«Σταδιακά κατά τη διάρκεια δεκαετούς περιόδου, αρχής γενομένης από το 2026, ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (Carbon Border Adjustment Mechanism-CBAM) θα αντικαταστήσει τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ στους τομείς του CBAM», επιβεβαιώνει ο επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ, Πάολο Τζεντιλόνι, «στέλνοντας μήνυμα και προς τη βιομηχανία της ΕΕ, αλλά και προς τη βιομηχανία τρίτων χωρών που εξάγει προϊόντα στην ΕΕ τα οποία εντάσσονται στο CBAM», σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της ευρωβουλευτή της ΝΔ και του ΕΛΚ, Μαρίας Σπυράκη.
Αυτό αναφέρει ο κ. Τζεντιλόνι στην απάντηση που έδωσε σε ερώτηση 12 ευρωβουλευτών, μεταξύ αυτών και η κ. Σπυράκη, «για τα μέτρα της Κομισιόν που διασφαλίζουν τη δίκαιη εφαρμογή του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα και ισότιμους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών της ΕΕ και των ξένων εταιρειών».
Σχοινάς: «Ευκαιρία» να συζητηθεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμός στο Συμβούλιο της ΕΕ
Όπως σημειώνουν οι ευρωβουλευτές στην ερώτησή τους, «ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM) αποτελεί σημαντική πτυχή της κλιματικής επανάστασης της ΕΕ και σημαντικό βήμα προόδου για την αποφυγή της διαρροής CO2 από την ΕΕ» και «θα πρέπει να ενθαρρύνει τις χώρες εκτός ΕΕ να μειώσουν τις εκπομπές τους και να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 °C», ενώ «θα είναι επίσης σημαντικό για την ΕΕ να διασφαλίσει ότι η μετάβαση είναι δίκαιη, ότι η παραγωγή με βάση την ΕΕ είναι ανταγωνιστική και ότι η μετάβαση δεν οδηγεί σε μείωση της στρατηγικής αυτονομίας στους ζωτικής σημασίας τομείς των υποδομών και της παραγωγής».
Ο κ. Τζεντιλόνι, στην απάντησή του, τονίζει ότι «η ΕΕ θα πρέπει να εκφράσει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι οι παραγωγοί τρίτων χωρών εξάγουν προϊόντα χαμηλής έντασης εκπομπών στην ΕΕ» και αμέσως προσθέτει: «Ωστόσο, η παραποίηση της λογιστικής καταγραφής του άνθρακα για τον καταλογισμό των εκπομπών μιας μονάδας παραγωγής μόνο σε προϊόντα που δεν προορίζονται για την ΕΕ θα ήταν εσφαλμένη. Οι κανόνες που προβλέπονται στην πρόταση της (Ευρωπαϊκής) Επιτροπής, οι οποίοι θα αναλυθούν περαιτέρω στο παράγωγο δίκαιο, σχετικά με τον τρόπο καθορισμού της περιεκτικότητας των εισαγόμενων προϊόντων σε άνθρακα, δεν θα επιτρέπουν τέτοιου είδους παραποίηση». Να σημειωθεί ότι, καταρχήν, ο μηχανισμός CBAM θα περιλαμβάνει το σίδηρο και τον χάλυβα, το τσιμέντο, τα λιπάσματα, το αλουμίνιο και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην ερώτησή τους, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν, επίσης, την ανησυχία τους για το εάν μπορεί η Κομισιόν να διασφαλίσει «ότι οι ξένες επιχειρήσεις παράγουν όλα τα προϊόντα τους σύμφωνα με το CBAM και πληρώνουν για τις συνολικές εκπομπές CO2 από τις δραστηριότητές τους, αντί να χρησιμοποιούν την έδρα τους στο εξωτερικό και την οικονομία κλίμακας, όπου η τιμολόγηση του CBAM δεν εφαρμόζεται σε ορισμένα από τα προϊόντα που παράγουν, για την απόρριψη προϊόντων στην ΕΕ».
Στην απάντησή του, ο κ. Τζεντιλόνι, τονίζει πως «δεδομένου ότι το επίπεδο της υποχρέωσης που θα προκύψει από την εφαρμογή του CBAM θα αξιολογηθεί με βάση την πραγματική δηλωθείσα περιεκτικότητα σε άνθρακα των εν λόγω εισαγόμενων εμπορευμάτων, μπορεί να ενθαρρύνει τους παραγωγούς τρίτων χωρών να μειώσουν το δικό τους αποτύπωμα άνθρακα. Επιπλέον, δεδομένου ότι θα δοθεί πίστωση για την τιμή του άνθρακα που καταβάλλεται στην τρίτη χώρα, μπορεί επίσης να τις ενθαρρύνει να θεσπίσουν δικά τους μέτρα τιμολόγησης του άνθρακα».
Η απάντηση του επιτρόπου Τζεντιλόνι δόθηκε στη δημοσιότητα από την Κομισιόν. Την ερώτηση συνυπογράφουν οι ευρωβουλευτές, Μάρεκ Μπάλτ (S&D) από την Πολωνία, Ντίνο Τζιαρούσο (ΝΙ) από την Ιταλία, Βίκτορ Ουσπάσκιτς (ΝΙ) από τη Λιθουανία, Μπογκουσλάβ Λιμπεράσκι (S&D) από την Πολωνία, Μίλαν Μπργλεζ (S&D) από τη Σλοβενία, Ροβάνα Πλουμπ (S&D) από τη Ρουμανία, Μασιμιλιάνο Σαλίνι (PPE) από την Ιταλία, Μαρία Σπυράκη (PPE) από την Ελλάδα, Σάρα Σέρντας (S&D) από την Πορτογαλία, Μασιμιάνο Σμερίλιο (S&D) από την Ιταλία, Κλέμεν Γκροσέλι (Renew) από τη Σλοβενία και Ιωακείμ Σούστερ (S&D) από τη Γερμανία.