Στην σταδιακή άρση του lockdown μπαίνει από αύριο η χώρα, με αυστηρούς όμως περιορισμούς, μέτρα και πρόβλεψη διοικητικών κυρώσεων και προστίμων για όσους δεν τα τηρούν. Σε αυτή τη φάση έχει ανακοινωθεί το άνοιγμα συγκεκριμένων καταστημάτων λιανικού εμπορίου, ενώ θα πάνε στην εργασία και όσοι υπάλληλοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται με τηλεργασία.
Ti ισχύει για τις μάσκες
Στην νέα αυτή πραγματικότητα νούμερο ένα κανόνα αποτελεί η τήρηση των κανόνων υγιεινής, αρχής γενομένης από τη μάσκα. Από τη Δευτέρα η μάσκα είναι υποχρεωτική για τους πολίτες στα μέσα μαζικής μεταφοράς και στα ταξί, στα ασανσέρ, στα νοσοκομεία, στα ιατρεία και στα διαγνωστικά κέντρα. Στα σούπερ μάρκετ η μάσκα είναι υποχρεωτική για τους εργαζομένους, ενώ ισχυρή σύσταση προβλέπεται για τους πελάτες και το ίδιο ισχύει σε κλειστούς χώρους. Απλή σύσταση θα ισχύσει για τη χρήση μάσκας σε γραφεία. Παράλληλα, βασική αρχή αποτελεί η τήρηση αποστάσεων.
Τα καταστήματα
Ρολά ανεβάζουν καταστήματα όπως βιβλιοπωλεία, τα καταστήματα με γραφική ύλη, τα καταστήματα υπολογιστών και λογισμικού, τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, αθλητικών ειδών, ανθέων, τα ΚΤΕΟ, τα κομμωτήρια, τα κέντρα αισθητικής, τα καταστήματα οπτικών κ.ά.
Τη Δευτέρα αναμένεται να ανοίξουν καταστήματα που έχουν είσοδο εκτός εμπορικών κέντρων, καθώς τα εμπορικά καταστήματα θα ανοίξουν την 1η Ιουνίου. Καταστήματα που βρίσκονται μέσα σε εμπορικά δεν θα ανοίξουν. Σε κάποιες περιπτώσεις θα απαιτείται το κλείσιμο ραντεβού και η τήρηση σχετικών βιβλίων από τους ιδιοκτήτες.
Τα καταστήματα θα ανοίξουν υπό περιορισμούς, καθώς ορίζεται πως όταν το εμπορικό κατάστημα έχει εμβαδόν 20 τμ, επιτρέπεται η παρουσία σε αυτό 4 ατόμων. Για καταστήματα εμβαδού από 20-100 τμ, επιτρέπεται η παρουσία 4 ατόμων συν ένα επιπλέον άτομο ανά 10 τμ. Για καταστήματα άνω των 100 τ.μ, επιτρέπεται η παρουσία 12 ατόμων συν ένα άτομο ανά 15 τμ.
«Τα μέτρα προστασίας θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά» ανέφερε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης υπογραμμίζοντας πως θα πρέπει να δίνεται έμφαση στους κανόνες υγιεινής και επισημαίνοντας πως θα υπάρχουν διοικητικές κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των κανόνων.
Ωράριο λειτουργίας
Τα εμπορικά καταστήματα θα πρέπει να ανοίγουν στις 10 το πρωί. Στα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής το ωράριό τους μπορεί να είναι από τις 7 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ τις καθημερινές και από τις 7 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ τα Σάββατα, ενώ τα καταστήματα τροφίμων θα συνεχίσουν να λειτουργούν 7 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ τις καθημερινές και από τις 9 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ τα Σάββατα μέχρι τις 9 Μαΐου.
Ειδικές προβλέψεις υπάρχουν και για την προσέλευση των δημοσίων υπαλλήλων. Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, θα γίνεται σταδιακά ώστε άλλοι να προσέρχονται στις 7, άλλοι στις 8 και άλλοι στις 9 με αντίστοιχη ώρα σταδιακής αποχώρησής τους. Παραμένει σε ισχύ η άδεια ειδικού σκοπού για όσους δημοσίους υπαλλήλους έχουν ανήλικα τέκνα.
