Σημαντικά σημεία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας καταγράφει η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπαρτμεντ στην οποία υπάρχει και ειδική αναφορά για την υπόθεση της σύλληψης των τριών δημοσιογράφων του «Φιλελεύθερου» στις 22 Σεπτεμβρίου του 2018 μετά τη μήνυση που είχε καταθέσει ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας, Π. Καμμένος για δημοσιεύματα που αφορούσαν στη διαχείριση του προσφυγικού. Αναφορές στη διαφθορά, αλλά και τη βία εναντίον των γυναικών, παιδιών, μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και προσφύγων.
Συγκεκριμένα, ξεχωριστή αναφορά στη σύλληψη των δημοσιογράφων της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» μετά τη μήνυση που υπέβαλλε εναντίον τους ο πρώην Υπουργός Αμύνης Πάνος Καμμένος τον περασμένο Σεπτέμβριο περιλαμβάνει η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «Στις 22 Σεπτεμβρίου, η αστυνομία συνέλαβε τρεις δημοσιογράφους, αφού ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος τους κατηγόρησε για δυσφήμιση. Οι δημοσιογράφοι δημοσίευσαν ένα άρθρο που κατηγόρησε τον Κάμμενο για την κακοδιαχείριση των χρημάτων που προορίζονται για το προσφυγικό από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το επόμενο πρωί ο εισαγγελέας διέταξε μια προκαταρκτική έρευνα για το περιστατικό και την άμεση απελευθέρωση των τριών δημοσιογράφων. Καμία άλλη πληροφορία σχετικά με την υπόθεση δεν ήταν διαθέσιμη από τις 30 Νοεμβρίου».
Στη συνέχεια στο τμήμα της έκθεσης που αναφέρεται στην διαφθορά και την έλλειψη διαφάνειας στην Ελλάδα καταγράφεται το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης διερευνούσε τη κακοδιαχείρηση 52 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Αμύνης για θέματα σίτισης των προσφύγων, θέμα το οποίο είχαν φέρει στο προσκήνιο οι δημοσιογράφοι που συνελήφθησαν.
Παραμένοντας στο θέμα της διαφθοράς, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επικαλείται την Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης η οποία αναφερόταν επικριτικά «στις προσπάθειες της Ελλάδας για την καταπολέμηση της διαφθοράς τόσο στον νομοθετικό όσο και στον δικαστικό τομέα».
H έκθεση του αμερικανικού Υπουργείου στέκεται στο γεγονός ότι ο νόμος προβλέπει ποινές για διεφθαρμένους αξιωματούχους, αλλά η κυβέρνηση δεν εφαρμόζει πάντα αποτελεσματικά τον νόμο, καθώς «αξιωματούχοι που εμπλέκονται σε υποθέσεις διαφθοράς αντιμετωπίζονται με ατιμωρησία. Παρότι αναλυτές εκφράζουν ανησυχία για υψηλά επίπεδα διαφθοράς, το τμήμα Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. έκανε λόγο για μείωση κατά 8,5% των καταγγελιών για διαφθορά που έγιναν το 2017, σε σύγκριση με το 2016. Οι φορείς που έχουν αναλάβει την καταπολέμηση της διαφθοράς είναι υποστελεχωμένες και υποχρηματοδοτούνται», επισημαίνει.
Η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλες τις χώρες του πλανήτη αναφέρεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα για τη θεσμική βελτίωση αλλά και υλοποίηση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Στην έκθεση, που καλύπτει τη χρονική περίοδο του έτους 2018, καταγράφονται ως σημαντικά σημεία παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας η ποινικοποίηση των αναφορών του Τύπου με την εφαρμογή του νόμου περί δυσφήμισης, οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές, οι διαδικασίες επαναπροώθησης των αιτούντων άσυλο, η διαφθορά, η βία εναντίον των γυναικών, παιδιών, μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και προσφύγων.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο προσφυγικό ζήτημα αφού με την έκθεση να επικρίνει τις συνθήκες που επικρατούν στους καταυλισμούς όσο και την ελευθερία κίνησης των αιτούντων άσυλο.
Συγκεκριμένα γίνεται λόγος για «αιτούντες άσυλο που διαμαρτύρονται για τη δυσκολία προγραμματισμού ραντεβού και σύνδεσης με το σύστημα υπηρεσιών ασύλου μέσω του Skype. ΜΚΟ, διεθνείς οργανισμοί και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με το σύστημα απονομής ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης επαρκούς προσωπικού και διευκολύνσεων, δυσκολίες στην καταχώριση αξιώσεων, παροχή συμβουλών, νομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες διερμηνείας, και κράτησης υπό συχνά ανεπαρκείς και υπερπλήρεις συνθήκες εντός των καταυλισμών».
Αιχμές για την απαγόρευση χρήσης των όρων «τουρκικός» και «Μακεδόνας»
Με αναφορές που απέχουν φυσικά από τις παλιότερες που οι εκθέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατέγραφαν «τουρκική και μακεδονική» μειονότητα, αλλά με αιχμές για την απαγόρευση χρήσης του όρου «τουρκικός» στη Θράκη και του όρου «Μακεδόνας» για τον αυτοπροσδιορισμό «σλαβικών ομάδων» κυκλοφόρησε η Ετήσια Έκθεση του Στέιτ Ντιπαρτμεντ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Μια έκθεση που εστιάζεται κυρίως σε θέματα με τους μετανάστες και τις συνθήκες στα κέντρα φιλοξενίας, την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, τις συνθήκες στις φυλακές, την στάση της Αστυνομίας, την εξασφάλιση δίκαιης Δίκης, την Ελευθερία έκφρασής, την ελευθέρια του συνεταιρίζεσθαι και την αντιμετώπιση της Διαφθοράς και όλο το φάσμα των ανθρώπινων δικαιωμάτων
Ενδιαφέρουσες όμως λόγω και της επικαιρότητας είναι οι αναφορές σε μειονότητες σε διαφορετικά σημεία της Έκθεσης:
«Ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι»
Αν και το Σύνταγμα και ο νόμος προβλέπουν την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, η κυβέρνηση εξακολούθησε να θέτει νομικούς περιορισμούς στις ονομασίες των ενώσεων πολιτών που αυτοπροσδιορίζονται σαν εθνικά Μακεδόνες η των ενώσεων που περιλαμβάνουν τον όρο "τουρκικός" ως ενδεικτικό μιας συλλογικής εθνοτικής ταυτότητας (βλέπε τμήμα 6). Αυτές οι ενώσεις, παρά την έλλειψη νομικής αναγνώρισης, συνεχίζουν να λειτουργούν.
