Οι γνώσεις μας για τα εμβόλια έχουν μια αυξανόμενη δυναμική. Όσο αθροίζονται επιστημονικά δεδομένα και όσο περνάει ο χρόνος, μαθαίνουμε λεπτομέρειες τόσο για την ασφάλεια των εμβολίων, που παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα, όσο και για το πως επηρεάζεται η αποτελεσματικότητά του από το πέρασμα του χρόνου.
Φαίνεται, λοιπόν ότι η πιθανότητα να κολλήσει κανείς κορονοϊό, δηλαδή να παρουσιάσει θετική μοριακή αντίδραση (PCR), μεγιστοποιείται όσο αυξάνεται ο χρόνος από την υλοποίηση των δύο δόσεων του εμβολίου του. Πρακτικά, στους έξι μήνες ο κίνδυνος είναι διπλάσιος από ότι είναι στους τέσσερις μήνες και αυτό ανεξαρτήτως ηλικίας.
Ταυτόχρονα, αν συγκρίνουμε τις περιπτώσεις ανθρώπων που εμβολιάστηκαν πριν από έξι μήνες με όσους ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό τους πριν από τέσσερις μήνες, τότε, ειδικά στις ηλικίες άνω των 60ετών, σημειώνεται σοβαρή αύξηση (διπλασιασμός) του κινδύνου σοβαρής νόσησης.
Α. Πιθανότητες μόλυνσης από κορονοϊό με βάση τους μήνες που έχουν περάσει μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού (ανά ηλικιακή ομάδα). Για όσα άτομα 60 ετών και άνω έχει παρέλθει το εξάμηνο από τον πλήρη εμβολιασμό τους, η πιθανότητα μόλυνσης είναι 3,4 τοις χιλίοις. Αντίθετα, για όσα άτομα της ίδιας ηλικιακής ομάδας, έχει παρέλθει ένα τρίμηνο από τον πλήρη εμβολιασμό τους, η πιθανότητα μόλυνσης είναι τρεις φορές μικρότερη.
Β. Πιθανότητα σοβαρής νόσησης από κορονοϊό με βάση τους μήνες που έχουν περάσει μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού (ανά ηλικιακή ομάδα) Για τα άτομα 60 ετών και άνω, μετά την πάροδο εξαμήνου, η πιθανότητα σοβαρής νόσησης είναι 3,5 στα 10.000 άτομα. Αντίθετα, μετά την πάροδο τριμήνου, η αναλογία είναι λιγότερο από 1,2 στα 10.000.
Η επαναληπτική δόση του εμβολίου είναι τρομερά ασφαλής και ιδιαίτερα αποτελεσματική, όπως αποδεικνύουν μελέτες, όπως πρόσφατη στο Ισραήλ, αλλά και η ίδια η ζωή. Η τρίτη δόση του εμβολίου, ακόμα και σε βραχύτερο χρονικό διάστημα, είναι απολύτως ασφαλής και θα αυξήσει την αποτελεσματικότητά του, ούτως ώστε να μειωθεί η πιθανότητα να κολλήσει κανείς τον ιό αλλά και να νοσήσει σοβαρά (πιθανότητα που αφορά κυρίως τους άνω των 60).
Η πραγματοποίηση εμβολιασμού μετά το πέρας έξι μηνών από την πρώτη, έχει ήδη εφαρμοστεί και στους ανοσοκατεσταλμένους χωρίς κανένα πρόβλημα. Μάλιστα, σήμερα στους ανοσοκατεσταλμένους ισχύει ότι ένα μήνα μετά τη δεύτερη δόση, μπορούν να υλοποιήσουν και την τρίτη, αναμνηστική δόση.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργού Υγείας, υπάρχει επάρκεια εμβολίων για να εμβολιαστούν όλοι οι ανεμβολίαστοι και να κάνουν αναμνηστική δόση όλοι οι πολίτες. Άρα δεν τίθεται θέμα διαθεσιμότητας εμβολίων, ούτε και συντρέχει κίνδυνος στο να γίνει νωρίτερα η τρίτη δόση.
Αποτέλεσμα της υλοποίησης των αναμνηστικών δόσεων, θα είναι η μείωση των λοιμώξεων και η αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο εμβόλιο. Πολλώ δε μάλλον, όταν όσο περνάει ο καιρός, τόσο αυξάνεται και το ποσοστό των εμβολιασμένων ασθενών που νοσούν. Ηταν στο 9% και έχει φτάσει στο 15%, γεγονός που προφανώς δημιουργεί αμφιβολία για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου στα μάτια των πολιτών.
Αν εμβολιάσουμε γρήγορα όλους τους πολίτες και ιδίως τους άνω των 40 ετών με τη τρίτη δόση, τότε το παραπάνω ποσοστό θα εξαληφθεί, με αποτέλεσμα να σώσουμε ανθρώπους και να βελτιωθεί η φήμη του εμβολίου στα μάτια των ανεμβολίαστων.
Η έρευνα που πιστοποιεί τα παραπάνω στοιχεία είναι η Waning Immunity after the BNT162b2 Vaccine in Israel του Yair Goldberg και των συνεργατών του που δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine στις 27 Οκτωβρίου 2021. DOI: 10.1056/NEJMoa2114228
*Ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος είναι Καθηγητής Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην Ιατρική Σχολή