Της Αγγελικής Κώττη
Εννέα μουσεία σε ισάριθμες περιοχές της χώρας δημιούργησε κατά τα τελευταία χρόνια το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς με εξαιρετικά αποτελέσματα. Όπως δείχνει σχετική έρευνα του ΙΟΒΕ, που έγινε ειδικά για το ΠΙΟΠ, είχαν, εκτός των άλλων, ιδιαίτερη συμβολή στην οικονομία. Πώς φαίνεται; Από την δυνατότητα και ικανότητά τους να προσελκύουν επισκέπτες.
Το 2016 περίπου 220 χιλιάδες άτομα επισκέφτηκαν τα Μουσεία ΠΙΟΠ, σημειώνοντας αύξηση κατά 14,25% σε σχέση με το 2015. Αν υπολογιστούν και οι επισκέπτες των Μουσείων Μαστίχας Χίου και Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα που εγκαινιάστηκαν εντός του 2016, η αύξηση αυτή φτάνει στο 48,7% αναφέρει η μελέτη του ΙΟΒΕ. Η μελέτη παρουσιάστηκε κατά την 1η Συνάντηση του δικτύου, που οργάνωσε το ΠΙΟΠ.
Με μια συντηρητική εκτίμηση των καταλυτικών επιδράσεων, εκτιμάται ότι η λειτουργία των Μουσείων ΠΙΟΠ οδήγησε σε αύξηση της τουριστικής δαπάνης στις αντίστοιχες περιοχές της χώρας κατά τουλάχιστον €5,5 εκατ.
Στη συντηρητική εκτίμηση των καταλυτικών επιδράσεων, η συνολική συμβολή των Μουσείων στο ΑΕΠ της Ελλάδας υπερβαίνει τα €13,4 εκατ.
Η συνολική συμβολή των Μουσείων ΠΙΟΠ στην απασχόληση με βάση τη συντηρητική εκτίμηση των καταλυτικών επιδράσεων ανέρχεται σε 345 εργαζομένους.
Τέλος, τα Μουσεία συνεισφέρουν στην οικονομία της χώρας και κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους. Με πιο πρόσφατο παράδειγμα το νέο Μουσείο Αργυροτεχνίας, η συνολική επίδραση της κατασκευής του στην οικονομία του Δήμου Ιωαννιτών έφτασε τα €7,8 εκατ. σε όρους ΑΕΠ, ενώ στο σύνολο της χώρας ανήλθε σε €10,6 εκατ. Αντίστοιχα, σε όρους απασχόλησης η κατασκευή του Μουσείου οδήγησε στην δημιουργία συνολικά 236 θέσεων εργασίας στα Ιωάννινα. Η συνολική επίδραση στην απασχόληση στο σύνολο της χώρας ανήλθε στις 284 θέσεις εργασίας.
Τα αισιόδοξα κριτήρια
Αν οι επιδράσεις εκτιμηθούν με πιο αισιόδοξα κριτήρια, τότε: α) η αύξηση της τουριστικής δαπάνης λόγω της λειτουργίας των μουσείων ανέρχεται σε €11,3 εκατ. β) η συνολική συμβολή των Μουσείων στο ΑΕΠ της χώρας φτάνει τα €23 εκατ. και γ) η συνολική επίδραση στην απασχόληση πλησιάζει τις 600 θέσεις εργασίας.
Η εκτίμηση των καταλυτικών επιδράσεων βασίζεται σε 1.256 απαντήσεις σε ερωτηματολόγιο έρευνας επισκεπτών στα μουσεία του ΠΙΟΠ. Η συντηρητική εκτίμηση των καταλυτικών επιδράσεων λαμβάνει υπόψη το ποσοστό των επισκεπτών που δήλωσαν ότι το μουσείο του ΠΙΟΠ επηρέασε πολύ την απόφασή τους να επισκεφτούν μια περιοχή (28%), ενώ η αισιόδοξη εκτίμηση λαμβάνει υπόψη και το ποσοστό των επισκεπτών που δήλωσαν πως επηρεάστηκαν αρκετά από την ύπαρξη του μουσείου στην απόφασή τους να επισκεφτούν την περιοχή (36%).
Η 1η Συνάντηση Δικτύου
Η πρώτη συνάντηση δικτύου, που οργάνωσε το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) είχε τίτλο «Εννέα Μουσεία, εννέα τόποι. Χαρτογραφώντας το μέλλον». Η Συνάντηση πραγματοποιήθηκε, με τη συνεργασία του Δήμου Γορτυνίας, στις 19 και 20 Μαΐου, στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, στη Δημητσάνα.
