Στον απόηχο του γενικευμένου ντόμινο των ακυρώσεων των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca από 18 κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Κύπρου, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνεδρίασε χθες όπως και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων για να καταλήξουν αμφότεροι στο συμπέρασμα πως τα οφέλη από τον εμβολιασμό είναι περισσότερα των κινδύνων και συνεπώς το πρόγραμμα συνεχίζεται κανονικά.
Η απόφαση αυτή λήφθηκε σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία όπου η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν έχει υποχωρήσει, η κορύφωση στα κρούσματα κορονοϊού και στις νοσηλείες αναμένεται την άλλη εβδομάδα (κοντά στην 25η Μαρτίου) και την ίδια ώρα ανοίγει η κουβέντα για την σταδιακή άρση κάποιων περιοριστικών μέτρων και το άνοιγμα κάποιων οικονομικών δραστηριοτήτων καθώς η κοινωνία δεν αντέχει άλλο.
Με την ιπποκράτειο φράση «ωφελείν ή μη βλάπτειν» σε σύγχρονη απόδοση, «τα οφέλη υπερισχύουν των κινδύνων», η Εκτελεστική διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) Έμερ Κουκ προετοίμασε το έδαφος για την ανακοίνωση από την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου πως με την εμπειρία 17 εκατομμυρίων εμβολιασμών παγκοσμίως και 172.000 εμβολιασμών στην Ελλάδα με το συγκεκριμένο σκεύασμα, το πρόγραμμα συνεχίζεται κανονικά.
Οι χώρες που συνεχίζουν τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca περιλαμβάνουν το Βέλγιο, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα και οι οριστικές απαντήσεις θα δοθούν στην συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας την Πέμπτη.
Σήμερα, μετά τις αλλεπάλληλες αναστολές του προγράμματος στις 18 χώρες, ο διαχειριστικός επικεφαλής του Προγράμματος Εμβολιασμών, Μάριος Θεμιστοκλέους διαπίστωσε ότι μέχρι νωρίς το απόγευμα είχε γίνει το 85% των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca, σε σχέση με τα κλεισμένα ραντεβού ενώ στην ολοκλήρωση της ημέρας το ποσοστό των ραντεβού για εμβολιασμό με το συγκεκριμένο εμβόλιο που ακυρώθηκαν ήταν κάτω του 4%, ελαφρώς αυξημένο σε σύγκριση με το μέσο όρο των ακυρώσεων.
Ποιες χώρες «πάγωσαν» το πρόγραμμα
Οι χώρες που πάγωσαν προσωρινά το πρόγραμμα των εμβολιασμών με το συγκεκριμένο σκεύασμα περιλαμβάνουν τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Ολλανδία, τη Σλοβενία, την Αυστρία, την Πορτογαλία, τη Νορβηγία, τη Λετονία, τη Σλοβενία, τη Σουηδία, την Κύπρο, την Εσθονία, την Λιθουανία, το Λουξεμβούργο και τη Βουλγαρία με τον μεγαλύτερο προβληματισμό να γεννούν δύο αποφάσεις:
Αφενός της Σουηδίας καθώς η AstraZeneca είναι κατά το ήμισυ σουηδική εταιρία. Αφετέρου της Γερμανίας τόσο για λόγους σημειολογικούς (είναι το πιο ισχυρό κράτος της Ευρώπη και οι αποφάσεις του δημιουργούν (αν μη τι άλλο) κλίμα, αλλά και επειδή στο παρασκήνιο φουντώνουν οι φήμες ότι ο ντόρος, που έχει δημιουργηθεί δεν έχει σχέση με επιστημονικά ευρήματα αλλά είναι ένα αμιγώς πολιτικό «μπρα ντε φερ» ανάμεσα στην Μεγάλη Βρετανία (πατρίδα κατά το ήμισυ της AZ) και την Γερμανία, καθώς εκεί εδρεύει το εργοστάσιο που εμφιαλώνει το ανταγωνιστικό –μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson&Johnson.
Τα 37 περιστατικά
Στο σημείο αυτό να θυμίσουμε ότι στα 17 εκατομμύρια εμβολιασμών με το συγκεκριμένο σκεύασμα -ή κατά τον ΠΟΥ στον εμβολιασμό 5 εκατ. πολιτών (και με τις δύο δόσεις) καταγράφηκαν 37 περιστατικά θρομβοεμβολής, μια διαταραχής της πήξης του αίματος που σε 4-5 περιστατικά διαπιστώθηκε πως αφορούσαν μια ασυνήθιστη διαταραχή της πηκτικότητας όπου μαζί με την πήξη του αίματος παρατηρείται και θρομβοπενία δηλαδή ελάττωση του αριθμού των αιμοπεταλίων στο αίμα.
