Αν και Οκτώβρης, ο καιρός επιτρέπει να βάλετε στην ταξιδιωτική σας ατζέντα την Νότια Εύβοια με τους Αθηναίους να της δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση. Έχουν βρει ότι εκεί απλώνονται καταπράσινες ρεματιές, αμμουδιές αλλά και κάστρα που διηγούνται την πολυτάραχη ιστορία της περιοχής.
Στα νότια δεσπόζει η Κάρυστος όπου τα δύο σημαντικά της κάστρα το Μπούρτζι και το Κοκκινόκαστρο θυμίζουν με την παρουσία τους την ιστορία της. Κοντά της επίσης βρίσκεται το Μαρμάρι με τις γαλήνιες αμμουδιές το οποίο και αυτό παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτά της Καρύστου και τα Σαββατοκύριακα συχνά δεν μπορείς να βρεις δωμάτιο (τουλάχιστον πριν τον ιό).
Όμως υπάρχει και ο Καφηρέας, το γνωστό ακρωτήρι του Κάβο Ντόρο, όπου μπορούν οι μοναχικοί και περιπετειώδεις τύποι να καταφύγουν, αποφεύγοντας έτσι την πολυκοσμία. Για να φθάσετε εκεί, ερχόμενοι από νότια, θα περάσετε από τον Πλατανιστό, όπου μέσα στις πυκνές φυλλωσιές θα δείτε τους κριμένους θησαυρούς του.
Για το Κάβο Ντόρο όμως υπάρχει και η βόρεια διαδρομή με το άγριο τοπίο, τους γκρεμούς και τον κακοτράχαλο δρόμο που ανεβοκατεβαίνει τις απότομες πλαγιές, να οδηγεί αρχικά στην παραλία Σχινοδαύλεια (Άγιος Δημήτριος) και να καταλήγει τελικά στο θρυλικό ακρωτήρι.
Όλη όμως την περιοχή εποπτεύει ο επιβλητικός όγκος της Όχης όπου στις πλαγιές της με την εντυπωσιακή θέα προς το Αιγαίο και το νότιο Ευβοϊκό κόλπο, έσμιξαν ο Δίας με την Ήρα. Όμως η ρομαντική θέα, οι γκρίζες, άγριες αλλά και καταπράσινες πλαγιές δεν στάθηκαν, αρχικά, ικανές να κάμψουν την αντίσταση της Ολύμπιας θεάς.
Το θεϊκό «όχι» το οποίο τόλμησε να ξεστομίσει, ο θρύλος λέει ότι έδωσε το όνομα στο βουνό. Όμως αργότερα κάποιοι κατέληξαν ότι η λέξη «οχεία» που σημαίνει σμίξιμο, μεταξύ Ήρας και Δία, είναι η αφορμή της ονομασίας του βουνού που επηρεάζει με την παρουσία του όλη την Νότια Εύβοια.
Το Κάβο Ντόρο ή χρυσό ακρωτήρι
Το Κάβο Ντόρο δε χρειάζεται συστάσεις. Είναι μύθος για ναυτικούς αλλά και στεριανούς που αγαπούν τις διαδρομές με 4x4.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το όνομά του προήλθε από τα χρυσά νομίσματα και χρυσαφικά που βρέθηκαν στο βυθό από τα ναυάγια. Άλλοι ότι προήλθε από τα μεταλλεία χρυσού, αργύρου και γαληνίτη που ανακάλυψαν κοντά του οι Φοίνικες χρυσοθήρες θαλασσοπόροι. Οι ντόπιοι όμως έχουν την δική τους ιστορία να πουν, εμπνευσμένη από το την εικόνα που συνήθως αντικρίζουν.
Σου λένε, «είναι απλά ένα κάβος που κάνει ντόρο (φασαρία)». Η θάλασσα συνήθως είναι αγριεμένη και ο άνεμος λυσσομανά κάνοντας τους ναυτικούς να ακούνε με δέος το όνομά του. Το να βρεις το ακρωτήρι γαλήνιο είναι σπάνιο αλλά και μεγαλειώδες θέαμα. Αμέσως μετά κοιτάς σχεδόν με συμπόνια το εκκλησάκι του Αϊ Γρηγόρη στην άκρη του ακρωτηρίου που στέκει, έρημο, βουβό σαν να περιμένει το επόμενο ξέσπασμα του καιρού.
Το μήκος της διαδρομής ξεκινά ουσιαστικά από το χωριό Πλατανιστός και είναι περίπου 40 χλμ. με τις νεροτριβές, τους νερόμυλους, τους καταρράκτες, αλλά και τα φαράγγια και τα ποτάμια τα οποία κυλούν προς παρθένες και χωρίς πρόσβαση παραλίες, να δημιουργούν άγριο σκηνικό.
