Του Γιώργου Φιντικάκη
Συνωστισμός ξένων «μνηστήρων» για τη ΔΕΠΑ Υποδομών, αλλά και ιταλικό επενδυτικό ενδιαφέρον για τον East Med, καταγράφεται στα υψηλά κλιμάκια της κυβέρνησης, κι ενώ τις εξελίξεις γύρω από τον αγωγό αλλά και στην Αν.Μεσόγειο, πρόκειται να συζητήσει με τους ομολόγους του σήμερα και αύριο στο Κάιρο, ο Κ.Χατζηδάκης.
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα ενεργειακά πράγματα της χώρας, επιβεβαιώνεται από τη χθεσινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, με τους διευθύνοντες συμβούλους τριών κορυφαίων ευρωπαϊκών διαχειριστών δικτύων, βασικών μετόχων του ελληνικού ΔΕΣΦΑ, όπως και του αγωγού TAP, που ποντάρουν στη προοπτική της Ελλάδας να μετατραπεί σε κόμβο φυσικού αερίου.
Στο ραντεβού που είχαν χθες με τον Πρωθυπουργό οι επικεφαλής της ιταλικής SNAM, Μάρκο Αλβέρα, της ισπανικής Enagas, Μαρσελίνο Ορέγια, και της βελγικής Fluxys, Πασκαλ Ντε Μπουκ, κατέστη σαφές ότι θέλουν να ενισχύσουν τις θέσεις τους στην Ελλάδα, διεκδικώντας πλειάδα υποδομών, κρατικών και ιδιωτικών, με πρώτη και καλύτερη τη ΔΕΠΑ Υποδομών.
Η έτερη είδηση είναι ότι ο επικεφαλής της ιταλικής εταιρείας εξέφρασε το εμπορικό ενδιαφέρον της SNAM για τον υπό σχεδίαση αγωγό EAST MED, γύρω από τον οποίο έχουν κορυφωθεί οι διεργασίες, μετά και τις πρόσφατες υπογραφές στη διακρατική συμφωνία των Αθηνών, μεταξύ Ελλάδας-Ισραήλ και Κύπρου. Είναι μια εξέλιξη που δείχνει ότι ο αγωγός αρχίζει να αποκτά εκτός από πολιτικό ενδιαφέρον, και εμπορικό, όπως προκύπτει τόσο από τη χθεσινή κίνηση της SNAM, όσο και από τη πρόσφατη συμφωνία της ΔΕΠΑ να αγοράσει ποσότητες 2 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (20% της δυναμικότητας του έργου), από το κοίτασμα που εκμεταλλεύεται η Energean στο Ισραήλ.
Το ραντεβού όμως των τριών CEO ανέδειξε και το ενδιαφέρον τους, μέσω του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) που ελέγχουν κατά 66%, για πλειάδα ενεργειακών υποδομών φυσικού αερίου, όπως η ΔΕΠΑ Υποδομών. Την εταιρεία δηλαδή που ελέγχει τα αστικά δίκτυα αερίου σε Αττική, Θεσσαλονίκη και πανελλαδικά, που οι ταρίφες της είναι εγγυημένες, και που εφόσον αποκτηθεί από το ΔΕΣΦΑ, αυτός θα ελέγχει το σύνολο των υποδομών της χώρας, γεγονός ωστόσο που μένει να φανεί κατά πόσο δεν δημιουργεί ζητήματα ανταγωνισμού. Στο σενάριο που ο ΔΕΣΦΑ αποκτήσει τη ΔΕΠΑ Υποδομών, θα ελέγχει τόσο τα δίκτυα των πόλεων, όσο και τους αγωγούς που θα τα προμηθεύουν με αέριο από το εξωτερικό, όπως επίσης και τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας.
Απόδειξη της διαρκώς αναβαθμιζόμενης ενεργειακής θέσης της χώρας, είναι επίσης ότι οι τρεις ξένοι μάνατζερ ενημέρωσαν τον Πρωθυπουργό, ότι βλέπουν επενδυτικές ευκαιρίες και σε ιδιωτικά έργα, όπως στον πλωτό σταθμό αποθήκευσης υγροποιημένου αερίου και επαναεριοποίησης της Αλεξανδρούπολης, καθώς επίσης στην υπό σχεδίαση υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου στο εξαντληθέν κοίτασμα της Ν.Καβάλας.
Στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Gaztrade (όμιλος Κοπελούζου), που προωθεί το σταθμό της Αλεξανδρούπολης, έχουν μπει πρόσφατα η κρατική εταιρεία αερίου της Βουλγαρίας, Bulgartransgas (20%), καθώς επίσης η ΔΕΠΑ (20%), ενώ το ίδιο ποσοστό κατέχει και η GasLog του εφοπλιστή Πίτερ Λιβανού. Σημειωτέον ότι ο ΔΕΣΦΑ έχει υπογράψει από παλαιά μνημόνιο συνεργασίας με την εταιρεία του έργου, και φαίνεται να ενδιαφέρεται για το εναπομείμαν 20% για το οποίο ενδιαφέρεται και η κρατική εταιρεία της Ρουμανίας, Romgas.
Στο East Med Gas Forum ο Χατζηδάκης
Στην ουσία και οι τρεις ευρωπαικές εταιρείες ποντάρουν στις υπεραξίες που κρύβει η ανεκμετάλλευτη ακόμη ελληνική αγορά ενέργειας, όπως και στη προοπτική μετατροπή της σε περιφερειακό hub στο φυσικό αέριο, κι όλα αυτά σε μια συγκυρία με γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Τις εξελίξεις στη περιοχή θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει σήμερα και αύριο στο Κάιρο, ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης στο πλαίσιο του East Med Gas Foroum, ενός συμβουλίου που φιλοδοξεί να μετεξιλιχθεί σε ένα διακρατικό οργανισμό συνεργασίας των χωρών της Νοτιανατολικής Μεσογείου για το φυσικό αέριο.
Ένα χρόνο μετά την έναρξη των σχετικών διαπραγματεύσεων, αλλά και λίγες ημέρες μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ για τον αγωγό East Med, έχουν κορυφωθεί οι συζητήσεις, προκειμένου ο φορέας να αναβαθμισθεί σε διακρατικό οργανισμό περιφερειακής εμβέλειας, τον πρώτο του είδους του σε όλη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η ελληνική πλευρά παράλληλα θα επιδιώξει τη διασφάλιση των ελληνικών θέσεων μέσα από τις διαδικασίες ψηφοφορίας για τον τρόπο λειτουργίας του οργανισμού αλλά και την πρόσκληση για συμμετοχή νέων μελών.