Ο εισαγόμενος πτωτικός σίφουνας που ταρακούνησε το ελληνικό χρηματιστήριο φαίνεται να εξασθενεί και οι αγοραστές επανεμφανίζονται με σχετικά επιφυλακτικά βήματα. Οι περισσότερες βασικές ελληνικές μετοχές είναι σαφώς ελκυστικές, όμως οι επενδυτές που επιθυμούν να «στοιχηματίσουν» πάνω στην πορεία του Γενικού Δείκτη πρέπει πρώτα να στρέψουν το βλέμμα τους στο εξωτερικό.
Όπως φαίνεται, το μαζικό κύμα πωλήσεων που έπληξε τα διεθνή χρηματιστήρια και παρέσυρε και την ελληνική αγορά από την Παρασκευή μέχρι και τη Δευτέρα εξάντλησε τη μανία του το βράδυ της Δευτέρας στην Wall Street. Από το πρωί της Τρίτης και μετά, η κατάσταση έχει αρχίσει να εξομαλύνεται, αφού πρώτα δόθηκε το σχετικό σήμα από την ιαπωνική αγορά με μία εντυπωσιακή ανάκαμψη.
Στις περισσότερες αγορές επικρατεί ένα αισιόδοξο αλλά ταυτόχρονα και επιφυλακτικό κλίμα, κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό ύστερα από το σοκ που υπέστησαν οι επενδυτές. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η άνοδος των μετοχών αρχίζει να καλύπτει μέρος των απωλειών και οι επενδυτές αρχίζουν να προσβλέπουν και πάλι σε ένα ήσυχο υπόλοιπο καλοκαίρι, τουλάχιστον μέχρι να γυρίσουν από τις διακοπές τους.
Τι μπορεί όμως να μας επιφυλάξει η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, μετά από ένα τριήμερο που εξαφάνισε – στα χαρτιά τουλάχιστον – ένα μεγάλο μέρος των κερδών των μετοχών από την αρχή του χρόνου.
Την τελευταία ημέρα του Ιουλίου, ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών είχε κλείσει στις 1.478,17 δηλαδή περίπου 2% χαμηλότερα από το υψηλότερο σημείο της χρονιάς (1.505,35) και 13% πάνω από το κλείσιμό του την πρώτη συνεδρίαση του 2024 (1.307,53).
Την Δευτέρα, ο Γ.Δ. κατέβηκε μέχρι τις 1.320,77 μονάδες και έκλεισε στις 1.341,23 μονάδες, πράγμα που σημαίνει πως σε τρεις μόνο συνεδριάσεις πήγαμε από το ψηλότερο προς το χαμηλότερο σημείο της χρονιάς. Στο χθεσινό κλείσιμο οι απώλειες είναι πλέον πολύ μικρότερες αφού η λήξη της συνεδρίασης βρήκε τον δείκτη στις 1.394,29 μονάδες.
Παρά την αξιόλογη ανάκαμψη από τα χαμηλά όμως, είναι γεγονός πως ακόμα είμαστε περίπου 6% κάτω από τα επίπεδα της 31ης Ιουλίου, αν χρησιμοποιήσουμε ως μέτρο σύγκρισης τον Γενικό Δείκτη, ενώ αν κοιτάξουμε επί μέρους μετοχές θα δούμε πως υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις με ακόμα μεγαλύτερες απώλειες.
Η ταχύτητα με την οποία κινήθηκαν τα πράγματα από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας μέχρι σήμερα κάνει πιο επισφαλείς απ’ ότι συνήθως τις οποιεσδήποτε προβλέψεις για τη συνέχεια αλλά δεν είναι κακό να κάνουμε μία προσπάθεια χάραξης ορισμένων γενικών γραμμών.
Το χθεσινό κλείσιμο βρίσκει τον Γενικό Δείκτη κοντά στην πρώτη περιοχή που θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο της αντίστασης, με βάση τις κινήσεις του τους τελευταίους μήνες. Η περιοχή ανάμεσα από τις 1.400 και τις 1.420 μονάδες είχε στηρίξει τον Γενικό Δείκτη τον Ιούνιο και τον Ιούλιο και σύμφωνα με τη θεωρία αλλά και την πείρα μας, υπάρχει σημαντική πιθανότητα να αποτελέσει τώρα σημείο στο οποίο θα εκδηλωθούν αυξημένες πωλήσεις.
Αν καταφέρουμε να το υπερβούμε, αυτό θα αποτελέσει ένα πολύ θετικό μήνυμα και σίγουρα θα κινητοποιήσει και άλλους δυνητικούς αγοραστές. Από την άλλη μεριά, αν δεν καταφέρουμε να κινηθούμε ανοδικά και να διασπάσουμε την αντίσταση στην οποία μόλις αναφερθήκαμε, μπορούμε να αισθανόμαστε σχετικά ασφαλείς για όσο διάστημα ο Γενικός Δείκτης θα παραμένει πάνω από τον κινητό μέσο όρο των 200 ημερών, ο οποίος αυτές τις μέρες βρίσκεται λίγο πάνω από τις 1.370 μονάδες.
