Μια από τις πιο κατάλληλες λέξεις για το καλοκαίρι είναι ο πλους, η πλεύση, η πορεία με το πλοίο, η ρότα, η θαλασσοπορία.
Εν πλω, λοιπόν, για τα λεξιλογικά του πλου. Κατά τον πλου θα συναντήσουμε πολλά όμορφα και παράξενα, ένα από τα οποία είναι και η προέλευσή του από το ρήμα πλέω. Από αυτό προκύπτει ο πλόFoς, τα δύο ο συναιρούνται και μας δίνουν το ουσιαστικό ? πλο?ς (? πλό-ος, πλο?ς, το? πλό-ου, το? πλο?). Η λέξη συνδέεται με την αρχαία ινδική, την σανσκριτική plava, που είναι η σχεδία που επιπλέει.
Λέξη παλιά, που την πρωτοσυναντάμε στο Θουκυδίδη στη φράση ?ν πλ?.
Ας δούμε, λοιπόν, μερικές εκφράσεις ή λέξεις σχετικές με τον πλου από τα παλαιότερα ελληνικά μας:
- Πλο?ν στέλλειν: το να στείλει κανείς αποστολή με τα καράβια
- Μ?κος πλόου: η διάρκεια της διαδρομής
- ?κ τ?ν πλόων: μετά το ταξίδι
- Δι? το? πλο?: στη διαδρομή της ζωής, είναι μεταφορική η χρήση της λέξης εδώ.
- Ε?πλοια: το ωραίο ταξίδι, όταν έχει ευνοϊκό άνεμο
- Πλ? χρ?σθαι: το να είναι ευνοϊκός ο άνεμος, να έχει καλό καιρό για το ταξίδι
- Δεύτερος πλο?ς: είναι η δεύτερη επιχείρηση, όταν η πρώτη αποτύχει
- Πλουδοκέω: λαχταρώ ούριο άνεμο.
- ?πίπλους: πορεία με το πλοίο με εχθρικό σκοπό. Το ρήμα ?πιπλέω είχε την σημασία βαδίζω εχθρικά εναντίον κάποιου. Παρατηρούμε ότι σήμερα το χρησιμοποιούμε με εντελώς άλλη έννοια.
Θα κάνουμε μια διαδρομή στον νεοελληνικό πλου. Πλου κάνουμε όχι μόνο στα ύδατα, αλλά και στο διαδίκτυο. Για τον πλου δίνουμε ή εκτελούμε οδηγίες.
Ο πλους γίνεται ανάπλους, μια διαδρομή αντίθετα στο ρεύμα ή απόπλους, αναχώρηση, δηλαδή, με το πλοίο. Είναι δυνατόν να είναι διάπλους, πορεία θαλασσινή ανάμεσα από δυο στενά, αλλά και εισπλους είσοδος στο λιμάνι.
Ο πλους έχει τη δυνατότητα να ονομασθεί έκπλους, που είναι αναχώρηση από το λιμάνι ή πάλι κατάπλους, είσοδος στο λιμάνι, ασφαλής και επιτυχής.
Έχουμε ακόμη τον παράπλου, την πλεύση παράλληλα προς τις ακτές ή τον περίπλου, τον γύρο ενός νησιού για παράδειγμα.
Είμαστε ναυτικός λαός και, όπως είναι φυσικό, ο πλους και τα ομόρριζά του βρίσκονται παντού. Από τα πλεούμενα, τα ταχύπλοα, τον πλευστό, την πλευστότητα, την επίπλευση, την διάπλευση, την άπλοια, την ακτοπλο?α, τον πλωτό και την ναυσιπλοΐα.
Μέχρι και ο πνεύμονας συνδέεται με τον πλου, αφού ο αρχικός λεκτικός τύπος ήταν πλεύμων, γιατί οι πνεύμονες μοιάζουν να πλέουν σε υγρό.
Μετά την πλεύση, επιστρέψαμε στο λιμανάκι μας.
Φωτογραφία: SOOC
