«It’s the implementation stupid»! Αν θυμάστε, αυτή είναι η ατάκα που είπε ο Σόιμπλε στον Τσίπρα το 2015 προσπαθώντας να του εξηγήσει πως όλες οι ιδέες και οι μεταρρυθμίσεις, από την εφαρμογή τους κρίνονται.
Το θυμήθηκα διαβάζοντας την προηγούμενη εβδομάδα τον σχεδιασμό του Υπουργείου Παιδείας για την «αλλαγή φιλοσοφίας στο σχολείο, ένα σχολείο που θα εστιάζει πέρα από τη μετάδοση της γνώσης, και στην καλλιέργεια δεξιοτήτων: κριτική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, ενσυναίσθηση, ομαδική δουλειά».
Πώς θα καλλιεργούνται αυτές οι δεξιότητες στα παιδιά μας; Μέσα από νέες θεματικές που μπαίνουν στο σχολείο, όπως ρομποτική, εθελοντισμός, οδική ασφάλεια, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, προστασία του περιβάλλοντος, κλιματική αλλαγή, ανακύκλωση κ.ο.κ., επιχειρηματικότητα.
Όλες αυτές οι θεματικές μπαίνουν στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου από το νηπιαγωγείο μέχρι το γυμνάσιο. Κάθε θεματική είναι σταθμισμένη ανά εκπαιδευτική ηλικία”.
Ομολογώ πως ο σχεδιασμός στα χαρτιά δείχνει εξαιρετικός. Όλα όσα ανέφερε η κυρία υπουργός είναι προφανώς προς την σωστή κατεύθυνση και οπωσδήποτε θα βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν χρήσιμες γνώσεις και δεξιότητες για τον κόσμο του μέλλοντος.
Η εύλογη ερώτηση είναι ποιοι και πως θα μεταδώσουν αυτές τις δεξιότητες στα παιδιά. Και για να το κάνουμε πολύ συγκεκριμένο: μπορεί π.χ. ο μέσος έλληνας δάσκαλος να προσφέρει σωστή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα παιδιά;
Προσέξτε: όχι να τους αναγνώσει απλώς το βιβλίο που θα εκδώσει το υπουργείο. Αλλά να συζητήσει ουσιαστικά μαζί τους για την ισότητα των φύλων, την διαφορετικότητα του καθενός, τα σεξιστικά στερεότυπα και το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Να μπορέσει δηλαδή ο δάσκαλος να εμπνεύσει στα παιδιά αυτοπεποίθηση ώστε να στηρίξουν τις δικές τους μοναδικές επιλογές και σεβασμό ώστε να μάθουν να αποδέχονται χωρίς να κριτικάρουν τις επιλογές των άλλων.
Ποιος επίσης θα κάνει το μάθημα της επιχειρηματικότητας στο δημόσιο σχολείο; ο μέσος έλληνας δάσκαλος που γνωρίζει από επιχειρήσεις όσα εγώ από εκτροφή σαλιγκαριών, ο άνθρωπος που επέλεξε συνειδητά την καριέρα του δημόσιου υπάλληλου ακριβώς για να αποφύγει την ανασφάλεια και το ρίσκο που χαρακτηρίζει το ελεύθερο επάγγελμα;
Η εύκολη απάντηση για όλα τα παραπάνω φαντάζομαι είναι ότι θα τα διδάξουν οι εκπαιδευτικοί, αφού πρώτα περάσουν κάποιου είδους “επιμόρφωση”. Συγγνώμη παιδιά, αλλά δεν πάει έτσι.
Αν θέλουμε να μεταδώσουμε στους μαθητές το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό για την επιχειρηματικότητα, τότε θα πρέπει να φέρουμε στην τάξη επιχειρηματίες που θα πουν στα παιδιά ιστορίες επιτυχίας & αποτυχίας και θα συζητήσουν με αυτά για την δική τους μοναδική διαδρομή.
Αν θέλουμε να μάθουμε τα παιδιά να σέβονται την σεξουαλικότητα την δική τους και των άλλων, τότε θα πρέπει να φέρουμε στην τάξη πολλούς & διαφορετικούς ανθρώπους που έχουν διασφαλίσει το δικό τους μοναδικό δικαίωμα στην έμφυλη ισότητα, για να τους μιλήσουν. Και πάει λέγοντας.
Διότι κάτι πρέπει να είναι ξεκάθαρο: εάν θέλουμε να μεταδώσουμε στα παιδιά της δημόσιας εκπαίδευσης δεξιότητες για τον κόσμο του αύριο, αυτό δεν μπορεί να γίνει μέσα από ακαδημαϊκή διδασκαλία. Αλλά μέσα από την διάδραση με ανθρώπους που έχουν κατακτήσει αυτές τις δεξιότητες και που τους διακατέχει το πάθος να τις μεταδώσουν και στα νέα παιδιά. Με μάτι που γυαλίζει και με λόγο που ανάβει την φλόγα.
Εύλογα εδώ θα ρωτήσει κάποιος πως μπορούν να συμβούν τα παραπάνω στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση. Και θα επαναλάβω και εγώ την στερεότυπη απάντηση: μέσα από μία διαδικασία που θα αυτονομήσει πραγματικά κάθε σχολείο και θα του επιτρέψει να αποκτήσει τον δικό του μοναδικό χαρακτήρα, άμεσα συνυφασμένο με την προσωπικότητα και τις ικανότητες του διευθυντή του.
Ο οποίος διευθυντής δεν θα έχει βρεθεί σε αυτή την θέση λόγω ιεραρχίας, αλλά μετά από αξιολόγηση που έχει αναδείξει τους εκπαιδευτικούς με μάτι που γυαλίζει και με λόγο που βάζει φωτιά στα μυαλά των παιδιών.
Και στους οποίους το υπουργείο θα έλθει μετά να αναθέσει την διοίκηση των δημοσίων σχολείων, προσφέροντας την ελευθερία να τα διαχειριστούν σαν να ήτανε δικά τους και την δυνατότητα να τα συνδέσουν διαδραστικά με την κοινότητα και με τον πραγματικό κόσμο.
Και πάει λέγοντας.
* Ο Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής & διευθυντής του σχολείου για πολύ μικρά παιδιά Dorothy Snot preschool & kindergarten
