Το φαινόμενο αποκτά διαστάσεις. Οι αρνητές της μάσκας απειλούν την δημόσια υγεία. Στα προβλήματα του φθινοπώρου έρχεται να προστεθεί κάτι που οι ειδικοί δεν υπολόγιζαν σε αυτή την έκταση. Οι "αντιρρησίες" της υγείας διακινδυνεύουν την ζωή των άλλων και καλλιεργούν μια νέα κουλτούρα παραβατικής συμπεριφοράς, όπως λέει στον liberal ο Γιάννης Κυριόπουλος, ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Υγείας.
Το κίνημα των "αντιρρησιών της μάσκας" παίρνει διαστάσεις διεθνώς, χωρίς ακόμη να έχουν μετρηθεί οι επιπτώσεις του. Και αυτό, γιατί είναι αδύνατον να ιχνηλατηθεί η μετάδοση του ιού από τους ασυμπτωματικούς φορείς δημιουργώντας νέα "ορφανά" κρούσματα, πόσο μάλλον να επιβεβαιωθεί ότι η μετάδοση έγινε από ασυμπτωματικό φορέα που συνειδητά δεν φορούσε τη μάσκα του...
Ο κίνδυνος που δημιουργείται από το "κίνημα" αυτό, δεν είναι πρώτη φορά που εμφανίζεται. Είχαν καταγραφεί αντίστοιχες αντιρρήσεις και στην πανδημία της Ισπανικής γρίπης του 1918, με τους ιστορικούς να επισημαίνουν ότι η κινητοποίηση είχε περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα, παρά ιατρικό. Οσο για το σήμερα, οι ειδικοί τονίζουν ότι η προσπάθεια πρέπει να στραφεί στην πειθώ όσων αντιδρούν, στις επιπτώσεις που συνεπάγεται η συμπεριφορά τους.
Οι αρνητές της μάσκας κάνουν μαζικά την εμφάνισή τους στην πιο κρίσιμη συγκυρία. Η χώρα ολόκληρη επιχειρεί να μπει σε φάση "κανονικότητας" μετά την λήξη των θερινών διακοπών, οι πολίτες επιστρέφουν στην εργασία τους με τη λήψη των προβλεπόμενων μέτρων και τα σχολεία ξεκινούν την ερχόμενη εβδομάδα, με την υποχρέωση παιδιών, καθηγητών, προσωπικού και επισκεπτών να φορούν μη ιατρική μάσκα. Διαφορετικά δεν θα μπορούν να περάσουν το κατώφλι των σχολικών εγκαταστάσεων.
Η εγκατάλειψη, λοιπόν, του φραγμού που βάζει η μάσκα στη διασπορά του ιού, διακινδυνεύει την αποτελεσματικότητα των όποιων μέτρων είναι διαθέσιμα για την δυνατότητά μας να έχουμε μια πιο ανθρώπινη καθημερινότητα. Να διατηρήσουμε ένα σύστημα υγείας που θα μπορεί να μας καλύψει αν παραστεί ανάγκη, αλλά και να αποφύγουμε τον εγκλεισμό στο σπίτι, με τις γνωστές επιπτώσεις στην οικονομία.
Κουλτούρα κοινωνικής εκτροπής
Ο ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Υγείας της ΕΣΔΥ Γιάννης Κυριόπουλος, εξηγεί στο liberal τους κινδύνους που συνεπάγονται τα παραπάνω, λέγοντας ότι "το φαινόμενο δεν αφορά μόνο τον κορονοϊό και την πανδημία. Αφορά δύο παράγοντες. Ο πρώτος σχετίζεται με τη δυσπιστία των κοινωνικών στρωμάτων απέναντι στην εξουσία και στις δημόσιες αρχές και ο δεύτερος με ένα τμήμα πληθυσμού πολιτισμικά περιθωριοποιημένο".
Δηλαδή ένα μείγμα που δημιουργεί μια κατάσταση αρνητική μέχρι και δραματική, δεδομένου ότι τα πρόσωπα αυτά εισάγουν αρνητικές εξωτερικότητες στο σύστημα υγείας.
Το γεγονός αυτό μπορεί να έχει δύο επιπτώσεις. Η πρώτη είναι ότι εκθέτει σε κίνδυνο τους άλλους πολίτες, επειδή το θέμα μας εδώ είναι ζήτημα δημόσιας υγείας και η δεύτερη είναι ότι καλλιεργείται μια κουλτούρα κοινωνικής εκτροπής και χαμηλής παραβατικότητας.
