Ανεβάζουν τους τόνους Τουρκία, Ιράν και Ιράκ για το δημοψήφισμα που βρίσκεται σε εξέλιξη από το πρωί μεταξύ των Κούρδων του Ιράκ. Μετά το κλείσιμο των χερσαίων και εναέριων συνόρων από το Ιράν, ο Τούρκος πρόεδρος απείλησε τους Κούρδους με πόλεμο. Παράλληλα, το ιρακινό κοινοβούλιο ζήτησε να αποσταλεί στρατός στις διαφιλονικούμενες ζώνες.
Erdogan: Δεν μετέβη άσκοπα ο στρατός στο Σιλόπι
Συγκεκριμένα, μιλώντας στην Κωνσταντινούπολη, ο Recep Tayyip Erdogan προειδοποίησε τον πρόεδρο της αυτόνομης περιφέρειας Masoud Barzani για παρέμβαση του στρατού. «Μια βραδιά μπορεί ξαφνικά να έρθουμε» τόνισε ο κ. Erdogan κι επεσήμανε πως ο στρατός της Τουρκίας δεν μετέβη στα σύνορα στο Σιλόπι άσκοπα. «Δεν θα επιτρέψουμε επ'' ουδενί τρομοκρατικό κράτος στα σύνορά μας», υπογράμμισε και συνέχισε: «Όπως καθαρίσαμε 2000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο Τζεράμπλους και Ελ Μπάμπ από τον ISIS είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και πάλι το βήμα. Σε ετοιμότητα είναι και η αεροπορία μας».
Ο πρόεδρος της Τουρκίας δήλωσε ακόμη πως οι κυρώσεις έχουν ξεκινήσει και θα ενταθούν: «Ήδη έχει αποκλειστεί η είσοδος προς το Ιράκ. Τα σύνορα θα κλείσουν τελείως. Εντός μιας εβδομάδας θα λάβουμε και άλλα μέτρα. Θα κλείσουμε και τις κάνουλες του πετρελαίου για να δούμε τότε η Διοίκηση του Βορείου Ιράκ πού θα πουλάει το πετρέλαιό της».
Ο κ. Erdogan αναφέρθηκε και στις σχέσεις με την Γερμανία: «Δόξα τω Θεώ αφήνουμε πίσω τις μέρες που δεν θέλαμε εάν να μιλάμε. Τώρα κοιτάμε μπροστά. Οι εκλογές της Γερμανίας είναι ένα μάθημα. Πλέον όλοι βλέπουν τα πάντα πολύ ξεκάθαρα».
Των δηλώσεων Erdogan είχε προηγηθεί ανακοίνωση από το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, με την οποία είχε χαρακτηρίσει το δημοψήφισμα κενό και άκυρο. Όπως αναφερόταν, το δημοψήφισμα πρόκειται να θέσει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια. Παράλληλα δηλωνόταν η πρόθεση της Άγκυρας να λάβει όλα τα μέτρα εάν το δημοψήφισμα, όπως τόνιζε, οδηγήσει σε ενέργειες που θα στοχεύσουν στην ασφάλεια της Τουρκίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας δήλωσε πριν από λίγη ώρα πως η Άγκυρα θα επέμβει στρατιωτικά αν ο τουρκομανικός πληθυσμός στο Ιράκ τεθεί στο στόχαστρο, σε μια προειδοποίηση για το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του Ιρακινού Κουρδιστάν που διεξάγεται σήμερα. Ο Mevlut Cavusoglu έκανε το σχόλιο αυτό σε συνέντευξη με το τηλεοπτικό δίκτυο A Haber.
Αποκλείει ο Binali Y?ld?r?m το ενδεχόμενο στρατιωτικής δράσης
Πάντως, ο Τούρκος πρωθυπουργός Binali Y?ld?r?m δήλωσε πως η τουρκική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής διαφόρων κυρώσεων ως απάντηση στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν, αποκλείοντας ωστόσο κάθε ενδεχόμενο στρατιωτικής δράσης.
