Μέχρι τον Φεβρουάριο θα μπορεί να δει το κοινό στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο τον αρχαίο σκύφο που δόθηκε ως έπαθλο στον Μαραθωνοδρόμο Σπύρο Λούη πρώτο νικητή του σύγχρονου Μαραθώνιου, το 1896 στην Αθήνα. Από εκεί και μετά, το σημαντικό αυτό αρχαίο, καθώς η τύχη του συμφύρεται με τη σύγχρονη Ιστορία, θα εκτίθεται στο Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων, στην Αρχαία Ολυμπία. Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξήγγειλε την αναβάθμιση του μουσείου, καθώς, αν και είναι το πρώτο και μόνο θεματικό, έχει υποβαθμιστεί. Όχι τυχαία, όπως όλα δείχνουν.
Το αγγείο παρουσιάστηκε το μεσημέρι στην αίθουσα του βωμού στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, με μια λαμπρή όσο και ευφρόσυνη τελετή. Με χαρά, με συγκίνηση, με περηφάνια, άνθρωποι που μετείχαν στην γοητευτική όσο και δύσκολη προσπάθεια ανεύρεσης και επαναπατρισμού του, παρουσίασαν την ιστορία, με τις λευκές και με τις μαύρες σελίδες της. Ταυτοχρόνως, ευχαρίστησαν τον δρα Γιώργο Καβαδία, προϊστάμενο της συλλογής αγγείων και μικροτεχνίας του ΕΑΜ, τον άνθρωπο που βρίσκεται πίσω από αυτόν τον άθλο.
Όπως ο ίδιος είπε, το 2012 ο τότε διευθυντής του Μουσείου Νίκος Καλτσάς ανέθεσε στον Γιώργο Καβαδία να εντοπίσει το κύπελλο του Λούη, το οποίο είχε προσθέσει στα έπαθλα ο νομισματολόγος και συλλέκτης Ιωάννης Π. Λάμπρου. Φήμες ήθελαν το αρχαίο να έχει κατατεθεί στο ΕΑΜ, όμως δεν βρέθηκε πουθενά. Ο αρχαιολόγος με πείσμα και επιμονή συνέχισε την έρευνα, μέχρις ότου 5το εντόπισε το πανεπιστημιακό μουσείο του Μίνστερ. Χρειάστηκε πολλή μελέτη και πολύς μόχθος για να γίνει η ταύτιση, αλλά ήταν καθοριστική για τη διεκδίκηση, η οποία, σύμφωνα με τη διευθύντρια Βασιλική Παπαγεωργίου ξεκίνησε το 2014.
Ο σκύφος είναι σημαντικός, επειδή , όπως είπε η διευθύντρια του ΕΑΜ Μαρία Λαγογιάννη, “εμφανίζει ένα σημαντικό γεγονός που σχετίζεται με τη σύγχρονη Ελλάδα. Ο Γ. Καβαδίας ανέφερε πως το αρχαίο είχε εντοπισθεί ως κτέρισμα σε τάφο στη Βοιωτία και ο Λάμπρος είχε σημειώσει πως πρόκειται για έργο μεγάλης τέχνης του 540- 520 π.Χ. Πέρασε από τα χέρια διαφόρων, καθώς και του Β. Πέεκ, ο οποίος ήταν ναζί και υπηρετούσε κατά τη δεκαετία του 30 στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο των Αθηνών. Οπως ο ίδιος ο ναζιστής εκμυστηρεύτηκε στον Ρ. Στούπεριχ, έβγαλε τη συλλογή του σε επίσκεψη του Γκαίμεπλς στην Αθήνα το 1934 μαζί με τα διπλωματικά κιβώτια που έφυγαν μαζί του, χωρίς να το γνωρίζει η πρεσβεία.
Ο Πέεκ έζησε τη ζωή του μετά τον πόλεμο και μέχρι τη δεκαετία του 80 στην Ανατολική Γερμανία, Αργότερα πήγε στην Δυτική Γερμανία, με τη συλλογή του. Ο σκύφος ταυτίστηκε από τον δρα Καβαδία χωρίς αμφιβολία από την παράσταση που φέρει, και η οποία είναι μοναδική. Η Βασιλική Παπαγεωργίου ανέφερε πως το Μουσείο στην αρχή είπε πως το είχε αποκτήσει καλή τη πίστει, αλλά στο τέλος, όταν η γερμανική πλευρά κατανόησε πως το αρχαίο είχε εξαχθεί παράνομα, αποφάσισε να το δωρίσει στην Ελλάδα.
Στην τελετή μίλησαν επίσης ο Σπ. Καπράλος, και εκ μέρους των Γερμανών ο Γιοχάνες Πέτερ Βέσελς, πρύτανης του Πανεπιστημίου του Μίνστερ και Αρχιμ Λιχτενμπέργκερ διευθυντής του πανεπιστημιακού αρχαιολογικού μουσείου.
Η υπουργός Πολιτισμού ευχαρίστησε εκ μέρους και εκ μέρους του παρόντος γενικού γραμματέα Πολιτισμού Γιώργου Διδασκάλου το Πανεπιστήμιο, που έκανε “ένα εξαιρετικό δώρο στον ελληνικό λαό. Αποκάλυψε επίσης πως σύντομα ελληνική ομάδα φεύγει για τη Ρώμη, όπου θα έχει επαφή με το ιταλικό υπουργείο Πολιτισμού και τους καραμπινιέρι για την προσαρμογή του ιταλικού μοντέλου δίωξης της αρχαιοκαπηλίας σε ελληνικά μέτρα.
Αγγελική Κώττη