Πιθανή καθοδική του διάσπαση θα είναι πολύ κακό σημάδι και είναι πολύ πιθανόν να αποτελέσει την αφορμή για νέες πωλήσεις. Από πλευράς θεμελιωδών μεγεθών, δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι περισσότερες μετοχές είναι περισσότερο φθηνές παρά ακριβές. Αυτό προκύπτει εύκολα αν εξετάσουμε τους στόχους που έχουν θέσει οι χρηματιστηριακοί αναλυτές για τα ελληνικά blue chip, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις βρίσκονται σημαντικά υψηλότερα από τις τωρινές τιμές των μετοχών.
Γνωρίζουμε όμως πως οι χαμηλές αποτιμήσεις δεν αρκούν πάντα για να προσελκύσουν τους επενδυτές, καθώς πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η διάθεση των διεθνών επενδυτών. Η λογική λέει πως αν η κατάσταση στις διεθνείς αγορές εξομαλυνθεί, τότε θα επιστρέψουν πολλοί αγοραστές και η αγορά μας θα ακολουθήσει το πρώτο σενάριο που αναφέραμε, περνώντας τον «σκόπελο» της περιοχής των 1.400 με 1.420 μονάδων με στόχο την επάνοδο στα επίπεδα που βρισκόταν στο τέλος του Ιουλίου.
Μπορούμε όμως να είμαστε σίγουροι πως θα επιστρέψει η ομαλότητα στα διεθνή χρηματιστήρια; Παρά το γεγονός πως αυτή την στιγμή υπάρχουν αρκετές ενδείξεις πως γίνεται αυτό, είναι φρόνιμο να μην ενθουσιαζόμαστε ακόμα.
Είναι γεγονός πως:
α) η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας διαβεβαίωσε τις αγορές πως δεν πρόκειται να προχωρήσει βιαστικά σε περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων και έτσι το γιέν υποχωρεί και πάλι απέναντι στο αμερικανικό δολάρια,
β) έχουν διασκεδαστεί οι φόβοι για άμεση διολίσθηση της αμερικανικής οικονομίας σε κατάσταση ύφεση,
γ) έχουν μετριαστεί οι ανησυχίες που προκάλεσαν οι γνωστοποιήσεις του Warren Buffett σχετικά με τις εκτεταμένες πωλήσεις μετοχών,
δ) είναι πολύ πιθανόν πως οι περισσότεροι επενδυτές που για κάποιον λόγο «έπρεπε» να πουλήσουν το έχουν κάνει ήδη και
ε) αρχίζει να διαφαίνεται πως το Ιράν δεν επιθυμεί να προκαλέσει μείζονα κρίση στην Μέση Ανατολή παρά την επιθυμία του να «τιμωρήσει» το Ισραήλ.
Όλα αυτά είναι σίγουρα θετικά για την ψυχολογία των διεθνών αγορών αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως έχουν περάσει μόνο δύο μέρες από την ημέρα που οι διεθνείς αγορές σχεδόν κατέρρευσαν, ενώ υπάρχει και ένα σημαντικό ερώτημα.
Δεδομένης της ανόδου της μεταβλητότητας των αγορών, μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων θα μπορούν να αγοράσουν πάλι μετοχές με επιθετικό τρόπο ή μήπως τα τμήματα εκτίμησης του κινδύνου στις επενδυτικές τράπεζες και τα hedge funds θα τους αναγκάσουν να είναι λίγο πιο προσεκτικοί λόγω της ανόδου του επενδυτικού κινδύνου.
Ερωτήματα τέτοιας φύσης είναι αδύνατον να απαντηθούν από εμάς, είμαστε όμως σχεδόν βέβαιοι πως δεν στερούνται σπουδαιότητας.
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα, και σε άλλα παρόμοιου χαρακτήρα, θα δοθεί από την ίδια αγορά καθώς περνούν οι ημέρες. Κάθε μέρα που θα περνά χωρίς την εκδήλωση νέων επιθετικών πωλήσεων στα διεθνή χρηματιστήρια θα αυξάνει την πιθανότητα πραγματοποίησης του θετικού σεναρίου για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά.
Για τους επενδυτές που ενδιαφέρονται για βραχυπρόθεσμες κινήσεις αυτό σημαίνει πως όσο η διεθνής κατάσταση δείχνει να εξομαλύνεται και ταυτόχρονα ο Γ.Δ. του Χρηματιστηρίου Αθηνών παραμένει πάνω από την περιοχή των 1.370 μονάδων, η πραγματοποίηση νέων αγορών η ή διακράτηση αγοραστικών θέσεων θα αποτελεί μία λογική επιλογή.
Επαναλαμβάνοντας το ότι οι προβλέψεις είναι αρκετά επισφαλείς αυτή την στιγμή, πιθανολογούμε πως η πιθανότητα να έχουμε ευχάριστες εξελίξεις είναι λίγο μεγαλύτερη από το να έχουμε το να συμβεί το αντίθετο. Είναι προφανές όμως, πως οποιαδήποτε ένδειξη χειροτέρευσης στις διεθνείς αγορές ή η καθοδική διάσπαση του επιπέδου του Γενικού Δείκτη που αναφέραμε παραπάνω θα πρέπει να κάνει όλους τους επενδυτές πολύ πιο επιφυλακτικούς και να τους οδηγήσει στην μείωση του επενδυτικού κινδύνου που έχουν αναλάβει.