Στις 26 Ιουνίου του 2023 μία ημέρα μετά τις Εθνικές εκλογές ο Γενικός Δείκτης διαπραγματεύονταν στις 1.233 μονάδες. Χθες, 45 ημέρες μετά, έκλεισε κάτω από τις 1.230 μονάδες, ακυρώνοντας θεωρητικά τις προσδοκίες που είχαν προεξοφληθεί με την άνετη επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας. Σαφώς και έχουν μεσολαβήσει γεγονότα που έχουν δημιουργήσει αβεβαιότητες τα οποία χρήζουν όμως ποσοτικής προσέγγισης. Προς το παρόν βρισκόμαστε ακόμα στις περιγραφές.
Κοιτάζοντας το Ελληνικό Χρηματιστήριο από το 2020 και μετά διαπιστώνει κανείς ότι η στάση της αγοράς απέναντι σε αρνητικά γεγονότα έχει πάντα μια δόση υπερβολής. Αυτό συνέβη στην πανδημία, στη μεταναστευτική κρίση, στον πόλεμο της Ουκρανίας και εσχάτως στην τραγωδία των Τεμπών. Η αγορά τείνει να προεξοφλεί τα χειρότερα και ακολούθως να ξαναχτίζει ανοδικά αναθεωρώντας τις εκτιμήσεις ανάλογα με τη ροή των γεγονότων. Το ερώτημα είναι βέβαια σε ποιο σημείο βρισκόμαστε και αν ό,τι βλέπουμε είναι το τέλος ή το μέσον αυτής της αρνητικής προβολής.
Η διαίσθηση του γράφοντος είναι ότι είμαστε μετά το μέσον και πολύ κοντά στο τέλος. Μετά από πολύ καιρό, η επικοινωνία με τους επενδυτές βγάζει μια «αγωνία», η συχνότητα με την οποία το τηλέφωνο χτυπάει δείχνει ότι ο φόβος κυριαρχεί πλέον και υποδεικνύει τις κινήσεις.
Συνήθως κοντά σε ένα τέτοιο σημείο αρχίζουν και αλλάζουν τα δεδομένα και η αγορά σταθεροποιείται. Πιθανόν η αποτύπωση της ζημίας από τις πλημμύρες με συγκεκριμένα νούμερα καθώς και ο λογαριασμός στους έμμεσα και άμεσα εμπλεκόμενους να σημάνει και το τέλος της επιφυλακτικής στάσης. Μέχρι να ολοκληρωθεί επομένως η αποτύπωση του μεγαλύτερου μέρος των οικονομικών επιπτώσεων το σύρσιμο στο ταμπλό θα συνεχιστεί.
Πολλές μετοχές έχουν πλέον υποχωρήσει σε ικανοποιητικό βαθμό από τα πρόσφατα υψηλά τους και οι αποτιμήσεις τους έχουν γίνει πιο ελκυστικές. Για τη φετινή χρονιά το ΡΕ της αγοράς κινείται κοντά στις 13 φορές και η μέση μερισματική απόδοση είναι 4,2%. Τσάμπα δεν είναι, εξόφθαλμα φθηνά χαρτιά δεν υπάρχουν –ακόμα- και από μια άποψη αυτό είναι υγιές αφού μια γενικευμένη απαξίωση στις αποτιμήσεις θα έβαζε στο τραπέζι την προεξόφληση πολύ χειρότερων εξελίξεων.
Η ψυχολογία δεν μπορεί να αλλάξει από τη μία ημέρα στην άλλη, οι όγκοι συναλλαγών επίσης δείχνουν ακόμα φορτισμένοι από την προσφορά και οι επενδυτές βλέπουν κάπως αμήχανα το επενδυτικό αξιόχρεο να αποτιμάται με τρία συνεχόμενα πτωτικά κλεισίματα.
Ενδεχομένως η ως τώρα πορεία της εβδομάδας να άγεται και από ευκαιριακές κινήσεις γρήγορων χαρτοφυλακίων που έπαιξαν το ενδεχόμενο της αναβάθμισης. Αυτό δεν είναι πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα: Η επόμενη ημέρα μετά την εκλογή της 25ης Ιουνίου συνοδεύτηκε από μια μεγαλοπρεπή πτώση του Γενικού Δείκτη κατά 2,76%. Και τα δύο γεγονότα διεκδικούν τον τίτλο του «crowed trade» της χρονιάς. Το πρώτο αποδείχθηκε ευκαιρία εισόδου μετά την αποχώρηση των βραχυπρόθεσμων παικτών. Μήπως συμβαίνει το ίδιο και τώρα;
