Εκεχειρία

Εκεχειρία

Ασταθής έχει χαρακτηρισθεί η εκεχειρία στη Συρία, γιατί οι διάφορες οργανώσεις των Σύρων ανταρτών έχουν αναστείλει τη συμμετοχή τους στις προετοιμασίες για τις επικείμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Ο λόγος για την ?κεχειρία, σύνθετη λέξη από το ρήμα ?χω και το ουσιαστικό χείρ, χειρός (=χέρι). ? ?κεχειρία προκύπτει από την ?χε – χειρία, με ανομοίωση του πρώτου δασέος συμφώνου που γίνεται χ, γιατί δεν μπορούν δύο δασέα να συνυπάρξουν. Στην πραγματικότητα, το ουσιαστικό που εξετάζουμε προκύπτει από τη συγχώνευση σε μια λέξη δύο διαφορετικών,  του απαρεμφάτου ?χειν και του χείρ, στην αιτιατική πληθυντικού χε?ρας. Συνεπώς ?κεχειρία είναι το ?χειν τ?ς χε?ρας, το να συγκρατεί κανείς τα χέρια του, να σταματά, δηλαδή, να μετέχει σε εχθροπραξίες.

Άλλη λέξη για την εκεχειρία είναι η ανακωχή. Οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν λόγο για ?λυμπιακή ?κεχειρία, όταν σταματούσαν οι συγκρούσεις των ελληνικών πόλεων προκειμένου να γίνουν οι Ολυμπιακοί αγώνες. Την ανακοίνωνε ειδικός κήρυκας – δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, διαδίκτυο, εφημερίδες, ραδιόφωνα, ούτε καν το liberal. gr – που τον έλεγαν ?κεχειροφόρον.  Ειδικά, όμως, οι διακοπές για αγώνες ή θρησκευτικές γιορτές χαρακτηρίζονταν ?ερομηνίες ή ?ερ?ς ?κεχειρίες.

Εκτός, όμως, από τη διακοπή των εχθροπραξιών, η εκεχειρία δήλωνε, επίσης, την ηρεμία, την ανάπαυλα, τη διακοπή της εργασίας.

Εκεχειρία σήμερα, εκτός από τον πόλεμο, μπορεί να έχουμε στον πολιτικό χώρο, την πολιτική εκεχειρία, στις ανθρώπινες σχέσεις, τη συζυγική εκεχειρία, στον επαγγελματικό χώρο, την εκεχειρία εργοδότη – εργαζομένων και αλλού. Την εκεχειρία μπορούν να την συμφωνήσουν, να την αποφασίσουν, να την υπογράψουν, να την αποδεχθούν, να την απορρίψουν ή να την επιτύχουν οι αντιμαχόμενες πλευρές. Σε κάθε περίπτωση μια εκεχειρία, όταν λάβει χώρα, οδηγεί σε ειρήνευση, συνθηκολόγηση, συνθήκη που διαπραγματεύτηκαν αμοιβαία οι εμπόλεμοι.

Το χαρακτηριστικό της εκεχειρίας είναι ότι κρύβει μέσα της κάτι το προσωρινό. Με αυτό εννοούμε ότι πίσω από την κατάπαυση του πυρός περιμένει ο πόλεμος να ξανακάνει την εμφάνισή του.

Στο λόγο την εκεχειρία τη βλέπουμε να συνοδεύεται από ορισμένα επίθετα, όπως προσωρινή, άμεση, παγκόσμια, μονομερής.

Παίρνοντας αφορμή, όμως, από την εκεχειρία, θα συζητήσουμε μερικές ακόμη λέξεις που έχουν δεύτερο συνθετικό το -χειρία.

Αριστεροχειρία και δεξιοχειρία, όταν γράφουμε με το αριστερό ή με το δεξί χέρι αντίστοιχα, ενώ η υπεξαίρεση, κλοπή που δε γίνεται εύκολα αντιληπτή είναι λαθροχειρία. Στην ίδια ομάδα έχουμε την αυτοχειρία ή αυτοκτονία, τη μακροχειρία ως ιατρικό όρο που αναφέρεται στην υπερβολική ανάπτυξη ενός ή και των δυο χεριών.

Με την ηλεκτρονική τεχνολογία γνωρίσαμε και την ομοχειρία, τη διαδικασία εκείνη, όταν μια εντολή αρχίζει να εκτελείται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της προηγούμενης. Οι χειριστές και επιστήμονες των υπολογιστών μπορούν να μας πληροφορήσουν με περισσότερες λεπτομέρειες τι σημαίνει αυτή.

Από την εκεχειρία ξεκινήσαμε, στις λογής – χειρίες καταλήξαμε. Τι σου είναι η γλώσσα!