Η μεγάλη ελπίδα του καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή ήταν πως το Μουσείο της Ακρόπολης θα άνοιγε περί τις 20 Ιανουαρίου, μαζί με όλα τα μουσεία ανά την υφήλιο.
Όσο και αν θλίβει όλους η μη λειτουργία μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, δεν είναι δυνατόν να γίνουν εκπτώσεις ως προς την ασφάλεια των πολιτών από τον κορονοϊό. Στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε αν η επιτροπή ειδικών έχει ασχοληθεί με το θέμα, στις άλλες χώρες όμως ακυρώνονται επικείμενες επαναλειτουργίες και τοποθετούνται σε βάθος χρόνου. Πρώτα η ασφάλεια, ύστερα η αγωγή της ψυχής επιμένουν όσοι ασχολούνται με το θέμα αυτό.
Κλειστά για μήνες είναι τα μουσεία σε χώρες με μεγάλη παράδοση και μεγάλη επισκεψιμότητα σε αυτά. Αλλού δίνονται κρατικές επιχορηγήσεις και αλλού όχι, σε κάποιες περιπτώσεις οι χορηγοί είναι πολύ γενναιόδωροι και άλλες έχουν ήδη περικόψει τις δωρεές τους, όλα πάντως τα σχετικά ιδρύματα αντιμετωπίζουν προβλήματα.
«Λυπηρό να βλέπεις κλειστό το μουσείο», εξομολογείται ο Xa Sturgis, διευθυντής του Ashmolean της Οξφόρδης σε τοπική εφημερίδα, «και πολύ απογοητευτικό, όμως δεν υπάρχει άλλη λύση. Η αλήθεια είναι πάντως πως όντως τα μουσεία μπορούν να προσφέρουν στους ανθρώπους παρηγοριά, διαφυγή και απόλαυση σε δύσκολες στιγμές όπως αυτές.
«Αλλά, η υγεία και η ασφάλεια του προσωπικού, των εθελοντών και των επισκεπτών μας είναι φυσικά υψίστης σημασίας και το προσωρινό κλείσιμο μας αποτελεί μέρος της τεράστιας εθνικής προσπάθειας για την καταπολέμηση του κορονοϊού.
«Σκοπεύουμε να ανοίξουμε ξανά μόλις αρθούν οι εθνικοί περιορισμοί και, όπως πέρυσι, έχουμε εφαρμόσει ολοκληρωμένα μέτρα για να καλωσορίσουμε τους ανθρώπους με ασφάλεια.»
Πότε θα αρθούν; Ουδείς γνωρίζει. Το Βρετανικό Μουσείο καλωσορίζει το κοινό στην ιστοσελίδα του, σημειώνοντας πως είναι κλειστό και έτσι θα παραμείνει. Χωρίς κάποιο προσδιορισμό χρόνου περί του ανοίγματος. Προτείνει εικονική επίσκεψη με τα διαδικτυακά προγράμματα που έχει εκπονήσει, και που είναι αρκετά και ενδιαφέροντα.
Κλειστά είναι προς το παρόν και όλα τα γερμανικά μουσεία. Είχε αναφερθεί πως θα άνοιγαν την ερχόμενη Δευτέρα αλλά δεν πρόκειται, με την νέα εξάπλωση των κρουσμάτων στη χώρα. Οι διοικήσεις τους ευελπιστούν πως στα τέλη Ιανουαρίου κάτι μπορεί να γίνει, αλλά δεν έχουν δεδομένα επάνω στα οποία να στηριχθούν.
Εν τω μεταξύ, ούτως ή άλλως κάποια μουσεία ανακατασκευάστηκαν ή ανακαινίστηκαν. Αυτά θα ανοίξουν αργότερα μέσα στο 2021 ή και το 2022. Το φόρουμ Humboldt στο ανακατασκευασμένο Schloss του Βερολίνου (νησί των μουσείων) άνοιξε εν μέρει τον Δεκέμβριο του 2020. Τα δύο μεγάλα μουσεία που ανοίγουν μερικώς μέχρι το τέλος του 2021 είναι το Μουσείο Etnologisches / Εθνολογικό Μουσείο και το Μουσείο Asiatische Kunst / Μουσείο Ασιατικής Τέχνης. Και τα δύο μουσεία θα ανοίξουν εντελώς το 2022.
Το Neue National Gallerie / Νέα Εθνική Πινακοθήκη πρόκειται να ανοίξει ξανά το καλοκαίρι του 2021. Εκθέτει κυρίως ευρωπαϊκούς και δυτικούς πίνακες και γλυπτά του 20ου αιώνα κυρίως από τα προ του 1970.Το Μουσείο της Περγάμου ανακαινίζεται και ορισμένες αίθουσες ενδέχεται να είναι κλειστές, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του παραμένει ανοιχτό. Η αίθουσα με το Βωμό της Περγάμου θα είναι πλήρως προσβάσιμη μόνο γύρω στο 2025/26.
Στην Ιταλία έλπιζαν πως θα άνοιγαν χθες μουσεία, κινηματογράφοι και θέατρα αλλά διαψεύστηκε κάθε ελπίδα. Και όχι μόνο. Από αξιωματούχο του Πολιτισμού διαμηνύθηκε προχθές: «δεν υπάρχει φως δεν έχουμε καθησυχαστικά επιστημονικά στοιχεία » όσον αφορά τον κίνδυνο εξάπλωσης εντός πολιτιστικών εγκαταστάσεων. Κατέληξε: «αυτό είναι θλιβερό, ξέρω τις θυσίες που απαιτεί ». Κάποιες περιοχές έχουν ήδη πει ότι θα κρατήσουν κλειστή την δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέχρι τις 31 του μηνός.
Ανάλογη είναι η κατάσταση και οι αποφάσεις στη Γαλλία, όπου επίσης ισχύουν πολλοί περιορισμοί λόγω πανδημίας. Ούτε εκεί φαίνεται κάποιο σημάδι στον χρονικό ορίζοντα. Το μόνο που μένει είναι η διαδικτυακή πλοήγηση, που αν και δεν λύνει το πρόβλημα ωστόσο κάτι προσφέρει.