«Προτού να είναι πολύ αργά, θα λάβουμε μέτρα σε ό,τι αφορά τον εναέριο χώρο και τη διαχείριση των συνόρων μας», είπε, και πρόσθεσε πως η Τουρκία θεωρεί στο εξής την κυβέρνηση της Βαγδάτης ως το μοναδικό νόμιμο συνομιλητή της, και όχι το Αρμπίλ.
Αν και το τουρκικό κοινοβούλιο ανανέωσε για έναν χρόνο το περασμένο Σάββατο την εντολή που επιτρέπει στον στρατό να επεμβαίνει στο Ιράκ και στη Συρία, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε πως η Άγκυρα δεν «πηγαίνει στον πόλεμο», αλλά μπορεί να πραγματοποιήσει μόνο «στοχευμένες επιχειρήσεις εναντίον των τρομοκρατικών στοιχείων» που συνιστούν απειλή για την ασφάλεια της Τουρκίας.
Νωρίτερα ακόμη, τουρκικά μμε μετέδωσαν πως το σημείο διέλευσης Χαμπούρ στη μεθόριο με το βόρειο Ιράκ έκλεισε για τις αφίξεις από τις περιοχές του ιρακινού Κουρδιστάν.
Όμως ο υπουργός Τελωνείων Bulent Tufenkci έσπευσε να διαψεύσει αυτή την πληροφορία, λέγοντας στο φιλοκυβερνητικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή πως το σημείο διέλευσης Χαμπούρ στη νοτιοανατολική Τουρκία «δεν έχει κλείσει» αλλά έχουν τεθεί σε εφαρμογή ενισχυμένοι έλεγχοι.
Αυτόπτες μάρτυρες επιβεβαίωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο πως το συνοριακό πέρασμα ήταν ανοικτό και από τις δύο κατευθύνσεις σήμερα το πρωί αλλά πως η κίνηση ήταν πιο αργή απ΄ό,τι συνήθως.
Κλείσιμο συνόρων από το Ιράν
Νωρίτερα το Ιράν ανακοίνωσε μέσω του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών πως έκλεισε τα σύνορά του με τον ιρακινό Κουρδιστάν.
«Με αίτημα της ιρακινής κυβέρνησης, κλείσαμε τα χερσαία και αεροπορικά σύνορά μας» με το ιρακινό Κουρδιστάν, δήλωσε ο Bahram Ghasemi. Χαρακτήρισε «έκνομο και παράνομο το δημοψήφισμα» για την ανεξαρτησία, που διοργάνωσε η αυτόνομη περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν παρά την αντίθεση της Βαγδάτης και γειτονικών χωρών.
Ήδη από χθες το Ιράν είχε ανακοινώσει τη διακοπή όλων των ιρανικών πτήσεων προς τα αεροδρόμια του Αρμπίλ και της Σουλεϊμανίγια καθώς και όλων των πτήσεων που αναχωρούν από το ιρακινό Κουρδιστάν και διέρχονται από το Ιράν.
«Το Ιράν είναι προσηλωμένο στην εδαφική ακεραιότητα, την εθνική κυριαρχία και τη δημοκρατική ανέλιξη του Ιράκ και κάθε ενέργεια αντίθετη με τις αρχές αυτές (...) μπορεί να προκαλέσει ζημιά σε όλους, ιδιαίτερα στους Κούρδους», δήλωσε ακόμη ο Ghasemi.
Η συριακή κυβέρνηση απέρριψε το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία που διοργανώνει η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) στο βόρειο Ιράκ, ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας, ενώ το κινεζικό ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η κυβέρνηση του Πεκίνου υποστηρίζει την ενότητα του Ιράκ.
Αποστολή στρατού στις διαφιλονικούμενες περιοχές ζητά το ιρακινό κοινοβούλιο
Το ιρακινό κοινοβούλιο απαίτησε σήμερα να σταλεί στρατός στις διαφιλονικούμενες ζώνες, τον έλεγχο των οποίων πήραν οι κουρδικές δυνάμεις μετά την αμερικανική εισβολή του 2003 και την πτώση του Saddam Hussein.
