Υπάρχει ένα momentum κατά τη διάρκεια της θητείας όλων ανεξάρτητα των κυβερνήσεων, κατά το οποίο οι πολίτες αλλάζουν την «τιμολόγηση» των κυβερνητικών λαθών.
Δεν ξέρω αν γίνονται πιο αυστηροί με το πέρασμα του χρόνου, ή ενεργοποιείται κάποιος άλλος μηχανισμός, αλλά αποδεδειγμένα, τα λάθη και οι αστοχίες χρεώνονται διπλά και τρίδιπλα.
Κατά τη λεγόμενη περίοδο χάριτος, ακόμα και ένα πολύ σοβαρό κυβερνητικό ολίσθημα έχει συνήθως ελάχιστο αντίκτυπο και, μέχρι την ώρα της επόμενης κάλπης, η όποια αρνητική επίδραση του, ατονεί. Όσο όμως ο χρόνος προς τις εκλογές συστέλλεται, τα λάθη διαστέλλονται.
Για την κυβέρνηση της ΝΔ τα πράγματα ήταν λίγο περίεργα.
Ενώ στην πραγματικότητα δεν έτυχε καμιάς περιόδου χάριτος από τις καταστάσεις, την ίδια στιγμή κέρδιζε μεγαλύτερη χρονικά, περίοδο χάριτος.
Εξαιτίας, τριών παραμέτρων.
Της χιονοστιβάδας των προβλημάτων που κλήθηκε να διαχειριστεί με το «καλημέρα» και στα οποία ανταπεξήλθε, υπερβαίνοντας τις δυνάμεις και τις δυνατότητες της χώρας. Στον υβριδικό πόλεμο που στήθηκε στον Έβρο, με την παρ’ ολίγο εισβολή χιλιάδων μεταναστών, στη διαρκή κρίση με την Τουρκία, στις καταστροφικές πυρκαγιές, στην πανδημία -με μικρότερη επιτυχία εκεί - στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση.
Της αποτελεσματικότητας του επιτελικού κράτους που, όσο και να έχει δαιμονοποιηθεί, εκ των υστέρων αποδείχθηκε βασικός συντελεστής στη διαχείριση των παραπάνω κρίσεων, και στην ταυτόχρονη προώθηση της θετικής κοινωνικής ατζέντας και των μεγάλων μεταρρυθμίσεων. Το τελευταίο «θαύμα» της πρωτιάς της χώρας στην παγκόσμια κατάταξη ως προς τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, ή το νέο ρεκόρ των άμεσων ξένων επενδύσεων μέσα στο υφιστάμενο παγκόσμιο κλίμα, δεν προέκυψαν από κάποιο αυτόματο πιλότο. Είναι επιτεύγματα της επιτελικής δομής. Η ίδια επιτελική δομή, οι φάκελοι και η κεντρική εποπτεία του κυβερνητικού έργου, αποσόβησαν και τεράστιες αστοχίες και αποτυχίες, χωρίς αυτομάτως αυτό, να θεοποιεί τους επιτελικούς του επιτελικού κράτους και να τους απαλλάσσει από ευθύνες και αστοχίες.
Ο τρίτος παράγοντας που συμβάλει στην ανοχή των πολιτών στις κυβερνητικές αστοχίες αλλά και στα μεγάλα λάθη, είναι τα πεδία και το επίπεδο της αντιπολίτευσης που επιλέγει και ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Όχι τόσο τα κυβερνητικά πεπραγμένα του. Εξάλλου δικαιούται η Κουμουνδούρου να επικαλείται το επιχείρημα ότι πλήρωσε στην κάλπη τα λάθη της διακυβέρνησής της, έστω κι αν αυτό δεν προκύπτει ως αντίληψη των πολιτών, όπως καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις.
Η τοξικότητα, η ανακύκλωση της χυδαιότητας του διαδικτύου από προβεβλημένα στελέχη του, η κουτοπονηριά και προπάντων η απουσία προγραμματικής προετοιμασίας κάνουν σχεδόν εξαναγκαστική την ανοχή σε κυβερνητικά στραβοπατήματα. Όχι όμως και στην υπαναχώρηση από τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις για τις οποίες είχαν δεσμευτεί όπως πχ στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης.