Σε έναν απομακρυσμένο πορθμό της Ανταρκτικής, στο στενό Gerlache, ο Κολομβιανός θαλάσσιος βιολόγος Πάουλο Τιγκρέρος βύθισε ένα δίχτυ στα παγωμένα νερά στην προσπάθειά του να εντοπίσει μικροπλαστικά.
Το σημείο αυτό αποτελεί ένα από τα καλύτερα διατηρημένα οικοσυστήματα στον κόσμο.
Σαν κόσκινο, το δίχτυ αφήνει το νερό να περάσει, καθώς συγκρατεί τα μικρά στερεά σωματίδια που επιπλέουν στο στενό Gerlache, έναν φυσικό διάδρομο μήκους περίπου 160 χιλιομέτρων που χωρίζει το αρχιπέλαγος Palmer και το άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου.
Μελέτες και άλλες δοκιμές στα δείγματα θα επιτρέψουν στην ομάδα των επιστημόνων να προσδιορίσει το επίπεδο των μικροπλαστικών που περιέχουν.
Τα μικροπλαστικά είναι σωματίδια από πολυμερή και άλλες τοξικές ενώσεις που είναι μικρότερα από πέντε χιλιοστά και έχουν βρεθεί υπό αυξανόμενη παγκόσμια προσοχή, καθώς έχουν βρεθεί στους ωκεανούς, στα σύννεφα, στα τρόφιμα και σε όλο το σώμα των ζώων και των ανθρώπων.
Μικροπλαστικά στο περιβάλλον
Ο 51χρονος επιστήμονας και οι συνάδελφοί του βρίσκονται στο ARC Simon Bolivar, ένα σκάφος του κολομβιανού ναυτικού που πραγματοποιεί επιστημονική αποστολή στην Ανταρκτική και δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι θα εντοπίσουν μικροπλαστικά κατά την αποστολή τους.
Έρευνα που διεξήχθη το 2019 από το Πανεπιστήμιο Καντέρμπουρι της Νέας Ζηλανδίας αποκάλυψε την ύπαρξη μικροπλαστικών στο χιόνι της Ανταρκτικής. Περισσότεροι από 430 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού παράγονται κάθε χρόνο παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Τα μικροπλαστικά προέρχονται από τη διάσπαση προϊόντων όπως τα συνθετικά ελαστικά αυτοκινήτων, τα υφάσματα και τα συνηθισμένα καταναλωτικά προϊόντα.
Λίγα είναι ακόμη γνωστά για τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Ο ειδικός δήλωσε ότι τα μικροπλαστικά είναι ήδη «πανταχού παρόντα» στους ωκεανούς και οι επιπτώσεις τους μπορεί να είναι μοιραίες για τα ζώα και τα οικοσυστήματα.
«Θεωρούμε την Ανταρκτική ως μια ήπειρο εντελώς απομονωμένη από την ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά αντανακλά τα περιβαλλοντικά προβλήματα» του πλανήτη, δήλωσε ο Ζορζ Ταντέο Λοζάνο, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Μπογκοτά, ο οποίος συμμετέχει στην αποστολή.
Είπε ότι τα μικροπλαστικά μπορεί να έχουν φτάσει στην περιοχή μέσω των ωκεάνιων ρευμάτων. Μπορούν επίσης να μεταφερθούν στην ατμόσφαιρα και μέσω των περιττωμάτων των θαλάσσιων ζώων και των ψαριών.
Photo: Juan Barreto/AFP - Δείγμα μικροοργανισμών κριλ και φυκιών
Το μικροσκοπικό θαλάσσιο καρκινοειδές τρέφεται με τα μικροσκοπικά φύκη που είναι γνωστά ως φυτοπλαγκτόν, αλλά συχνά κάνει λάθος να θεωρεί μικροσκοπικά μικροπλαστικά σωματίδια ως τροφή του.
Το κριλ με τη σειρά του αποτελεί πηγή τροφής για πολλά μεγαλύτερα ζώα, μολύνοντας έτσι την υπόλοιπη τροφική αλυσίδα.
«Όταν μια φάλαινα τρέφεται με αυτό το κριλ, τα μικροπλαστικά πιθανότατα εισέρχονται στα έντερά της», επηρεάζοντας το πνευμονικό της σύστημα, το αναπαραγωγικό της σύστημα, ακόμη και την ικανότητά της να κολυμπάει, δήλωσε ο ερευνητής.
Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής, που φιλοξενεί πιγκουίνους και φώκιες, υποφέρει εδώ και χρόνια από την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), σε συνεργασία με την Αργεντινή, ξεκίνησε αυτόν τον μήνα την πρώτη επιστημονική ερευνητική αποστολή για να διερευνήσει την έκταση των μικροπλαστικών στην Ανταρκτική.
Σύμφωνα με τον ΙΑΕΑ, τα μικροπλαστικά θα μπορούσαν να προκαλέσουν περαιτέρω ζημιά στη μεγάλη λευκή ήπειρο μειώνοντας την ανακλαστικότητα του πάγου, μεταβάλλοντας την τραχύτητα της επιφάνειας, προωθώντας τη μικροβιακή δραστηριότητα, δρώντας ως θερμικοί μονωτές και συμβάλλοντας στη μηχανική αποδυνάμωση της δομής του πάγου.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, το λιώσιμο των παγετώνων, οι οποίοι περιέχουν το 90% του γλυκού νερού του πλανήτη, θα μπορούσε να προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας έως και 60 μέτρα.