Η άποψη όλων των ειδικών και επί ελληνικού εδάφους και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι πως κάθε περιστατικό πρέπει να διερευνηθεί διεξοδικά ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η εμπιστοσύνη των πολιτών όχι μόνο στο συγκεκριμένο εμβόλιο αλλά εν γένει στον εμβολιασμό, που αποτελεί μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο επίτευγμα της Ιατρικής και σε προ Covid εποχές συνέβαλε στην αποφυγή 3 εκατομμυρίων θανάτων ετησίως.
Η επιχειρηματολογία της Έμερ Κουκ και της Μαρίας Θεοδωρίδου στηρίζονται στην διεθνώς αποδεκτή επιστημονική παρατήρηση ότι η θρόμβωση/ θρομβοεμβολή είναι συχνή στον γενικό πληθυσμό και τα 37 περιστατικά σε τόσα εκατομμύρια εμβολιασμών είναι λιγότερα από όσα συμβαίνουν στο γενικό πληθυσμό.
Τι γίνεται με τη δεύτερη δόση
Στο εύλογο ερώτημα αν κάποιοι άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί με την πρώτη δόση με το εμβόλιο της AstraZeneca αποφασίσουν για δικούς τους λόγους ότι δεν θέλουν να κάνουν τη δεύτερη δόση, ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους εξηγεί ότι στο τέλος του Μαρτίου ενοποιείται το πρόγραμμα εμβολιασμών και ο πολίτης δεν θα μπορεί να επιλέξει ποιο εμβόλιο να κάνει αλλά θα έχει το δικαίωμα της επιλογής να μην το κάνει.
Σε ό,τι αφορά την πολυγλωσσία που επικρατεί στην Ευρώπη, κάνοντας την να μοιάζει με Βαβέλ, η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη επισημαίνει πως δεν είναι η πρώτη φορά που καταγράφονται διαφορετικοί βηματισμοί στην Γηραιά Ήπειρο.
Στο ζήτημα της ενδεχόμενης «ενοχοποίησης» συγκεκριμένης παρτίδας εμβολίων που μπορεί να είχαν πρόβλημα συντήρησης ή παραγωγής, οι ειδικοί αναμένουν τις απαντήσεις από τη διερεύνηση των περιστατικών θρόμβωσης αλλά επισημαίνουν πως αυτές οι διαταραχές της πηκτικότητας μοιάζουν περισσότερο με αλυσιδωτή βιοχημική αντίδραση και δεν φαίνονται να σχετίζονται με πιθανή λανθασμένη συντήρηση του εμβολίου. Επιπλέον η Δανία και η Ιταλία είναι χώρες που προμηθεύτηκαν διαφορετικές παρτίδες.
Οι θρομβώσεις
Το ζήτημα των θρομβώσεων είναι η δεύτερη «αναστάτωση» που καταγράφεται σε σχέση με τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca. Η πρώτη ήταν η μη ένδειξη χορήγησής του σε άτομα ηλικίας 65 ετών κι άνω που είχε προκαλέσει «ντόμινο» τέτοιων αποφάσεων-με ανάλογη να έχει ληφθεί και στην Ελλάδα.
Η λήψη της απόφασης είχε στηριχθεί στο ότι στις μελέτες δεν συμμετείχαν εθελοντές αυτής της ηλικιακής ομάδας (65 ετών +), κάτι που αργότερα διορθώθηκε σε άλλη μελέτη και έτσι τελικώς το εμβόλιο πήρε έγκριση για όλες τις ηλικίες 18 ετών κι άνω. Ωστόσο η μελέτη στη Νότιο Αφρική διακόπηκε πρόωρα καθώς το εμβόλιο της AstraZenecaαποδείχθηκε μη αποτελεσματικό σε αυτήν την μετάλλαξη του κορονοϊού.
Την ενόχλησή του για το γεγονός ότι μια σειρά από χώρες αγνοούν τον Ευρωπαϊκό οργανισμό αδειοδότησης φαρμάκων (ΕΜΑ) εκφράζει μέσω του Liberal ο καθηγητής φαρμακολογίας Αχιλλέας Γραβάνης τονίζοντας ότι αυτός ορθώς συνιστά τη συνέχιση των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca: «Η ετήσια συχνότητα της επικίνδυνης εν τω βαθει θρόμβωσης (DVT) είναι περίπου 1:1000 στους ενήλικες. Στον γενικό πληθυσμό ανεμβολίαστων θα αναμέναμε σε μια βδομάδα περίπου 20 περιπτώσεις DVT. Στις 10.000 γυναίκες που είναι σε αντισύλληψη οι 3-9 θα εμφανίζουν θρόμβωση. Παρουσιάστηκαν 30 περιπτώσεις DVT σε 5.000.000 εμβολιασμούς ενηλίκων με το εμβόλιο της AstraZeneca», σημειώνει ο κ. Γραβάνης.