Όπως διευκρίνισε ο υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος η άδεια θα ισχύει μέχρι το τέλος του μήνα για τους γονείς που έχουν παιδιά στο Δημοτικό, ενώ για τους γονείς που έχουν παιδιά στο Γυμνάσιο θα ισχύει για τις ημέρες που τα παιδιά δεν θα βρίσκονται στο σχολείο.
Οι μετακινήσεις
Ελεγχόμενη είσοδος σε σταθμούς και συρμούς ή οχήματα μέσων μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ) θα ισχύσει από την Δευτέρα, με εργαζόμενους να επιβλέπουν τόσο την είσοδο χωρίς συνωστισμό, όσο και τη χρήση μάσκας από τους επιβάτες. Οι συστάσεις που έχουν δοθεί είναι να αποφεύγεται η χρήση τους κατά τις ώρες αιχμής (7-10 π.μ. και 2-5 μ.μ.) και να χρησιμοποιούνται μόνον από εργαζόμενους για προσέλευση ή αποχώρηση από την εργασία τους.
Σύμφωνα με τις οδηγίες, τα χέρια πρέπει να πλένονται μετά από κάθε επαφή με επιβάτη ή τις αναπνευστικές εκκρίσεις αυτού (π.χ. σάλια, σταγονίδια), επαφή με αντικείμενα των ΜΜΜ (κουπαστές, χειρολαβές κ.α.), κατά την αποβίβαση από τα ΜΜΜ, ενώ απαιτείται η τήρηση αποστάσεων με τη χρήση των καθισμάτων εναλλάξ μέσα σε βαγόνια, λεωφορεία, τρόλεϋ και κατά την διάρκεια του ταξιδιού όσο είναι εφικτό να υπάρχουν τουλάχιστον μία και κατά το δυνατόν περισσότερες κενές θέσεις απόσταση μεταξύ επιβατών.
Επίσης, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, θα πρέπει να διασφαλίζεται ο αερισμός της άμαξας του τραίνου, μετρό, λεωφορείου ή τρόλεϋ μέσω ανοιχτών παραθύρων κάθε τύπου (πχ οροφής) και με ανεμιστήρες, καθώς και η αποφυγή χρήσης ανακυκλωμένου αέρα μέσα σε αυτά.
Τα πρόστιμα
Αυστηρά πρόστιμα προβλέπονται για όσους παραβιάζουν τα μέτρα. Για παράδειγμα η μη χρήση μάσκας στους χώρους, όπου απαιτείται, θα επιφέρει πρόστιμο 150 ευρώ. Για τις επιχειρήσεις η μη τήρηση των μέτρων οδηγεί σε μεγάλες οικονομικές κυρώσεις. Έτσι, σε επιχειρήσεις έως 20 τ.μ. κατά την πρώτη παραβίαση επιβάλλεται πρόστιμο 2.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας 15 ημερών και στη δεύτερη παραβίαση πρόστιμο 4.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας 30 ημερών.
Σε επιχειρήσεις 20 έως 100 τ.μ. η πρώτη παραβίαση επιφέρει πρόστιμο 3.000 έως 15.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας 15 ημερών και η δεύτερη πρόστιμο 6.000 έως 30.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας 30 ημερών. Αντιστοίχως, σε επιχειρήσεις 100 έως 300 τ.μ. το πρόστιμο της πρώτης παράβασης είναι 10.000 έως 50.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας 30 ημερών και στη δεύτερη παράβαση 10.000 έως 50.000 ευρώ αλλά αναστολή λειτουργίας 60 ημερών, ενώ σε επιχειρήσεις άνω των 300 τ.μ. τα πρόστιμα κυμαίνονται από 20.000 έως 100.000 ευρώ, ενώ στην πρώτη παράβαση η αναστολή λειτουργίας θα είναι 60 ημερών και στη δεύτερη 90 ημερών.
Σε ισχύ εξακολουθούν να είναι το πρόστιμο των 300 ευρώ για μετακίνηση εκτός νομού, το πρόστιμο των 1.000 ευρώ για συνάθροιση άνω των 10 ατόμων και των 5.000 ευρώ για παραβίαση της καραντίνας.