Το ακανθώδες θέμα της προσφυγικής κρίσης και ιδιαίτερα η κατάσταση στην Κω που περιγράφεται ως «ντροπιαστική» συζητείται την Τρίτη 15 Δεκεμβρίου στη συνεδρίαση της Επιτροπής Μετανάστευσης και Προσφύγων του Συμβουλίου της Ευρώπης, που θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το vima.gr, στο νησί κλιμακώνονται οι αντιδράσεις κατά της δημιουργίας hot spot, που εκτιμάται ότι «θα ακυρώσει τον τουριστικό χαρακτήρα της Κω», ενώ αυτή τη φορά από τα πυρά δεν ξεφεύγει ούτε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, οι δηλώσεις του οποίου για κινητοποιήσεις ακροδεξιών στοιχείων, προκάλεσαν οργίλες αντιδράσεις.
Στη συνεδρίαση στην οποία θα συμμετάσχουν από ελληνικής πλευράς η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασιλική Κατριβάνου και ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων της ΝΔ, Αριστοτέλης Παυλίδης, θα παρουσιαστεί η έκθεση ad hoc επιτροπής που επισκέφθηκε το νησί, προκειμένου να ελέγξει την κατάσταση των προσφύγων από την ανθρωπιστική πλευρά, τις συνθήκες διαβίωσης τους και τις επιπτώσεις από τις μαζικές αφίξεις στον τοπικό πληθυσμό.
Στην έκθεση που παρουσιάζει το vima.gr:
- Περιγράφεται με μελανά χρώματα η διαδικασία ταυτοποίησης. «Το πρώτο στάδιο είναι το αρχικό ξεδιάλεγμα. Αυτό γίνεται μόνο από τα μεσάνυχτα μέχρι τις 5 το ξημέρωμα. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες διαμαρτύρονται ότι αυτό είναι πολύ σκληρό για τα παιδιά. Ο λόγος που επιλέχθηκαν αυτές οι ώρες δεν είναι σαφής, αλλά πιθανότατα έχει να κάνει με το γεγονός ότι η διαδικασία γίνεται στο λιμάνι το οποίο στη διάρκεια της ημέρας εξυπηρετεί τις ανάγκες του νησιού. Το ξεδιάλεγμα γίνεται από ειδικούς άλλων χωρών, με τη βοήθεια της Frontex, σε προκατασκευασμένες καμπίνες που είναι τοποθετημένες σε μια αποβάθρα χωρίς προστασία από τη θάλασσα και οι ουρές των μεταναστών είναι εκτεθειμένες στον αέρα, στη βροχή και στα κύματα που σκάνε στην αποβάθρα. Είδαμε βρεγμένα, εξουθενωμένα μικρά παιδιά να περιμένουν μαζί με τους γονείς τους στο σκοτάδι, αμέσως μετά από μια δυνατή νεροποντή. Το επόμενο στάδιο της διαδικασίας εξελίσσεται στο αστυνομικό τμήμα, ένα πολύ παλιό, μικρό κτήριο. Αρκετοί μετανάστες και πρόσφυγες κρατούνται στα βρώμικα κελιά του ο ένας πάνω στον άλλο. Είναι φανερό ότι το κτήριο δεν έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στις ανάγκες.
- Επιρρίπτονται ευθύνες στις τοπικές αρχές. «Ολοι, πλην των τοπικών αρχών, δήλωσαν ότι οι τοπικές αρχές δεν έκαναν τίποτα για να δώσουν στέγη, φαγητό, ή ιατρική βοήθεια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, και δεν είδαμε τίποτα που να αποδεικνύει το αντίθετο. Μας είπαν επίσης ότι οι τοπικές αρχές δεν μοιράζονταν πληροφορίες με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις ότι αρνήθηκαν να συνεργαστούν μαζί τους μέχρι του σημείου να παρεμποδίζουν βασικά προγράμματα. Το πιο σημαντικό ήταν ότι ενώ η Κως δεν έχει χώρους υποδοχής, οι τοπικές αρχές το μόνο που έκαναν ήταν να μιλούν γενικόλογα για πιθανά σημεία εγκατάστασης ενός τέτοιου χώρου χωρίς να αναλαμβάνουν ουσιαστική δράση. Οι τοπικές αρχές από την πλευρά τους κατηγορούν την κυβέρνηση για τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται, ισχυριζόμενες ότι δεν έχουν καθόλου δικά τους μέσα για να αντιμετωπίσουν την ανθρωπιστική κρίση στο νησί. Ασκούν επίσης κριτική στη Frontex επειδή δεν κάνει περισσότερα».