«Το κοινοβούλιο απαιτεί από τον ανώτατο διοικητή του στρατού (τον πρωθυπουργό Haider al-Abadi) να αναπτύξει δυνάμεις σε όλες τις ζώνες που ελέγχονται από το 2003 από την αυτόνομη περιφέρεια του Κουρδιστάν», αναφέρεται στην απόφαση που ψηφίσθηκε από το κοινοβούλιο.
Κίνα - Συρία τάσσονται στο πλευρό του Ιράκ
"Εμείς στη Συρία αναγνωρίζουμε μόνο ένα ενωμένο Ιράκ και απορρίπτουμε την όποια διαδικασία οδηγεί στη διχοτόμηση του Ιράκ. Το βήμα αυτό απορρίπτεται και δεν το αναγνωρίζουμε και χθες ενημέρωσα τον ιρακινό υπουργό Εξωτερικών για την θέση μας αυτή", δήλωσε ο υπουργός Ουαλίντ αλ-Μουάλεμ, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο της Συρίας SANA.
Η κυβέρνηση της Δαμασκού, η οποία ανακτά εδάφη υποστηριζόμενη στρατιωτικά από το Ιράν και τη Ρωσία, είναι αντίθετη και στις τάσεις αυτονομίας των Κούρδων της βόρειας Συρίας από την έναρξη του εμφυλίου στη χώρα το 2011.
"Η κινεζική κυβέρνηση υποστηρίζει την εθνική κυριαρχία του Ιράκ, την ενότητα και την εδαφική του ακεραιότητα", δήλωσε στη διάρκεια της καθημερινής ενημέρωσης εκπροσώπων του Τύπου ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Λου Κανγκ ερωτηθείς για το δημοψήφισμα.
"Ελπίζουμε οι εμπλεκόμενες πλευρές να μπορέσουν να επιλύσουν τις διαφορές τους με τον διάλογο και να βρουν μια λύση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη την ιστορία και την πραγματικότητα για την προστασία του Ιράκ και την σταθερότητα στην περιοχή", πρόσθεσε ο Λου.
Η Κίνα, η οποία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, δεν εμπλέκεται ενεργά στη Μέση Ανατολή παρότι εξαρτάται από την περιοχή για το πετρέλαιό της. Ωστόσο, επιχειρεί να αποκτήσει μεγαλύτερη ανάμειξη, όπως για παράδειγμα με τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου για την συριακή κρίση.
Σε εξέλιξη το δημοψήφισμα
Εν τω μεταξύ, από το πρωί προσέρχονται στις κάλπες οι Κούρδοι του Ιράκ για να αποφασίσουν για την ανεξαρτησία τους, παρά τις ζωηρές αντιρρήσεις που εκφράζονται. Το δημοψήφισμα έχει χαρακτηριστεί ιστορικής σημασίας, καθώς πρόκειται να ανοίξει τον δρόμο για την ίδρυση κράτους, για το οποίο αγωνίζονται εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Αν και το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, που αναμένεται να ανακοινωθεί 24 ώρες μετά το κλείσιμο των καλπών, θεωρείται σίγουρο -καθώς η πλειοψηφία των Κούρδων υποστηρίζει το «Ναι»-, ο πρόεδρος της αυτόνομης περιφέρειας Masoud Barzani έχει προειδοποιήσει πως η ψηφοφορία δεν θα επιφέρει αμέσως την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, αλλά θα αποτελέσει μάλλον το έναυσμα για «σοβαρές συζητήσεις με τη Βαγδάτη».
Το δημοψήφισμα αυτό, που προκηρύχθηκε από τον Masoud Barzani, διεξάγεται όχι μόνο στην αυτόνομη περιφέρεια του Κουρδιστάν (βόρειο Ιράκ), που περιλαμβάνει τις επαρχίες Αρμπίλ, Σουλεϊμανίγια και Ντόχουκ, αλλά επίσης σε ζώνες που διεκδικεί και η ιρακινή κεντρική κυβέρνηση.
