Στις κάλπες καλούνται να προσέλθουν από το πρωί της Κυριακής οι Γάλλοι καθώς διεξάγεται ο πρώτος γύρος των βουλευτικών εκλογών, προκειμένου να προκύψει η νέα σύνθεση της Εθνοσυνέλευσης των 577 εδρών και ο πρωθυπουργός.
Περίπου 48,7 εκατομμύρια πολίτες έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν σε αυτήν την εκλογική αναμέτρηση, ο δεύτερος γύρος της οποίας είναι προγραμματισμένος για την επόμενη Κυριακή 19 Ιουνίου. Και όλα αυτά δύο μήνες έπειτα από τις προεδρικές εκλογές του περασμένου Απριλίου, όταν και ο Εμανουέλ Μακρόν επικράτησε της Μαρίν Λεπέν και κέρδισε τη δεύτερη θητεία του στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Συνολικά 6.293 υποψήφιοι βουλευτές θα διεκδικήσουν την ψήφο των συμπατριωτών τους, με τα πρώτα αποτελέσματα να αναμένονται περί τις 20:00 ώρα Γαλλίας (21:00 ώρα Ελλάδας).
Για να εκλεγεί κάποιος υποψήφιος από τον πρώτο γύρο, θα πρέπει να καταφέρει να εξασφαλίσει πάνω από το 50% των ψήφων. Θα πρέπει όμως, οι ψήφοι που εξασφάλισε να αντιστοιχούν και στο τουλάχιστον 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων στην εκλογική του περιφέρεια.
Σημειώνεται ότι η εκλογή βουλευτών από τον πρώτο γύρο δεν είναι κάτι το σύνηθες στη Γαλλία.
Επίσης, όσοι εκ των υποψηφίων καταφέρουν στον πρώτο γύρο να εξασφαλίσουν τουλάχιστον 12,5% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων στην περιφέρειά τους περνούν στον δεύτερο γύρο.
Σε επίπεδο κομμάτων ή κομματικών σχηματισμών για να μπορέσει μια παράταξη να έχει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση απαιτούνται τουλάχιστον 289 έδρες σε σύνολο 577.
Οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι και οι υπόλοιποι υποψήφιοι
Στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής θα συγκρουστούν δύο μεγάλοι κομματικοί συνασπισμοί. Ο ένας με βάση το κεντρώο κόμμα που ίδρυσε ο πρόεδρος Μακρόν και ο έτερος υπό τον ηγέτη της Αριστεράς Ζαν Λικ Μελανσόν αντίστοιχα, ενώ την ψήφο των συμπολιτών τους διεκδικούν το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο (το κόμμα που ίδρυσε ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, με τη Μαρίν Λεπέν να είναι υποψήφια βουλευτής) και οι κεντροδεξιοί Ρεπουμπλικανοί.
O κεντρώος συνασπισμός Enseble (Μαζί) αποτελείται από το La Republique En Marche (Η Δημοκρατία Προχωρά Μπροστά) με αρχηγό τον Ρισάρντ Φεράντ και διαθέτει έδρες στην Εθνοσυνέλευση και τα μικρότερα κεντρώα κόμματα Mouvement Democrate (Δημοκρατική Κίνηση), Horizons (Ορίζοντες), Agir (Δράση), TDP (Περιφέρειες της Προόδου), Parti Radical (Ριζοσπαστικό Κόμμα), En Commun (Από κοινού), Progressive Federation (Προοδευτική Ομοσπονδία).
