Τέλος στην κατακερματισμένη τουριστική ανάπτυξη, δηλαδή στο μοντέλο που κυριάρχησε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες και που χαρακτηρίστηκε από τον όρο «rooms to let», επιχειρεί να βάλει το νέο χωροταξικό νομοσχέδιο. Εφόσον ψηφιστεί, τότε για να αναπτυχθεί μια τουριστική επιχείρηση εκτός πολεοδομικού σχεδίου δόμησης, θα απαιτείται ελάχιστη έκταση 8 στρεμμάτων. Η έκταση αυτή είναι διπλάσια εκείνης που επιτρέπεται σήμερα. Μάλιστα, το ακίνητο των 8 στρεμμάτων θα πρέπει να έχει πρόσοψη σε δρόμο μήκους τουλάχιστον 40 μέτρων και βάθους 50 μέτρων.
Η ρύθμιση αυτή, καθώς και άλλες του νομοσχεδίου, προκαλούν μεγάλες αντιδράσεις. Σοβαρές επικρίσεις διατυπώνει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ενώ βροχή ήταν τα σχόλια και τα παράπονα κατά την δημόσια διαβούλευση η οποία ολοκληρώθηκε την Παρασκευή. Ο δήμος Καρπάθου, για παράδειγμα, ζητά την εξαίρεση ισχύος του μέτρου για τα νησιά όπου κυριαρχεί η μικρή ιδιοκτησία, άποψη που συμμερίζεται ο περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου, κάνοντας λόγο για συρρίκνωση της εκτός σχεδίου δόμησης και προτείνοντας το όριο των 8 στρεμμάτων να μην ισχύσει στα νησιά με λιγότερο από 3.000 κατοίκους. Όπως επίσης να περιορισθεί η πρόσοψη του ακινήτου από τα 45 στα 25 μέτρα.
Πάντως, όπως κάθε «καλός» ελληνικός νόμος, έτσι και η ρύθμιση των 8 στρεμμάτων, έχει το δικό του παράθυρο. Κατ’ εξαίρεση κι εδώ, μπορεί η ανέγερση ξενοδοχειακού καταλύματος να γίνει σε έκταση 4 στρεμμάτων εφόσον πληρούνται ενεργειακά, περιβαλλοντικά ή πολεοδομικά κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά θα τα ορίσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας με υπουργική απόφασή του που θα ακολουθήσει της ψήφισης του σχεδίου νόμου.
«Κατ’ εξαίρεση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα γήπεδα εμβαδού κάτω των οκτώ χιλιάδων (8.000) τ.μ. και ελάχιστου εμβαδού τεσσάρων χιλιάδων (4.000) τ.μ. για την ανέγερση ξενοδοχειακών καταλυμάτων, εφόσον πληρούν ενεργειακά, περιβαλλοντικά ή πολεοδομικά κριτήρια που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας», όπως αναφέρει η συγκεκριμένη διάταξη.
Ετερη αδυναμία του νόμου, όπως επισημαίνει ο ΣΕΤΕ, είναι ότι το νομοσχέδιο δεν εντοπίζει τις αλλαγές που επέρχονται στις υφιστάμενες ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση. Έτσι προσθέτει νέες διατάξεις, χωρίς ταυτόχρονα να ορίζεται ποιες από τις υφιστάμενες τροποποιούνται ή/και καταργούνται. Με τον τρόπο αυτό επιτείνεται η πολυνομία και φυσικά η αδυναμία απονομής δικαιοσύνης.
«Με τον τρόπο που είναι δομημένο το ΣχΝ», αναφέρει ο ΣΕΤΕ, «είναι δύσκολο να εντοπισθούν οι επερχόμενες μεταβολές σε σχέση με τις ισχύουσες σήμερα ρυθμίσεις, με αποτέλεσμα η ανάγνωση και η ερμηνεία του νομοσχεδίου να είναι δυσχερής. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα άρθρα 28-30 και στο άρθρο 34, που αφορούν στην εκτός σχεδίου δόμηση».
«Κατ’ουσίαν», συνεχίζει ο ΣΕΤΕ, «ρυθμίζονται με διαφορετικό τρόπο ορισμένες από τις προβλέψεις των διαταγμάτων που ισχύουν σήμερα, χωρίς όμως παράλληλα να καταργούνται και οι υφιστάμενες διατάξεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρο στον εφαρμοστή του δικαίου αλλά και στους φορείς που καλούμαστε να διατυπώσουμε τις θέσεις μας, ποιες διατάξεις θα μείνουν σε ισχύ και θα εφαρμόζονται και ποιες θα έχουν καταργηθεί σιωπηρά».
«Κουμπώνει» με την έκθεση Πισσαρίδη
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αναγνωριστεί στη σχεδιαζόμενη ρύθμιση ότι κινείται στο πνεύμα της έκθεσης Πισσαρίδη. Δηλαδή στο σημείο εκείνο όπου γίνεται αναφορά για αναγκαία στροφή στην δημιουργία μεγάλων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με την έκθεση, οι μικρές επιχειρήσεις όχι μόνον γίνονται εστία άτυπης εργασίας και παραοικονομίας, αλλά επιπλέον εγκλωβίζουν πόρους που στερούνται οι δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις της χώρας.
«Επιχειρήσεις στη γκρίζα ζώνη της οικονομίας δεν μεγεθύνονται, δεν επενδύουν συστηματικά σε νέες τεχνολογίες και δεν εστιάζουν σε εξαγωγές απλώς γιατί στόχος τους είναι να διατηρήσουν ένα χαμηλό προφίλ», αναφέρει η έκθεση Πισσαρίδη. «Μάλιστα», καταλήγει, «η αρχική δομή των επιχειρήσεων αυτών είναι ως μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις χωρίς αναπτυξιακό στόχο».
Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής νομοθεσίας» που επιχειρεί να αλλάξει εκ βάθρων την χωροταξική και πολεοδομική πολιτική της χώρας, παρουσιάσθηκε 4 Αυγούστου και η διαβούλευσή του διήρκησε μέχρι και την περασμένη Παρασκευή. Πάνω από τα 1.300 σχόλια συγκεντρώθηκαν. Σαν αριθμός θεωρείται ιδιαίτερα μεγάλος.
Κάποιοι επέκριναν το γεγονός ότι εν μέσω θέρους τέθηκε σε διαβούλευση μια τόσο σοβαρή μεταρρύθμιση. Τελικά δόθηκε επαρκής χρόνος, δηλαδή ένας μήνας, σε όλους να διατυπώσουν τις απόψεις τους. Σημειώνεται ότι το νέο σχέδιο νόμου επιχειρεί να τροποποιήσει τουλάχιστον τρεις νόμους της προηγούμενης κυβέρνησης.