Για τη σαγήνη σήμερα ο λόγος, μια που έφυγε από κοντά μας ένας τραγουδοποιός που σαγήνευσε νιότη και σαγηνεύει την ωριμότητά μας με τα τραγούδια και τους στίχους τους. Σαγηνευτική η μελωδία τους, σαγηνευτική η αίσθηση της ποίησής τους.
Μολονότι το γλωσσάρι λεξιλογεί, εμείς θα αφιερώσουμε το λήμμα στον εκλιπόντα βάρδο και ποιητή. Έφυγε και νιώσαμε να «φεύγουν τα καλύτερά μας χρόνια».
Σαγήνη είναι το δίχτυ, αυτό που χρησιμοποιούν οι ψαράδες, για να μαζέψουν τα ψάρια τους. Τη βλέπουμε να χρησιμοποιείται κατά κανόνα στην Καινή Διαθήκη, όταν περιγράφονται οι κινήσεις των μαθητών του Χριστού, κάποιοι από τους οποίους ήταν αλιείς. Στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο η βασιλεία των ουρανών παρομοιάζεται με σαγήνη, με δίχτυ που έχει μπει στη θάλασσα (πάλιν ?μοία ?στίν ? βασιλεία τ?ν ο?ραν?ν σαγήν? βληθείσ? ε?ς τ?ν θάλασσαν. Ματθ.13.47). Στο απολυτίκιο της Πεντηκοστής ο Χριστός παρουσιάζεται ω σαγηνεύσας τήν Ο?κουμένην, γιατί μάγευσε με τη διδασκαλία του τα πλήθη. Μάλιστα η ρίζα της λέξης είναι πολύ παλιά, προελληνική, τη συναντάμε πριν από την κάθοδο των ελληνικών φύλων στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο.
Σαγηνοβόλος ο ψαράς ή σαγηνευτής, σαγηνεία το ψάρεμα και σαγηνεύω το ψαρεύω. Στα αρχαία κείμενα βέβαια το σαγηνεύω δήλωνε και μια περσική συνήθεια, αυτή της εκδίωξης των κατοίκων μιας χώρας. Οι στρατιώτες έκαναν μια γραμμή ο ένας πίσω από τον άλλο και κυνηγούσαν τους εχθρούς. Η εικόνα εκείνων που εγκατέλειπαν τις εστίες τους ήταν ανάλογη με των ψαριών που τρέχουν, καθώς τα κυνηγά η σαγήνη του ψαρά.
Η σαγήνη πέρασε και στη λατινική γλώσσα ως sagena.
Η σημασία της σαγήνης η σημερινή, αυτή δηλαδή της θέλξης και της γοητείας είναι μεταγενέστερη και ανάγεται στην ελληνιστική εποχή. Η σαγήνη οδηγεί στο σαγήνευμα ή τη σαγήνευση από σαγηνευτές και σαγηνεύτρες, που απλώνουν δίχτυα λογής – λογής γύρω μας και μας περικλείουν σαγηνευτικά.
Σαγήνη ασκούν λόγια, πρόσωπα, ιδέες, τοπία και τόσα άλλα. Η σαγήνη, όμως, μπορεί και να μας παγιδεύσει, γιατί η έλξη που ασκεί είναι ακατανίκητη.
Άλλα συνώνυμα της σαγήνης είναι η ελκυστικότητα, ο μαγνητισμός, η μαγεία, αίγλη, ενώ αντώνυμα η αποκρουστικότητα, απωθητικότητα.