Τα κόμματα της Αριστεράς κατεβαίνουν σε κοινό μέτωπο το NUPES, που απαρτίζεται μεταξύ άλλων από: La France Insoumise (Η Γαλλία ανυπότακτη), Parti de Gauche (Κόμμα της Αριστεράς), Ensemble - Mouvement pour une Alternative de Gauche, Ecologiste et Solidaire (Μαζί - Κίνημα για μια Εναλλακτική της Αριστεράς, της Οικολογίας και της Αλληλεγγύης), το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, το EELV (Πράσινοι) και άλλα μικρότερα αριστερά και κεντρωαριστερά κόμματα. Στην παρούσα Εθνοσυνέλευση η Αριστερά καταλαμβάνει 68 έδρες.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Η δημοσκόπηση του Politico ενόψει του πρώτου γύρου την Κυριακή δείχνει πως ο συνασπισμός (LREM) του προέδρου Μακρόν πιθανόν δεν θα κερδίσει την πλειοψηφία και ο Μελανσόν (NUPES) που ηγείται της συνεργασίας των κομμάτων της Αριστεράς φιλοδοξεί να κάνει την πρώτη κυβέρνηση «συγκατοίκησης» της Γαλλίας - όπου ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός ανήκουν σε αντίπαλα κόμματα - από το 2002.
Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μέχρι πρόσφατα το κόμμα του Μακρόν και τους συμμάχους του, τον πολιτικό σχηματισμό Ensemble, να κερδίζουν την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο των 577 εδρών. Αλλά αυτό το αποτέλεσμα έχει γίνει λιγότερο σίγουρο τις τελευταίες ημέρες. Η δυναμική βρίσκεται στο πλευρό ενός αριστερού συνασπισμού με επικεφαλής τον αριστερό βετεράνο, Ζαν Λυκ Μελανσόν. Ο Μελανσόν είναι απίθανο να κερδίσει τις 289 έδρες που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία, αλλά μπορεί να κερδίσει αρκετά ώστε να την στερήσει από τον Μακρόν.
Οι ψηφοφόροι συνήθως επιλέγουν βουλευτές που προέρχονται από το ίδιο κόμμα με τον πρόεδρο που εξέλεξαν, αλλά σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Ipsos, τα πράγματα ίσως να είναι ελαφρώς διαφορετικά αυτή τη φορά: Το ένα πέμπτο όσων ψήφισαν υπέρ του Μακρόν στoν πρώτo γύρο των προεδρικών εκλογών σκοπεύουν να ψηφίσουν ένα αριστερό ή δεξιό κόμμα στη βουλή.
«Μελανσόν πρωθυπουργός»;
Αυτό το σύνθημα δεσπόζει στις προεκλογικές αφίσες του αριστερού ηγέτη του NUPES. Ο Μελανσόν πιστεύει πως μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία και να εγκαινιάσει την πρώτη κυβέρνηση «συγκατοίκησης» της Γαλλίας, όπου ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός ανήκουν σε αντίπαλα κόμματα.
Για την ιστορία, μια τέτοια συγκατοίκηση θα θύμιζε την περίοδο 1997 – 2002 κατά την οποία ο κεντροδεξιός πρόεδρος Ζακ Σιράκ είχε υποχρεωθεί να έχει δίπλα του ως πρωθυπουργό τον Λιονέλ Ζοσπέν των Σοσιαλιστών, με την υποσημείωση πως οι άλλοτε κραταιοί Σοσιαλιστές έχουν πλέον πάρει θέση (μάλλον απρόθυμα) στο πλευρό του Μελανσόν.
Δεν είμαι Γάλλος. Γιατί να νοιαστώ;
Στην απίθανη περίπτωση μιας μεγάλης αναστάτωσης, θα μπορούσαμε να δούμε έναν ευρωσκεπτικιστή πρωθυπουργό σαν τον Μελανσόν, ο οποίος σχεδιάζει να «παρακούσει» τους κανόνες της ΕΕ. Και αυτό σε περίπτωση πιο ήπιας στάσης από ό,τι είχε κρατήσει στο παρελθόν.
Επίσης, η τήρηση των υφιστάμενων νόμων που θεσπίστηκαν υπό τον Μακρόν, καθώς και η προώθηση νέων, μπορεί να μην είναι τόσο απλή υπό μια «ασθενή» προεδρική συμμαχία, ιδιαίτερα για αμφιλεγόμενες μεταρρυθμίσεις, όπως οι συντάξεις.
