Ο Μπαράκ Ομπάμα μεταβαίνει την Κυριακή στην Κούβα για να επισφραγίσει μια προσέγγιση που θεωρούνταν για καιρό αδιανόητη και χαιρετίσθηκε ομόφωνα σε όλο τον κόσμο, σε αντίθεση, την ώρα του απολογισμού, με τις διαμάχες που περιβάλλουν τις επιλογές -και τις αναβολές του- στη Μέση Ανατολή.
Η επιφυλακτικότητα είναι το κύριο στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής του 44ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος εξελέγη με την υπόσχεση να βάλει τέλος σε δύο πολέμους (στο Ιράκ και το Αφγανιστάν). Ωστόσο, με την επιδίωξή του να γράψει «ένα νέο κεφάλαιο» με τη χώρα αυτή στα ανοικτά της Φλόριντα, επέδειξε μια τόλμη την οποία δεν είχε κανένας από τους προκατόχους του.
Όταν το προεδρικό αεροπλάνο Air Force One προσγειωθεί την Κυριακή στην Κούβα, δύο ημέρες έπειτα από εκείνο του Βενεζουελανού Νικολάς Μαδούρο και σχεδόν έναν αιώνα μετά την τελευταία επίσκεψη ενός εν ενεργεία αμερικανού προέδρου, ο Ομπάμα θα γυρίσει μια σελίδα της ιστορίας των ΗΠΑ και θα προβάλει την εικόνα της πρώτης παγκόσμιας δύναμης στο σύνολο της Λατινικής Αμερικής.
Στο ταξίδι του αυτό, στο οποίο θα συνοδεύεται από τη σύζυγό του Μισέλ και τις δύο κόρες τους, τη Μάλια και τη Σάσα, θα έχει μια ιδιαίτερη συνάντηση με τον κουβανό πρόεδρο Ραούλ Κάστρο. Αντίθετα δεν έχει προγραμματιστεί καμιά συνομιλία του με τον μεγαλύτερο αδελφό του Ραούλ, τον Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος έχει απομακρυνθεί από την εξουσία εδώ και μια δεκαετία.
Ο Ομπάμα, ο οποίος θα συναντηθεί με διαφωνούντες και πρωταγωνιστές της οικονομικής ζωής, θα απευθυνθεί την Τρίτη σε όλους τους Κουβανούς με μια ομιλία που θα αναμεταδοθεί από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, όπως εκείνη της 17ης Δεκεμβρίου 2014, όταν είχε ανακοινώσει από τον Λευκό Οίκο την προσέγγιση ανάμεσα στις δύο πρώην εχθρικές χώρες.
«Θεωρούμε ότι η ομιλία αυτή είναι μια μοναδική στιγμή στην ιστορία των δύο χωρών μας», εξήγησε ο Μπεν Ρόουντς, στενός σύμβουλος του αμερικανού προέδρου, ο οποίος διεξήγε επί 18 μήνες μυστικές διαπραγματεύσεις με την Αβάνα.
Επίσκεψη οικογενειακώς στην παλιά πόλη, φόρος τιμής στον πατέρα της ανεξαρτησίας Χοσέ Μαρτί στην πλατεία της Επανάστασης, αγώνας μπέιζμπολ: η τριήμερη επίσκεψη θα έχει επίσης συμβολικούς σταθμούς και δυνατές εικόνες.
Τριάντα χρόνια λιγότερα από τον Κάστρο
Η άφιξη του πρώτου μαύρου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών -30 χρόνια νεώτερου από τον Ραούλ Κάστρο- θα έχει επίσης ιδιαίτερη απήχηση στους κόλπους της αφρο-κουβανικής κοινότητας, η οποία υποεκπροσωπείται στους κόλπους της κουβανικής πολιτικής ελίτ.
Το στοίχημα του Λευκού Οίκου είναι να υφάνει αρκετούς δεσμούς, παρά το οικονομικό εμπάργκο που το Κογκρέσο, το οποίο ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικανούς, αρνείται προς το παρόν να αγγίξει, ώστε να καταστεί δυσχερής οποιαδήποτε επιστροφή προς τα πίσω, όποιος κι αν είναι ο επόμενος αμερικανός πρόεδρος το 2017.
«Θέλουμε να καταστήσουμε αμετάκλητη αυτή τη διαδικασία εξομάλυνσης», υπογράμμισε ο Μπεν Ρόουντς, ο οποίος επιμένει στον αντίκτυπο που έχουν οι πολιτικές που έχουν ήδη υιοθετηθεί: διευκόλυνση των ταξιδιών, ελάφρυνση των εμπορικών περιορισμών.
Σ'' αυτούς που τον κατηγορούν ότι δεν έχει λάβει πραγματικές παραχωρήσεις από το καστρικό καθεστώς, ιδιαίτερα στα δικαιώματα του Ανθρώπου, ο αμερικανός πρόεδρος υπόσχεται «ειλικρινείς» συνομιλίες, αναγνωρίζει πως η αλλαγή θα πάρει χρόνο και επιμένει στην ανάγκη να σταματήσει η απομόνωση, η οποία αποδείχθηκε στείρα.
Στη διάρκεια της αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων το καλοκαίρι του 2015, ο Ομπάμα υπενθύμιζε --σαν για να υπογραμμίσει καλύτερα τον αναχρονιστικό χαρακτήρα της ισχύουσας πολιτικής-- ότι οι σχέσεις είχαν ανασταλεί από τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ το 1961, τη χρονιά της γέννησής του.
«Δόγμα Ομπάμα»
Η δημοσίευση, μερικές ημέρες πριν από το ιστορικό αυτό ταξίδι, ενός μακροσκελούς άρθρου στο The Atlantic σχετικά με το «Δόγμα Ομπάμα» αναζωπύρωσε τη συζήτηση για τον απολογισμό της εξωτερικής πολιτικής του προέδρου και για το όραμά του όσον αφορά τη θέση των ΗΠΑ στον κόσμο.
Απροθυμία να επέμβει στρατιωτικά με κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα κενό που άλλοι --με πρώτη τη Ρωσία-- σπεύδουν να καλύψουν. Υπερβολικά αργή αντίδραση στην προώθηση των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στη Συρία. Το άρθρο αναφέρεται με ακρίβεια στις κατηγορίες που απευθύνονται στον Δημοκρατικό πρόεδρο. Και του δίνει επίσης τον λόγο.
Υπογραμμίζοντας τις πεποιθήσεις του, μιλώντας για τη μέθοδό του με μερικές φορές καθηγητικό τόνο, ο πρόεδρος εγκωμιάζει τις αρετές του διαλόγου με τους εχθρούς του, επικαλούμενος τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, και επιμένει στα στρατιωτικά σφάλματα του προκατόχου του, του Τζορτζ Ουόκερ Μπους.
Προειδοποιώντας εναντίον της ανεξέλεγκτης εμπλοκής σε πολεμικά γρανάζια, υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για τις ΗΠΑ να μην ασχολούνται μόνο με τη Μέση Ανατολή και να συγκεντρώσουν την ενέργειά τους σε άλλες ζώνες του κόσμου: στην Ασία, αλλά επίσης την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