Αφήνοντας πίσω σας τη Κάρυστο, μετά από 20 χλμ. θα φτάσετε στον Πλατανιστό απ? όπου ουσιαστικά ξεκινά η διαδρομή. Το χωριό κρύβει επιμελώς μερικά από τα εντυπωσιακότερα αξιοθέατα της περιοχής, όπως το μεγάλο πέτρινο γεφύρι του 1876, ηπειρώτικης τεχνοτροπίας και ένα μικρότερο τουρκικής. Επίσης στην είσοδο του χωριού θα δείτε αριστερά σας έναν καταρράκτη ύψους 6 μέτρων.
Από τα τελευταία σπίτια του Πλατανιστού ξεκινά μεικτή διαδρομή (άσφαλτος και χώμα) και σύντομα θα φτάσετε στο χωριό Αντιά. Εδώ αν είστε τυχεροί θα ακούσετε τους ντόπιους να μιλούν με σφυρίγματα, ένα γλωσσικό ιδίωμα που αντέχει στους αιώνες και χρησίμευε ως κωδικοποιημένη γλώσσα προκειμένου να μη τους αντιλαμβάνονται οι εχθροί. Μετά τον Αντιά ακολουθεί το σχεδόν έρημο χωριό Κόμιτο και λίγο αργότερα το χωριό Καψούρι. Ακολουθούν τα χωριά Δρυμονάρι, το Θύμι ή Θύμη και η Ζαχαριά.
Το «κεφαλοχώρι» της περιοχής είναι η Αμυγδαλιά την οποία αφού προσπεράσετε θα συναντήσετε το χωριό Βρέστηδες και αμέσως μετά τη Πρινιά. Στα τελευταία χιλιόμετρα του χωματόδρομου εμφανίζεται ο φοβερός βράχος Αράπης και το διάσημο ακρωτήρι του Κάβο Ντόρο όπου για να φτάσετε καλό είναι να έχετε ψηλό όχημα ή 4x4. Μισό μίλι μακρύτερα από την ακτή του Κάβο Ντόρο στέκεται ο βράχος Αράπης που ήταν πάντα ο φόβος των ναυτικών. Παρά το ότι σήμερα έχει πάνω του φανάρι οι ναυτικοί το κοιτούν ακόμα με δέος.
Αξίζει να δείτε
Το Μπούρτζι και το Κοκκινόκαστρο
Το μικρό φρούριο Μπούρτζι βρίσκεται μέσα στον οικιστικό ιστό της Καρύστου. Χτίστηκε από τους Φράγκους τον 13ο αι. οι οποίοι χρησιμοποίησαν και κομμάτια από μάρμαρο για την κατασκευή του. Σήμερα στο εσωτερικό του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες φιλοξενούνται διάφορες εκθέσεις.
Όμως βιγλάτορας πάνω από την πόλη στέκει το Κοκκινόκαστρο (Castello Rosso). Θα χρειαστεί να περπατήσετε στο ανηφορικό και σε κάποια τμήματα λιθόστρωτο μονοπάτι για να φθάσετε στην πύλη του, αλλά σίγουρα αξίζει τον κόπο.
Οι πύλες, οι πύργοι, το εντυπωσιακό εξωτερικό τείχος αλλά και η θέα, θα σας καθηλώσουν. Η σημερινή του μορφή έχει δεχθεί επιρροές από τους εκάστοτε κατακτητές του. Η πρώτη οχύρωση έγινε το 1030 από τους Βυζαντινούς και εκεί κτίστηκε το μεσαιωνικό κάστρο το 1209-1216. Αργότερα το κατέλαβαν οι Φράγκοι, αλλά τελικά κατέληξε στους Ενετούς για περίπου ένα αιώνα. Στη συνέχεια οι Τούρκοι ενίσχυσαν την οχύρωσή του, από τους οποίους απελευθερώθηκε το 1833.
Αρχαιολογικό Μουσείο Καρύστου
Στεγάζεται στο κτίριο του Γιοκάλειου Ιδρύματος. Στην αίθουσα εκτίθενται ευρήματα από την αρχαία Γεραιστό όπου βρέθηκε ο ναός του Ποσειδώνα, αλλά και από τα δρακόσπιτα της Όχης και των Στύρων. Θα δείτε επίσης επιτύμβιες στήλες του 5ου και του 3ου αιώνα π.Χ. καθώς και αγάλματα ελληνιστικών χρόνων. (τηλ. 22240 29218).
Στο ίδιο κτίριο φιλοξενείται και η βιβλιοθήκη της οποίας η συλλογή αριθμεί 13.900 τόμους με το παλαιότερο βιβλίο να είναι του 1784.
Λαογραφικό Μουσείο Καρύστου
Στεγάζεται μέσα στα στενά της πόλης, σε ένα παλαιό οίκημα. Πρόκειται για την συλλογή που με πολύ μεράκι συγκέντρωσαν ο κ.Χαρίλης Δεληγιώργης και η γυναίκα του με παλιά αντικείμενα αναπαριστώντας παλιότερες εποχές. Επίσης θα δείτε χάρτες και φωτογραφικό υλικό από την ζωή της Καρύστου. (τηλ. 22240-22452).
