Με το James Webb βλέπουμε εικόνες από μακρινούς γαλαξίες σε απόσταση 4,5 δισ. χρόνων, στην ουσία βλέπουμε ένα άλμπουμ από παλιές φωτογραφίες. Έχουμε φτάσει σε μεγαλύτερες αποστάσεις έως τα 13,6 δισ. χρόνια. Το James Webb όμως τραβά φωτογραφίες μοναδικής ευκρίνειας. Πλέον είναι σαφές πως με τις τεχνολογίες που αναπτύσσονται πάμε να πλησιάσουμε το Big Bang, να δούμε όλες τις εικόνες από το αρχέγονο, πρώιμο σήμα της δημιουργίας του κόσμου όπως το ξέρουμε.
Το θέμα με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έχει αρκετές παραμέτρους που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πρώτα απ‘ όλα είναι το πιο εξελιγμένο διαστημικό τηλεσκόπιο που υπάρχει. Διαθέτει όλη την τελευταία τεχνολογία και έχει ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο. Αυτό είναι πως βρίσκεται πολύ μακριά από τη γη, συγκριτικά με τα τηλεσκόπια που διαθέταμε μέχρι σήμερα.
To τηλεσκόπιο Hubble που λειτουργεί εδώ και 32 χρόνια, στέλνει επίσης μοναδικές εικόνες για τους επιστήμονες και έχει αποδειχθεί το πιο παραγωγικό τηλεσκόπιο. Και αυτό γιατί στέλνει πίσω στη γη πολλά επιστημονικά δεδομένα, τα οποία έχουν αποτελούν τη βάση πολλών μελετών.
Αξίζει να αναφέρουμε πως το Hubble βρίσκεται σε μια τροχιά από τη γη περίπου στα 550 χιλιόμετρα, όταν το James Webb βρίσκεται σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρων. Είναι εντυπωσιακό. Βρίσκεται δηλαδή, πολύ πιο μακριά από τη σελήνη σε μια ειδική περιοχή που έχει σχέση με τις βαρύτητες του ήλιου και της γης.
Ο λόγος που βρίσκεται τόσο μακριά από τη γη είναι για να μην εμποδίζει το τηλεσκόπιο το φως της γης. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να τραβά πολύ καλής ποιότητας εικόνες και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για τους επιστήμονες. Επίσης, τo James Webb διαθέτει ένα σκίαστρο από την πλευρά που «κοιτά» προς τον ήλιο, προκειμένου να εμποδίζει το φως, όπως και τη ζέστη. Έτσι δεν επηρεάζονται οι μετρήσεις, άλλωστε πάντα το τηλεσκόπιο «κοιτάζει» προς την αντίθετη κατεύθυνση του ήλιου. Παρακολουθεί την τροχιά της γης γύρω από τον ήλιο και κινείται αναλόγως.
Η περιοχή που κινείται έχει απόσταση τέσσερις φορές όσο είναι το φεγγάρι, είναι κάτι το πρωτοφανές! Τα δεδομένα που στέλνει και θα στείλει θα είναι μοναδικά. Ωστόσο, υπάρχει μια δυσκολία. Σε περίπτωση που παρουσιαστούν τεχνικές δυσκολίες, στην απόσταση που βρίσκεται το James Webb δεν μπορούν πάνε αστροναύτες. Κάτι που δεν ισχύει με το τηλεσκόπιο Hubble. Υπάρχει μια αγωνία στην επιστημονική κοινότητα ότι όλα πρέπει να δουλεύουν άριστα στο James Webb.
Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω πως δεν έχουμε δει ακόμα τίποτα από τις εικόνες που θα τραβήξει το James Webb. Βρισκόμαστε στη νεογέννητη εικόνα του σύμπαντος και κοντά στη γέννησή του, το λεγόμενο Big Bang.
*Ο Μάνος Κιτσώνας είναι Διευθυντής του Πλανηταρίου στο Ίδρυμα Ευγενίδου