Οι κάλπες θα παραμείνουν ανοικτές μέχρι τις 18:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) για να ψηφίσουν οι περίπου 5,3 εκατ. εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι. Ο Masoud Barzani, χαμογελαστός και φορώντας παραδοσιακή ενδυμασία, ψήφισε νωρίς το πρωί, σύμφωνα με φωτογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου.
Συνολικά 12.072 εκλογικά τμήματα έχουν στηθεί στην αυτόνομη περιφέρεια του Ιρακινού Κουρδιστάν και στις διαφιλονικούμενες ζώνες. Έτσι στην πλούσια σε πετρέλαιο επαρχία του Κιρκούκ και σ'' αυτή της Νινευή, όπως και στις Ντιάλα και Σαλαχεντίν, βόρεια της Βαγδάτης, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να μεταβούν στα 4.869 εκλογικά τμήματα.
Στο Κιρκούκ, εκκλήσεις προς τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα έγιναν από τα μεγάφωνα των τζαμιών, όμως η προέλευση των ψηφοφόρων ήταν περιορισμένη.
«Αν είχα είκοσι δάκτυλα θα είχα δηφίσει είκοσι φορές για το κράτος μου», λέει ο 45χρονος Ιμπτισάμ Μοχάμαντ, αναφερόμενος στο γεγονός ότι πριν ρίξουν το ψηφοδέλτιο στην κάλπη, οι ψηφοφόροι πρέπει να βουτούν τον δείκτη τους σε μελάνι.
Όμως σ'' αυτή τη διαφιλονικούμενη πόλη όπου ζουν δίπλα-δίπλα Κούρδοι, Άραβες και Τουρκομάνοι, ορισμένοι δεν έχουν την ίδια γνώμη. «Αισθάνομαι ότι η ταυτότητά μου, η εθνικότητά μου, η κληρονομιά μου και η ιστορία μου θα χαθούν», λέει ο Αμπντουλάχ Αούτζι, ένας τουρκομάνος εκπαιδευτικός 42 ετών που προσθέτει ότι δεν θα συμμετάσχει στο δημοψήφισμα.
Η νίκη του «Ναι» θα είναι η αρχή μιας μακράς διαδικασίας
Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε χθες στην πρωτεύουσά του, το Αρμπίλ, ο Masoud Barzani φάνηκε κατηγορηματικός. «Η σύμπραξη με τη Βαγδάτη απέτυχε και δεν θα την επαναλάβουμε. Είμαστε πεπεισμένοι πως η ανεξαρτησία θα επιτρέψει να μην επαναληφθούν οι τραγωδίες του παρελθόντος», τόνισε.
«Περιμένουμε αντιδράσεις από τη μια ή την άλλη πλευρά, αλλά έχουμε καταλήξει στην πεποίθηση πως όποιος και αν είναι ο κίνδυνος και το τίμημα, είναι καλύτερα απ'' ό,τι να περιμένουμε ένα σκοτεινό πεπρωμένο», υποστήριξε.
Επανέλαβε πάντως πως μια νίκη του «ναι» δεν θα είναι παρά η αρχή «μιας μακράς διαδικασίας» προς την ανεξαρτησία, λέγοντας πως είναι έτοιμος να διαπραγματευθεί με τη Βαγδάτη τα σύνορα του κράτους του.
Παρεμβαίνοντας ταυτόχρονα από τη Βαγδάτη με επίσημη ομιλία του, ο ιρακινός πρωθυπουργός αρνήθηκε το διαζύγιο.
«Η λήψη μιας μονομερούς απόφασης που επηρεάζει την ενότητα του Ιράκ και την ασφάλειά του καθώς και την ασφάλεια της περιφέρειας (...) αντιβαίνει στο Σύνταγμα και στη δημόσια τάξη», επέμεινε.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