Σύμφωνα με τον Γ.Κυριόπουλο, τα αποτελέσματα του συνδυασμού αυτού μπορει να είναι εκρηκτικά, εφόσον η τάση με τους αντιρρησίες της μάσκας πάρει διαστάσεις και επεκταθεί σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού - όχι σε μικρές μάζες.
Το ανησυχητικό δε, από τις πρώτες εικόνες στα μέσα ενημέρωσης, είναι ότι αυτό το "κίνημα", δεν είναι άνθρωποι του περιθωρίου ή λούμπεν, αλλά προέρχονται και από ευρέα μικροαστικά στρώματα, άνθρωποι της διπλανής πόρτας".
Το προφίλ όσων αντιδρούν
Σύμφωνα με γαλλική μελέτη για το προφίλ των αντιρρησιών μάσκας, διαπιστώθηκε ότι κυρίως πρόκειται για γυναίκες γύρω στα 50, πολύ συχνά με ανώτατη μόρφωση, που υποστηρίζουν ταυτόχρονα και το αντιεμβολιαστικό κίνημα, ενώ μετείχαν και στις διαμαρτυρίες των "κίτρινων γιλέκων".
Σε άλλη μελέτη στη Βραζιλία, το ένα τέταρτο των 1.600 ερωτηθέντων επέδειξε αντικοινωνική συμπεριφορά, επιθετικότητα, ανευθυνότητα, πρόθεση ρίσκου και έλλειψη ενσυναίσθησης, παρά τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων και θανάτων στη χώρα η οποία έχει πληγεί δραματικά από τον πανδημικό ιό.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα των μελετών ο κ. Κυριόπουλος, σημειώνει πως είναι απαραίτητο να ληφθεί μέριμνα για την ψυχική υγεία των πολιτών, γιατί ήδη από τον Φεβρουάριο βρισκόμαστε σε κατάσταση απομάκρυνσης από τους ανθρώπους μας, φοβόμαστε να αγκαλιάσουμε τα παιδιά μας και φοβάται ο ένας τον άλλον. Ως αποτέλεσμα του συνεχούς φόβου, και ως αντίδραση σε αυτόν, έρχεται και το πρόβλημα με τους αντιρρησίες της μάσκας. Δεν μπορούμε να συνεχίζουμε να παραγνωρίζουμε τις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει φέρει η πανδημία, ο εγκλεισμός και η σχολαστική προσοχή στις επαφές μας με τους άλλους.
Παρόλα αυτά όμως, επισημαίνοντας την ανάγκη χρήσης μάσκας, ο κ. Κυριόπουλος τόνισε ότι πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι "ο κίνδυνος είναι το στόμα του άλλου, που μιλάς μαζί του".
Η δύναμη της «άσπρης μπλούζας»
Με αφορμή το άνοιγμα των σχολείων από την ερχόμενη εβδομάδα και την επιστροφή όλων πλέον στην εργασία και στη "νέα κανονικότητα", ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας της ΕΣΔΥ εκφράζει την άποψη ότι τα σχολεία δεν πρέπει να ανοίξουν μόνο με τον καθιερωμένο αγιασμό.
Θα πρέπει να υπάρξει και ένας επαγγελματίας υγείας, γιατρός ή νοσηλευτής, που θα φοράει την "άσπρη ποδιά" και ο οποίος μετά την ολοκλήρωση της τελετής του αγιασμού, θα μιλήσει στα παιδιά για τον κορονοϊό, την μετάδοσή του και την προστασία των παιδιών και των ανθρώπων της οικογένειάς τους από την ασθένεια.
Ο λόγος απλός. Η ελληνική κοινωνία δέχεται με απόλυτο σεβασμό τους επαγγελματίες υγείας σε αυτή την κρίση της πανδημίας, περισσότερο από κάθε άλλον εμπλεκόμενο στη διαχείριση του προβλήματος. Γι΄ αυτό θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε γιατροί ή νοσηλευτές από το πλησιέστερο Κέντρο Υγείας, Πολυϊατρείο ή άλλη δομή υγείας να ενημερώσουν οι ίδιοι τα παιδιά για την ανάγκη λήψης των προληπτικών μέτρων των αποστάσεων, της ατομικής υγιεινής και της μάσκας, καθώς δεν είμαστε κάν στη μέση του δρόμου μέχρι να τελειώσει η πανδημία...