Τι ψήφισαν οι Γάλλοι του εξωτερικού
Στα προεόρτια του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών, που θα γίνουν την ερχόμενη Κυριακή, εισήλθε η Γαλλία, όπου ήδη έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα στις 11 εκλογικές περιφέρειες των Γάλλων που ζουν και ψηφίζουν εκτός της χώρας και οι οποίοι προσήλθαν την περασμένη Κυριακή στις κάλπες.
Με δεδομένο ότι η συμμετοχή των Γάλλων του εξωτερικού στις βουλευτικές εκλογές είναι εξαιρετικά περιορισμένη (η αποχή είναι της τάξης του 80%), αλλά και το γεγονός ότι αυτοί που προσέρχονται στις κάλπες κατά τεκμήριο πρόσκεινται στην προεδρική πλειοψηφία (στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του Απριλίου ο Μακρόν έλαβε περί το 85%) είναι μάλλον ριψοκίνδυνη η εξαγωγή συμπερασμάτων και εκτιμήσεων ως προς το τι θα ψηφίσουν οι Γάλλοι την Κυριακή.
Ωστόσο, το βέβαιο είναι πως σε ό,τι αφορά τη χθεσινή ψηφοφορία οι προσκείμενοι στον Μακρόν υποψήφιοι ήλθαν πρώτοι στις 8 από τις 11 εκλογικές περιφέρειες του εξωτερικού και ότι στον δεύτερο γύρο θα κονταροχτυπηθούν στις 9 από τις 11 περιφέρειες ένας υποψήφιος της παράταξης Μακρόν με ένα υποψήφιο της Αριστεράς, δηλαδή της Λαϊκής Ένωσης υπό τον Ζαν Λικ Μελανσόν.
Εκτός γενικού ρεύματος είναι οι Γάλλοι της ενιαίας εκλογικής περιφέρειας Ελλάδας, Ιταλίας, Τουρκίας, Ισραήλ όπου πρώτος ήλθε ο κεντροδεξιός υποψήφιος Μεγιέρ Χαμπίμπ (28,5%) με δεύτερη την προσκείμενη στον Μακρόν Ντεμπορά Αμπισρόπ-Ντε Λιέμ (27,7%) και όπου η αποχή ήταν στο 88% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.
Πλήγμα για τον πρόεδρο Μακρόν θεωρείται πάντως ο αποκλεισμός από τον δεύτερο γύρο του επίσημου υποψήφιου του κόμματος στην Ιβηρική χερσόνησο και το Μονακό, πρώην σοσιαλιστή πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς. Συμφωνώντας ο Μακρόν με την κάθοδο του σε αυτή την εκλογική περιφέρεια προκάλεσε την αντίδραση του εκλεγμένου το 2017 βουλευτή του κόμματος Στεφάν Βογετά, ο οποίος κατήλθε ανεξάρτητος και τελικά ήλθε δεύτερος αφήνοντας εκτός τον Βαλς.
Σημειώνεται πως στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές (του 2017) η παράταξη Μακρόν είχε κερδίσει στο δεύτερο γύρο τις 10 από τις 11 εκλογικές περιφέρειες, ενώ είχε απέναντί της αριστερό υποψήφιο μόνο στις 5 εκλογικές περιφέρειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, με βάση αυτά τα έστω οριακά αποτελέσματα, φαίνεται να επιβεβαιώνεται η εικόνα που όλο και περισσότερο δίδουν τον τελευταίο καιρό οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία, δηλαδή ότι στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών, που θα γίνει στις 19 Ιουνίου, το παιχνίδι θα παιχτεί ανάμεσα στην παράταξη Μακρόν και την παράταξη Μελανσόν, με τα άλλα κόμματα να περιθωριοποιούνται.
Με πληροφορίες από france24, dw, politico