- Δεν υιοθετούνται οι ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας ότι η δημιουργία hot spot, θα προσελκύσει και άλλους μετανάστες: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα δημιουργηθεί στην Κω ένα «hotspot». Οι τοπικές αρχές και ειδικά ο δήμαρχος εκφράζονται εχθρικά για το hotspot επεδή φοβούνται ότι θα προσελκύσει κι άλλους μετανάστες. Αν ο φόβος τους σχετίζεται με την προσωρινότητα της παραμονής των προσφύγων τότε, θεωρούμε ότι είναι άστοχος. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες θέλουν να φτάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος και έχουν ήδη υποφέρει πολύ χειρότερες καταστάσεις από αυτές που βιώνουν για λίγες μέρες στην Κω, οπότε η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους δεν θα τους κάνει να επιλέξουν την Κω από ένα άλλο ελληνικό νησί.
- Περιγράφονται λεπτομερώς οι επιπτώσεις στην οικονομία του νησιού: «Η οικονομία της Κω εξαρτάται κυρίως από τον εποχιακό τουρισμό. Εκπρόσωποι της τοπικής επιχειρηματικότητας μας είπαν ότι το 2015, είχαν περίπου 178.000 ακυρώσεις τουριστικών πακέτων, και μια μείωση της τάξης του 40% τον Σεπτέμβριο με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις να κλείσουν νωρίς. Επίσης, υπήρξε αύξηση 30% της ανεργίας στους εποχιακά εργαζόμενους και απώλειες εσόδων που έφτασαν περίπου τα 7 εκατομμύρια ευρώ. Οι προκρατήσεις για το 2016 είναι μειωμένες κατά 60%. Για αυτά κατηγορούν την αρνητική δημοσιότητα που έλαβε το νησί τους προηγούμενους μήνες. (Δεν είναι καθαρό αν σε αυτούς τους υπολογισμούς ελήφθη υπόψιν το οικονομικό όφελος για τις τοπικές επιχειρήσεις από την παρουσία των μεταναστών και των προσφύγων).
Η επιτροπή καταλήγει στα εξής συμπεράσματα:
- Η κατάσταση των προσφύγων και των μεταναστών που φτάνουν στην Κω είναι απλώς απαράδεκτη. Όπως αναγράφουν οι συντάκτες της έκθεσης «μολονότι εντυπωσιαστήκαμε από τη συνεισφορά των κατοίκων, τόσο των εθελοντών όσο και των επιχειρηματιών, ήταν πολύ απογοητευτικό να βλέπουμε τις τοπικές αρχές να μην είναι διατεθειμένες να κάνουν τίποτα. Δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι οι τοπικές αρχές δεν έχουν ούτε τη στοιχειώδη ευθύνη για να διασφαλίσουν την αξιοπρέπεια και την ασφάλεια αυτών των φτωχών ανθρώπων.
Είναι φανερό ότι η Κως και τα άλλα ελληνικά νησιά του Αιγαίου δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνα τους την κατάσταση, αλλά χρειάζονται πολύ περισσότερη βοήθεια από τη ελληνική κυβέρνηση και από την Ευρώπη. Η ΕΕ, από την άλλη πλευρά, διαθέτει τα απαραίτητα μέσα. Για κάποιον λόγο όμως αυτά δεν φτάνουν στην Κω.
- Πρώτη προτεραιότητα θα έπρεπε να είναι η δημιουργία οργανωμένου χώρου υποδοχής με τη βοήθεια των ΜΚΟ, η παροχή ιατρικής φροντίδας και η μέριμνα για την προσωρινή στέγαση τους, μακριά από το τουριστικό κέντρο της Κω. Η θεμελιώδης προϋπόθεση για οποιαδήποτε βελτίωση είναι η αλλαγή της στάσης των τοπικών αρχών, η αποδοχή των ανθρωπιστικών τους υποχρεώσεων, η συνεργασία με τις ΜΚΟ.
