και τηρούνται οι κανόνες και περιορισμοί όπως και στις πολυμερείς συμβάσεις. Η κατάρτιση διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης έχει ως προς το Δημόσιο ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, τις συνέπειες που έχουν και οι λοιπές συμβάσεις (άρθρο 24).
42. Τι γίνεται αν υπάρχουν προηγούμενες ρυθμίσεις οφειλών που υπάγονται σε σύμβαση αναδιάρθρωσης;
Συμμετοχή του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης σε σύμβαση αναδιάρθρωσης συνεπάγεται την αυτοδίκαιη κατάργηση προηγούμενων ρυθμίσεων για τις οφειλές που υπάγονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης.
43. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του οφειλέτη μετά τη σύναψη της συμφωνίας αναδιάρθρωσης των οφειλών του;
Ο οφειλέτης οφείλει να τηρεί τη ρύθμιση και να καταβάλει το σύνολο των δόσεων, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης (άρθρο 26 παρ.1).
44. Ποια αποτελέσματα επέρχονται με την ολοκλήρωση της ρύθμισης και την πλήρωση των όρων της σύμβασης;
Με την καταβολή του συνόλου των οφειλόμενων δόσεων σε κάθε πιστωτή, ο οποίος έχει συμβληθεί στη σύμβαση αναδιάρθρωσης, ολοκληρώνεται επιτυχώς η ρύθμιση και αποσβήνεται το τμήμα της απαίτησης που υπερβαίνει το ποσό της ρύθμισης. Αυτό γίνεται με την επιφύλαξη τυχόν δικαιωμάτων του κάθε πιστωτή έναντι συνοφειλετών ή εγγυητών του οφειλέτη ή δικαιωμάτων των πιστωτών με δικαιώματα επιφύλαξης κυριότητας. Στην περίπτωση της επιτυχούς ολοκλήρωσης της ρύθμισης, κάθε καταλαμβανόμενος πιστωτής παρέχει στον οφειλέτη πιστοποίηση της ρυθμισμένης απαίτησής του, σύμφωνα με την σύμβαση αναδιάρθρωσης, η οποία αποτελεί τίτλο εξόφλησης ρυθμισμένης απαίτησης και διαγραφής για το ποσό του διαγράφηκε από το σύνολο των απαιτήσεων του πιστωτή που καταλαμβάνονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης (άρθρο 26).
45. Τι θα συμβεί εάν ο οφειλέτης δεν τηρήσει τη συμφωνία αναδιάρθρωσης;
Εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει την καταβολή τριών (3) ή παραπάνω δόσεων προς οποιονδήποτε από τους πιστωτές του, ο πιστωτής δικαιούται να καταγγείλει τη σύμβαση αναδιάρθρωσης. Την ίδια δυνατότητα έχει κάθε πιστωτής εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει να του καταβάλλει πάνω από το 3% του συνολικού ποσού που οφείλει στον συγκεκριμένο οφειλέτη. Η καταγγελία από κάποιον πιστωτή σημαίνει ότι ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση της οφειλής του μόνο προς τον συγκεκριμένο πιστωτή, στον οποίο θα οφείλει τα ποσά που όφειλε πριν τη σύμβαση αναδιάρθρωσης, αφού από αυτά αφαιρεθούν τα ποσά που είχε καταβάλει μέχρι την καταγγελία. Ο πιστωτής που κατήγγειλε μπορεί να κινηθεί άμεσα κατά του οφειλέτη για να εισπράξει τα οφειλόμενα ποσά (άρθρο 27).