Το αιωνόβιο καστανοδάσος της Όχης
Είναι το τελευταίο αρχέγονο καστανοδάσος της νότιας Εύβοιας και μέχρι το 1962 ήταν δασική έκταση του δημοσίου. Βρίσκεται στα 900-1100 μέτρα υψόμετρο και αποτελείται από άγριες καστανιές που καλύπτουν έκταση 600 περίπου στρεμμάτων, με τα περίεργα σχήματα των κορμών τους, τις κουφάλες και τα μεγάλα κλαδιά, να αποτελούν συνήθως τόπος φωλιάσματος και καταφυγίου για πουλιά και μικρά θηλαστικά.
Το δρακόσπιτο της Όχης
Πρόκειται για όμορφη διαδρομή χωρίς να είναι ιδιαίτερα δύσκολη η οποία έχει εντυπωσιακή θέα στο Αιγαίο και το νότιο Ευβοϊκό. Διαρκεί περίπου 1,5- 2 ώρες, αλλά είναι συνεχώς ανηφορική για να φθάσετε στην κορυφή του βουνού όπου βρίσκεται το εντυπωσιακό δρακόσπιτο. Πάνω από την είσοδο του προεξέχει η μεγαλύτερη πλάκα του κτίσματος που έχει 4 μέτρα μήκος, 2 μέτρα πλάτος και 30 εκατοστά πάχος.
Η χρησιμότητά του κτιρίου δεν έχει εξακριβωθεί. Εικάζεται ότι ήταν ναός αλλά δεν έχει εξακριβωθεί το είδος λατρείας και η ακριβής χρονολογία κατασκευής του. Για να φτάσετε σε αυτό, θα αφήσετε αρχικά το όχημά σας στο καστανοδάσος και θα κατευθυνθείτε προς το κοντινό ορεινό καταφύγιο. Το ανηφορικό μονοπάτι ελίσσεται στα αριστερά του κτιρίου, και είναι ευδιάκριτο στο μεγαλύτερο τμήμα του. Λίγο πριν το δρακόσπιτο, θα συναντήσετε κοντά στην κορυφή το πέτρινο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία.
Παραλίες
Οι πλέον αγαπημένες παραλίες της Νότιας Εύβοιας είναι:
Σχινοδαύλεια (Άγιος Δημήτριος): Βρίσκεται στην κατάληξη του φαραγγιού του Αγίου Δημητρίου με το ποτάμι να βγαίνει μέχρι την άμμο. Είναι από τις πιο αγαπημένες παραλίες των κατασκηνωτών.
Καλλιανοί: Κορυφαία παραλία με άγρια βράχια και σμαραγδένια νερά. Βρίσκεται στην έξοδο του φαραγγιού του Δημοσάρη, ενώ στον δρόμο λειτουργεί ταβερνάκι.
Κοντά στην Κάρυστο υπάρχουν αρκετές μικρές και ήσυχες παραλίες με την κεντρική να συγκεντρώνει τον περισσότερο κόσμο, ενώ αμέσως μετά βρίσκονται τα Λιβαδάκια με άμμο και αλμυρίκια.
Λιμνιώνας: Βρίσκεται κοντά στο ομώνυμο χωριό. Στην παραλία καταλήγει το Μεγάλο Ρέμα ενώ στην μια άκρη της δεσπόζει ο λόφος με το κάστρο της Φυλάγρας.
Χρυσή Άμμος: Είναι η κορυφαία παραλία στο Μαρμάρι. Την χαρακτηρίζει η μύτη με λευκή άμμο που εισχωρεί στην θάλασσα.
Κάβο Ντόρο: Στην νότια πλευρά υπάρχουν παραλίες που με την πρώτη μπουνάτσα σπεύδουν οι ψαροντουφεκάδες. Όμως οι αμμουδιές της Αμυγδαλιάς είναι πιο ασφαλείς. Επίσης κατά μήκος της διαδρομής προς το ακρωτήρι η πιο φημισμένη είναι της Αρχάμπολης και προσεγγίζεται από μονοπάτι.
Πως θα πάτε
Οδικώς από την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας και μέσω της γέφυρας της Χαλκίδας (Χαλκίδα- Κάρυστος 119 χλμ).
Επίσης με ferry boat από τον Ωρωπό για Ερέτρια, αλλά και από την Ραφήνα και την Αγία Μαρίνα για Κάρυστο, Μαρμάρι, και Στύρα. Λιμεναρχείο Ερέτριας: 22290 62201, Ωρωπού: 22950 38271, 22953 20580, Ραφήνας: 2294 321202- 21200.
Κείμενο - φωτογραφίες: Κώστας Κατσίγιαννης