Στις 12 Ιουλίου, το Εφετείο Θράκης απέρριψε αίτημα της ανεπίσημης "Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης" για να αποκαταστήσει το νομικό της καθεστώς. Η Ένωση υπέβαλε αυτό το αίτημα μετά από απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι η απόφαση του ελληνικού δικαστηρίου παραβίασε το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι, όπως προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών και έναν νόμο του 2017 που επιτρέπει την εκ νέου εξέταση των αιτημάτων αυτών που έχουν προηγουμένως απορριφθεί.
Εθνοτικές /Φυλετικές/ Εθνικές Μειονότητες
Ενώ το Σύνταγμα και ο νόμος απαγορεύουν τις διακρίσεις εις βάρος μελών μειονοτήτων, οι Ρομά και τα μέλη άλλων μειονοτικών ομάδων συνέχισαν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις.
Αν και η κυβέρνηση αναγνώρισε το δικαίωμα του ατόμου στον αυτοπροσδιορισμό πολλά άτομα που είχαν ορίζουν τους εαυτούς τους ως μέλη μιας μειονότητας, δυσκολευόταν να εκφράσουν ελεύθερα την ταυτότητά τους και να διατηρήσουν τον πολιτισμό τους. Αρκετοί πολίτες αυτοκαθοριζονται ως Τούρκοι, Πομάκοι, βλάχοι, Ρομά, Αρβανίτες ή Μακεδόνες.
Ορισμένα μέλη αυτών των ομάδων επιδίωξαν ανεπιτυχώς την επίσημη αναγνώριση της κυβέρνησης ως εθνοτικών ή γλωσσικών μειονοτήτων
Τα δικαστήρια απέρριψαν συστηματικά τα αιτήματα καταχώρισης που υπέβαλαν ενώσεις στη Θράκη με τίτλους, που συμπεριλάμβαναν τους όρους Τούρκος και Τουρκικός συμπεριλαμβανομένων των όρων Τούρκος και Τουρκικός, όταν βασίζονται σε βάση εθνικότητας, αν και τα άτομα μπορούν να αποκαλούνται νόμιμα Τούρκοι, και οι ενώσεις που χρησιμοποιούν τους όρους αυτούς δεν απαγορεύεται η λειτουργία τους.
Κυβερνητικά στελέχη και δικαστήρια αρνήθηκαν αιτήματα από σλαβικές ομάδες να χρησιμοποιήσουν τον όρο "Μακεδόνες" στον αυτοπροσδιορισμό τους, αναφέροντας ότι περισσότεροι από 2.000.000 εθνικά (και γλωσσικά) Έλληνες πολίτες χρησιμοποιούν επίσης τον όρο Μακεδόνες για τον αυτοπροσδιορισμό τους.
Η κυβέρνηση αναγνωρίζει επισήμως μια μουσουλμανική μειονότητα, όπως ορίζεται από την 1923 Συνθήκη της Λοζάνη, αποτελούμενη από περίπου 100000-120000 άτομα που κατάγονται από μουσουλμάνους που κατοικούσαν στη Θράκη κατά τη στιγμή της υπογραφής της Συνθήκης και συμπεριλαμβανομένων τουρκικής, Πομακικής και Ρομά κοινοτήτων, μερικοί Πομακοι και Ρομά υποστηρίζουν ότι οι εθνικά τούρκοι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας τους πιέζουν για να αρνηθούν ότι οι Πομακική και Ρομά εθνικότητα είναι διακριτή από την τουρκική και προσέφεραν χρηματικά κίνητρα για τους ενθαρρύνουν να δηλώσουν ότι είναι εθνικά Τούρκοι.
Η κυβέρνηση λειτουργεί 148 δημοτικά σχολεία και δύο σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή Θράκης που παρέχουν δευτεροβάθμια δίγλωσση εκπαίδευση για παιδιά μειονοτήτων στα Ελληνικά και τα Τουρκικά.
Η κυβέρνηση λειτουργεί επίσης δύο ισλαμικά θρησκευτικά σχολεία στη Θράκη. Ορισμένοι εκπρόσωποι της μουσουλμανικής μειονότητας ανέφεραν ότι οι εγκαταστάσεις αυτές ήταν ανεπαρκείς για να καλύψουν τις ανάγκες τους».
Οι αναφορές αυτές αν και χαρακτηρίζονται «ήπιες», καταγράφουν όμως το κλίμα που υπάρχει και στο Στειτ Ντιπάρτμεντ και μάλιστα σε μια περίοδο που η Συμφωνία των Πρεσπών έχει αναζωπυρώσει τις προσδοκίες όσων επιχειρούν να θέσουν θέμα «μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα αλλά και ενώ η ΄Άγκυρα και ο κ.Ερντογάν σταθερά επιδιώκουν την δημιουργία μειονοτικού ζητήματος στην Θράκη.
