Η καθυστέρηση στη διάγνωση πολλών καρκίνων, εξαιτίας της διστακτικότητας των πολιτών να πάνε στον γιατρό, αλλά και η παραμέληση πληθώρας οργανικών προβλημάτων που δεν έχουν σχέση με τον κορονοϊό συνιστούν την κυριότερη παράπλευρη απώλεια στον πόλεμο της πανδημίας. Τα κύματα της covid-19 παρέσυραν τα κέντρα υγείας και τα πρώην ΙΚΑ -καθώς όλες αυτές οι δομές έχουν πλέον μετατραπεί σε εμβολιαστικά κέντρα- με συνέπεια όποιος νοσεί από κάτι άλλο να μην έχει πού να απευθυνθεί και να δημιουργούνται μεγάλα κενά στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Η καθυστερημένη διάγνωση των ογκολογικών νοσημάτων συνεπάγεται αρνητική πρόγνωση για τον ίδιο τον ασθενή και πρόσθετη επιβάρυνση για το σύστημα υγείας, ρίχνοντας στο κενό τις προσπάθειες που έγιναν τα περασμένα χρόνια ώστε κάθε πολίτης της χώρας, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας να διδαχθεί την πρόληψη.
Μέσα από το πιο εμβληματικό ογκολογικό νοσοκομείο της Αθήνας τον «Άγιο Σάββα», ο ογκολόγος - παθολόγος Αλέξανδρος Αρδαβάνης διευθυντής του Α’ παθολογικού τμήματος σχολιάζει: «Εξαφανίστηκε η πρωτοβάθμια υγεία. Έστω, αυτή που υπήρχε με τις όποιες αδυναμίες...»
Αναφερόμενος στην καθυστερημένη διάγνωση των ογκολογικών νοσημάτων, ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας Βαγγέλης Φιλόπουλος επισημαίνει: «Σε τρεις περιπτώσεις οι προ-ασυμπτωματικές εξετάσεις για τον καρκίνο είναι περισσότερο επιβεβλημένες. Μιλάμε για την ψηφιακή μαστογραφία για τον καρκίνο του μαστού, τα τεστ Παπ σε συνδυασμό με το DNA HPV τεστ για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και την κολονοσκόπηση για τον ύπουλο καρκίνο του παχέος εντέρου».
Για την διάδοση του τεστ ΠΑΠ ( που μόνο το 20% των Ελληνίδων κάνει συστηματικά) η ελληνική αντικαρκινική εταιρεία ετοίμασε μία κινητή μονάδα για την διενέργεια δωρεάν εξετάσεων σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας. Είναι η 3η κινητή μονάδα της ΕΑΕ, μετά τους δυο κινητούς μαστογράφους, αλλά παραμένει παρκαρισμένη.
«Η κινητή μονάδα για τα τεστ ΠΑΠ είναι ό,τι χρειαζόμαστε, γιατί οι γυναίκες ειδικά σε χωριά που έχουνε άλλη νοοτροπία ντρέπονται να πάνε στο γιατρό. Ενώ αν έρθει η κινητή μονάδα στην πλατεία του χωριού ή στο κέντρο της πόλης, τότε οι γυναίκες θα πάνε, παρέα με μια γειτόνισσα» σημειώνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας.
Στην περιφέρεια, το πρόβλημα με τις ελλείψεις που έχουν δημιουργηθεί στην Πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας είναι ακόμα μεγαλύτερο καθώς αυτές οι δομές σήκωναν το βάρος για χιλιάδες κατοίκους σε περιοχές όπου δεν υπάρχει νοσοκομείο.
«Αν πάθεις κάτι στο Ναύπλιο, δεν υπάρχει κέντρο υγείας, εκεί γίνονται μόνο Covid εμβόλια» λέει ο ψυχίατρος Δημήτρης Οικονόμου γνωρίζοντας καλά πως ένας σημαντικός πυλώνας της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας είναι τα κέντρα ψυχικής υγείας, ειδικά τώρα που με την πανδημία έχουμε χάσει την ψυχική μας ηρεμία.