Στόχος της 1ης Συνάντησης Δικτύου ήταν ο συντονισμός κοινών δράσεων και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, μεταξύ των Δήμων και του ΠΙΟΠ, για την πολιτιστική ανάπτυξη της περιφέρειας. Κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών (19/5), Δήμαρχοι ή εκπρόσωποι των Δήμων από τις εννέα περιοχές όπου λειτουργούν τα Μουσεία -Σουφλί, Δημητσάνα, Σπάρτη, Λέσβος, Βόλος, Τήνος, Στυμφαλία, Χίος, Ιωάννινα-καθώς και εκπρόσωποι του ΠΙΟΠ, αντάλλαξαν απόψεις και κατέληξαν σε ένα κείμενο κοινών αρχών που καθορίζει τις προτεραιότητες και τις δράσεις που θα δρομολογήσουν Τοπική Αυτοδιοίκηση και ΠΙΟΠ, στο πλαίσιο του Δικτύου.
Στο κείμενο κοινό αρχών, μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε:
Η θεσμοθέτηση της Συνάντησης μεταξύ των συντελεστών του Δικτύου σε ετήσια και κυλιόμενη βάση, ανά Δήμο του Δικτύου.
H σύνδεση του Δικτύου με τον τουρισμό.
H σύνδεση του Δικτύου με την εκπαίδευση, με όχημα τον από κοινού σχεδιασμό εκπαιδευτικών δράσεων.
H σύνδεση του Δικτύου με τις θεματικές προτεραιότητες της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020.
Η διεύρυνση των συνεργασιών με παραγωγικούς, μορφωτικούς, πολιτιστικούς και άλλους φορείς στους τόπους όπου βρίσκονται τα Μουσεία.
Η προοπτική της παρουσίας του Δικτύου, μέσω στοχευμένων δράσεων, στο εξωτερικό.
Κατά τη δεύτερη ημέρα των εργασιών της Συνάντησης (20/5) μίλησαν η Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, κ. Σοφία Στάϊκου, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, κ. Πέτρος Τατούλης, η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Τουρισμού, κ. Ευρυδίκη Κουρνέτα, η Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος ICOM, κ. Αλεξάνδρα Μπούνια και ο Δήμαρχος Γορτυνίας, κ. Γιάννης Γιαννόπουλος.
Επίσης, παρουσιάστηκε, από τον Γενικό Διευθυντή του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), κ. Νίκο Βέττα, μελέτη για την αποτίμηση των κοινωνικοοικονομικών επιδράσεων από τη λειτουργία των Μουσείων ΠΙΟΠ, την οποία εκπόνησε το ΙΟΒΕ για λογαριασμό του Πολιτιστικού Ιδρύματος.
Σοφία Στάικου: να διαμορφώσουμε συνεργασίες
Η Πρόεδρος του ΠΙΟΠ, κ. Σοφία Στάϊκου, κατά την ομιλία της επισήμανε:
«Η Συνάντησή μας γίνεται σε μία περίοδο κατά την οποία ο πολιτισμός επανέρχεται στο προσκήνιο στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως πολιτική που προστατεύει τόσο την πολιτιστική πολυμορφία όσο και την αυθεντικότητα των τόπων και των τοπικών πολιτισμών». Ακόμα, η Πρόεδρος του ΠΙΟΠ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Θα πρέπει να διαμορφώσουμε διαμουσειακές και διαδημοτικές συνεργασίες που θα φέρουν πιο κοντά τα Μουσεία και τις πόλεις στις οποίες αυτά βρίσκονται.»
«Η θεματική των συνεργασιών θα πρέπει να ανοίγει νέους δρόμους» είπε σε άλλο σημείο η κα Στάικου. «Να συνδιαλέγεται με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, να στηρίζει σχήματα νέων δημιουργών και να ενισχύει την κινητικότητα τους, να συνδέει τον πολιτισμό με το περιβάλλον, να προωθεί νέες τεχνολογίες, να υποστηρίζει τη διακίνηση των δημιουργικών και πολιτιστικών έργων. Να πριμοδοτεί τις πολιτιστικές ανταλλαγές, το Erasmus του πολιτισμού». Επίσης, η κ. Στάϊκου προσκάλεσε του Δημάρχους των εννέα περιοχών «να συνεργαστούμε ώστε να αναδείξουμε τη σημασία των Θεματικών Μουσείων, σε μία Ευρώπη που αναζητά πεδία πολιτιστικής συνεργασίας αλλά και επιδιώκει τη διατήρηση της πολιτιστικής της πολυμορφίας. Αλλά και σε μία Ελλάδα που οφείλει να προτάσσει την τοπική ευημερία, να φροντίζει για την κοινή διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής της κληρονομιάς, να συνδέει τον πολιτισμό με τον τουρισμό, αλλά και να προστατεύει την αυθεντικότητα των περιοχών της».
Η επόμενη Συνάντηση Δικτύου θα φιλοξενηθεί στον Δήμο Ιωαννιτών, έπειτα από πρόσκληση του Δημάρχου, κ. Θωμά Μπέγκα.
