Και ξαφνικά, προέκυψε ντέρμπι για τον δεύτερο γύρο των κυπριακών προεδρικών εκλογών. Την ερχόμενη Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου, ο απερχόμενος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ, Σταύρος Μαλάς, θα διεκδικήσουν ουσιαστικά με τις ίδιες πιθανότητες τη νίκη και την προεδρία, καθώς η διαφορά των 5 ποσοστιαίων μονάδων -πολύ μικρότερη από ό,τι αναμενόταν- υπέρ του πρώτου δεν συνιστά ασφαλές προβάδισμα.
Καθοριστική στην έκβαση της μονομαχίας θα είναι, αναμφίβολα, η στάση που θα τηρήσει ο τρίτος κατά σειρά υποψήφιος, Νικόλας Παπαδόπουλος, ο οποίος υποστηρίχθηκε τόσο από το κόμμα του ΔΗΚΟ όσο και από την ΕΔΕΚ, την Αλληλεγγύη και το Κίνημα Οικολόγων. Ο γιος του πρώην προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσου Παπαδόπουλου -ο οποίος ηγήθηκε της πολιτικής εκστρατείας που είχε οδηγήσει στην απόρριψη του «Σχεδίου Ανάν» στο δημοψήφισμα του 2004- κατήλθε στις εκλογές με «σημαία» του την υιοθέτηση μιας διαφορετικής και πιο διεκδικητικής στάσης στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Εκ του αποτελέσματος, ωστόσο, φάνηκε ότι αυτό δεν συγκίνησε ιδιαιτέρως τους Κύπριους, οι οποίοι επέλεξαν για τον δεύτερο γύρο δύο υποψήφιους που υποστηρίζουν πανομοιότυπες θέσεις για το Κυπριακό.
Γενικότερα, άλλωστε, οι ψηφοφόροι έδειξαν αυτή τη φορά τάση να αναθεωρήσουν συνολικά τη στάση τους απέναντι τόσο στα μεγάλα προβλήματα της χώρας όσο και στα παραδοσιακά κόμματα. Η μεγάλη αύξηση της αποχής -από το 17% άγγιξε χθες το 29%- αποδεικνύει ότι η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση κυριάρχησαν, καθώς για την ώρα δεν έχει βρεθεί αξιόπιστη εναλλακτική λύση. Κι αυτό, παρά την εξαιρετικά ανησυχητική επίδοση του Χρίστου Χρίστου, υποψήφιου του ακροδεξιού ΕΛΑΝ (από πολλούς χαρακτηρίζεται ως «αδελφό» κόμμα της Χρυσής Αυγής), που αναδείχθηκε τέταρτος με 5,6%, ποσοστό πολλαπλάσιο του 1% στις προεδρικές του 2013 και σαφώς μεγαλύτερο από το 3,7% στις βουλευτικές του 2016.
Σίγουρα δε, σημαντικό ρόλο σε όλες αυτές τις εξελίξεις διαδραματίζει πλέον το κοινωνικό ζήτημα, το οποίο έδειξε και σε αυτές τις εκλογές να κερδίζει έδαφος έναντι του εθνικού, στον απόηχο της μεγάλης κρίσης του 2012-''13, οι συνέπειες της οποίας δεν έχουν ξεπεραστεί για μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Αυτός, εξάλλου, είναι και ο λόγος που έδωσε πόντους στον Μαλά στο πλαίσιο του άτυπου διδύμου με τον Αναστασιάδη -το γεγονός, δηλαδή, ότι έδωσε πολύ μεγαλύτερη έμφαση σε υποσχέσεις που παραπέμπουν την υιοθέτηση μιας πιο κοινωνικής πολιτικής. Αυτό το στοιχείο φαίνεται, τελικά, ότι θα κρίνει και την έκβαση του δεύτερου γύρου.
Στην πραγματικότητα, βεβαίως, τόσο το ΔΗΣΥ όσο και το ΑΚΕΛ, τα κόμματα δηλαδή από τα οποία προέρχονται οι δύο μονομάχοι, δεν απέχουν πολύ ούτε στην οικονομική πολιτική. Άλλωστε, η κρίση εκδηλώθηκε επί προεδρίας του ηγέτη του δεύτερου, Δημήτρη Χριστόφια, ενώ ο Αναστασιάδης που τον διαδέχθηκε το 2013 δεν παρέκκλινε πρακτικά ούτε κατ'' ελάχιστο από τη γραμμή που είχε χαραχθεί με την καθοδήγηση της τρόικας, καθώς η Κύπρος είχε εισέλθει σε καθεστώς μνημονίου.
Φυσικά, πλάι σε όλα αυτά υπάρχει ένας παράγοντας που μπορεί ανά πάσα στιγμή να αλλάξει τα δεδομένα και τους πολιτικούς συσχετισμούς. Και αυτός δεν είναι άλλος από την Άγκυρα και τον Ερντογάν, που εντείνουν τις πιέσεις τους προς την Κύπρο, ειδικά όσον αφορά στην εκμετάλλευση των ενεργειακών της κοιτασμάτων, ενώ δεν αποκλείεται να οδηγήσει ακόμη και σε θερμό επεισόδιο.
Πρέπει δε να σημειωθεί ότι η στάση τους είναι τέτοια, ώστε η πλειοψηφία των Κυπρίων αρχίζει να συμβιβάζεται με την ιδέα ότι το νησί δεν πρόκειται να υπάρξει ποτέ πια ενιαίο κράτος, έστω και σε ομοσπονδιακή μορφή...
Γιώργος Παυλόπουλος
AP Photo/Petros Karadjias
