Μετά από τον περσινό χειμώνα που η γρίπη... έλαμψε δια της απουσίας της, καθώς πανευρωπαϊκά καταγράφηκαν μόλις 33 περιστατικά και μία μόνο νοσηλεία σε ΜΕΘ ασθενούς με πνευμονία μετά από γρίπη, σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC, o ιός που παραδοσιακά ευθυνόταν στην προ-covid εποχή για 650.000 θανάτους ετησίως επέστρεψε με νέο στέλεχος και απειλητικές διαθέσεις.
Το νέο στέλεχος Η3Ν2 του ιού της γρίπης τύπου Α, που σχετίζεται με κίνδυνο βαρύτερης νόσησης στους ηλικιωμένους, έχει ήδη προκαλέσει περισσότερες από 72 σοβαρές περιπτώσεις γρίπης στη Γαλλία κι έξι θανάτους, την ώρα που η χώρα του Εμανουέλ Μακρόν σπάει καθημερινά το ένα ρεκόρ κρουσμάτων κορονοϊού μετά το άλλο, με περισσότερα από 464.000 κρούσματα του στελέχους Όμικρον του κορονοϊού να έχουν καταγραφεί σε ένα 24ωρο.
«Μια απότομη αύξηση των λοιμώξεων από τη γρίπη κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης πανδημίας της COVID-19 θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και θα μπορούσε να επιβαρύνει επιπλέον τα συστήματα υγείας που έχουν ήδη καταπονηθεί από τον COVID-19. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να λάβουμε τις απαραίτητες προφυλάξεις και να προστατεύσουμε αυτούς που κινδυνεύουν περισσότερο», τόνισε ο Πάσι Πεντίνεν, επικεφαλής του προγράμματος γρίπης του ECDC και ένας από τους πλέον ειδήμονες επιστήμονες στο θέμα της γρίπης διεθνώς.
Οι νοσηλείες και οι θάνατοι ασθενών με γρίπη στη Γαλλία ήταν αρκετοί, ώστε να τραβήξουν το ενδιαφέρον των ειδικών και να προκαλέσουν την ανησυχία τους, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την απρόσμενη συμπεριφορά που μπορεί να επιδείξει ο ιός της γρίπης φέτος, κάνοντας αισθητή την παρουσία του για πολύ μακρύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι συνηθίζονταν. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να θυμίσουμε ότι στην προ-Covid εποχή οι πρώτες νοσηλείες ασθενών γρίπης στην Ελλάδα ξεκινούσαν μετά την 15η Δεκεμβρίου και η εποχική επιδημία γρίπης είχε μικρή διάρκεια με τα περισσότερα περιστατικά να καταγράφονται έως τα τέλη Μαρτίου. Ωστόσο για το 2022, τίποτα δεν είναι σίγουρο και τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο μετά τη μακρά απουσία του ιού της γρίπης και τα πολύ χαμηλά επίπεδα ανοσίας στον πληθυσμό, αφού πέρσι δεν εκτεθήκαμε καθόλου στα στελέχη του.
Η επιστροφή του ιού μετά από μια τόσο μακρά χρονική περίοδο σχεδόν μηδενικής κυκλοφορίας στον ευρωπαϊκό πληθυσμό, μπορεί να αποτελεί την αρχή μιας ασυνήθιστα μακράς περιόδου γρίπης, η οποία μπορεί να επεκταθεί μέχρι το καλοκαίρι, προειδοποίησε ο κορυφαίος ειδικός του ECDC για τη γρίπη Πάσι Πέντινεν, προσθέτοντας πως τα φυσιολογικά εποχικά μοτίβα ενδέχεται να μην επαναληφθούν. Ο ίδιος εκτίμησε πως η πλήρης άρση των περιοριστικών μέτρων- που λογικά θα συμβεί κατά την Άνοιξη- μπορεί να παρατείνει την κυκλοφορία της γρίπης πολύ πέραν του φυσιολογικού τέλους της ευρωπαϊκής περιόδου τον Μάιο.
Φέτος το κυρίαρχο στέλεχος της γρίπης που κυκλοφορεί δείχνει μέχρι στιγμής να είναι το H3 του ιού A, το οποίο προκαλεί συνήθως τις πιο σοβαρές περιπτώσεις μεταξύ των ηλικιωμένων. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι η επερχόμενη περίοδος γρίπης μπορεί να είναι έντονη για τους ηλικιωμένους και ότι τα πρότυπα γρίπης μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των χωρών όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, αφού και τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν για διαφορετική περίοδο σε κάθε χώρα. Για παράδειγμα στη Μ. Βρετανία, ο Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον αναμένεται να προβεί άμεσα σε άρση των περιοριστικών μέτρων κυρίως για να κατανεύσει το κύμα δυσαρέσκειας, που έχει σηκωθεί συμπαρασύροντας υποστηρικτές του συντηρητικού κόμματος (Τόρις) αλλά και του Εργατικού κόμματος, για τη συμμετοχή του σε πάρτι στη Ντάουνινγκ Στριτ, κατά την εποχή του lockdown.
Σε ό,τι αφορά τώρα τον αντιγριπικό εμβολιασμό, σύμφωνα με τον ειδικό του ECDC, οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν ότι τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα φέτος «δεν θα είναι τα βέλτιστα» κατά του στελέχους H3, του ιού της γρίπης τύπου Α. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή ο ιός κυκλοφορούσε πολύ λίγο ή καθόλου όταν αποφασίστηκε πέρυσι η σύνθεση των εμβολίων, καθιστώντας δυσκολότερο για τους παρασκευαστές εμβολίων να προβλέψουν ποιο στέλεχος θα ήταν το κυρίαρχο την ερχόμενη περίοδο γρίπης. Τα εμβόλια της γρίπης παραδοσιακά αναπτύσσονται 6 μήνες πριν την έναρξη της σεζόν της γρίπης, αφού οι επιστήμονες παρακολουθήσουν τη διασπορά του ιού στο άλλο ημισφαίριο (εκεί δηλαδή που ο χειμώνας έχει έρθει νωρίτερα).
Η σεζόν 2020-2021, χαρακτηρίστηκε από αξιοσημείωτη μείωση (>99%) στον αριθμό των κρουσμάτων γρίπης που ανιχνεύθηκαν στην ΕΕ. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως η αποφυγή του περιττού συνωστισμού, η χρήση μάσκας και η τήρηση των μέτρων υγιεινής, είναι αποτελεσματικές όχι μόνο για τον περιορισμό της εξάπλωσης του SARS-CoV-2 αλλά και της γρίπης.
Στη Γαλλία φέτος έχει εμβολιαστεί κατά της γρίπης το 45% του πληθυσμού (των ευπαθών ομάδων), γεγονός που υποδηλώνει ότι το αντιγριπικό εμβολιαστικό πρόγραμμα δεν έπιασε τον στόχο του. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη χώρα μας, με τους ειδικούς να ανησυχούν διπλά, καθώς οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα συνιστούν ακόμα υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού σε σχέση με τη Γαλλία.
Παράλληλα, εκτός από τον κίνδυνο προσβολής με τον ιό της γρίπης, «πονοκέφαλο» προκαλεί στους επιστήμονες και η πιθανότητα της συλλοίμωξης με τον ιό της γρίπης και τον κορονοϊό, δηλαδή τα περιστατικά florona. Οι συλλοιμώξεις είναι γνωστές στους λοιμωξιολόγους, δεν είναι ποτέ απίθανο να συμβούν, και στην περίπτωση που συμβαίνουν, ο κίνδυνος για την υγεία του ασθενούς δεν είναι διπλάσιος (δηλαδή η επιβάρυνση από κάθε λοίμωξη δεν αθροίζεται), αλλά πολλαπλάσιος. Κι αυτό γιατί το ανοσοποιητικό του σύστημα είναι ήδη εξασθενημένο από τη μια λοίμωξη όταν «προστίθεται» η δεύτερη και το αποδεκατίζει.
