Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ είχαν το χαρακτηριστικό, πως μοίραζαν λεφτά. Αλλά και από τη θέση των αντιπολιτευτικών εδράνων, το ΠΑΣΟΚ και πάλι υπόσχονταν λεφτά. Και σήμερα, με αφορμή τις κινητοποιήσεις των δανειοληπτών, με δάνεια σε ελβετικά φράγκα, το ΠΑΣΟΚ προτείνει στην κυβέρνηση να μοιράσει και σε αυτούς λεφτά, μέσω ειδικής τροπολογίας.
Ψήφοι είναι αυτές. 80.000 δανειολήπτες, που μαζί με τις οικογένειες τους και το στενό τους περιβάλλον, μπορεί να ελέγχουν και 400.000 ψήφους, όπως οι ίδιοι υποστηρίζουν. Εύκολη λεία για ένα κόμμα που στερείται πολιτικών θέσεων, αλλά βρίσκεται στην πρώτη γραμμή δίπλα σε όλες τις διεκδικήσεις.
Το θέμα αφορά την περίοδο 2006 -2009, όταν τότε είχε κυριαρχήσει κατά κόρον η μόδα των χαμηλότοκων δανείων σε Ελβετικό Φράγκο. Ένα σύγχρονο El Dorado είχε κάνει την εμφάνιση του. Με την ισοτιμία EUR/CHF στο 1,60 και με χαμηλότερο επιτόκιο έναντι του δανείου σε ευρώ, η κοιλάδα της ευφορίας απλωνόταν εύκολα μπροστά στα μάτια των «έξυπνων» δανειοληπτών.
Φυσικά, η απληστία, η εξυπνάδα και η μαγκιά, δεν τους επέτρεπε να συλλογιστούν πως στα κλασσικά δάνεια σε ευρώ, η μόνο μεταβλητή ήταν το ύψος του επιτοκίου, για όσους επιλέγουν δανειακή σύμβαση με κυμαινόμενο επιτόκιο. Στην δική τους περίπτωση όμως, οι μεταβλητές στην δανειακή τους σύμβαση, δεν ήταν πλέον μια, αλλά δύο. Και αυτό, διότι πέραν του μεταβαλλόμενου επιτοκίου, μεταβαλλόταν και το βασικό και κυρίαρχο στοιχείο κάθε δανειακής συμβάσεως. Δηλαδή το ίδιο το αρχικό κεφάλαιο του δανείου. Το οποίο εξαρτόταν, από τη συναλλαγματική ισοτιμία ανάμεσα στο ελβετικό φράγκο και το ευρώ.
Όλα πήγαιναν καλά μέχρι που στράβωσε τόσο η ισοτιμία, όσο και το ύψος των επιτοκίων. Και τότε οι δανειολήπτες άρχισαν να υποστηρίζουν πως ουδέποτε είχαν ενημερωθεί για ύπαρξη κινδύνων από την έκθεση σε δάνειο σε συνάλλαγμα. Πως οι τράπεζες δεν τους είχαν προειδοποιήσει. Πως οι ίδιοι δεν ήταν οικονομολόγοι για να γνωρίζουν τους κινδύνους αλλά πως εμπιστεύτηκαν τους τραπεζίτες. Φυσικά, οι δανειολήπτες ποτέ δεν ανέφεραν πως με δική τους αποκλειστική ευθύνη είχαν επιλέξει, ένα δάνειο με χαμηλότερο επιτόκιο, διότι ήταν πιο συμφέρον.
Μετά και την πρόσφατη άνοδο των επιτοκίων του ελβετικού φράγκου, οι δανειολήπτες ασφυκτιούν από την αύξηση των τοκοχρεολυτικών τους δόσεων. Και αφού δεν πέτυχαν κάτι στις διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες, αφού έχασαν τη μάχη με τη δικαιοσύνη, επιζητούν τώρα την εξεύρεση πολιτικής λύσης. Έτσι ζητούν «από τους πολιτικούς να κατανοήσουν την ανθρωπιστική κρίση που έχει προκληθεί και να νομοθετήσουν πολιτική λύση, ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη».
Και καθώς «όπου γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη», το ΠΑΣΟΚ έσπευσε να καταθέσει σχετική τροπολογία. Η τροπολογία που καταθέτει το ΠΑΣΟΚ δεν ασχολείται με την τήρηση των κανόνων πληροφόρησης κατά τη χορήγηση αυτών των δανείων ή των θεμάτων που συνδέονται με τους όρους των δανειακών συμβάσεων, διότι γνωρίζει καλά την απόφαση του Αρείου Πάγου, την οποία και δεν αμφισβητεί.
Όμως μέσω της τροπολογίας, μέσω δηλαδή της «πολιτικής λύσης» προσφέρει υπηρεσίες χρηματιστηριακού και επιτοκιακού hedging στους δανειολήπτες και μοιράζει το ρίσκο και στα δυο αντισυμβαλλόμενα μέρη. Και στις τράπεζες και στους δανειολήπτες.
Έτσι το ΠΑΣΟΚ λέει, πως ο δανειολήπτης φέρει μεν αποκλειστικά τον κίνδυνο της συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ προς ελβετικό φράγκο, αλλά μέχρι όμως τη μείωση αυτής σε ποσοστό 10% σε σχέση με την τιμή της συναλλαγματικής ισοτιμίας στην οποία εκταμιεύτηκε το δάνειο σε ελβετικό φράγκο. Προφανώς για το ΠΑΣΟΚ, το υπόλοιπο 90% της «ζημίας» που προκύπτει θα πρέπει να το επωμιστεί κάποιος άλλος. Οι τράπεζες ή οι φορολογούμενοι.
Μάλιστα η τροπολογία θα ισχύει, όχι μόνο απέναντι για τις τράπεζες, αλλά και για τα funds και για τους διαχειριστές, που έχουν στα χέρια τους τα αντίστοιχα δάνεια, μετά από τις προηγηθείσες τιτλοποιήσεις και τις μεταβιβάσεις. Αντιλαμβάνονται οι εισηγητές του ΠΑΣΟΚ, τον αντίκτυπο μιας τέτοιας τροπολογίας στα funds και στους επενδυτές του εξωτερικού. Άντε να πεις σε fund από το εξωτερικό που έχει αγοράσει ένα κόκκινο δάνειο σε ελβετικό φράγκο, πως θα πρέπει να καταβάλει μέρος των τόκων που δεν πληρώνει ο δανειολήπτης.
Τέλος, το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζει ότι «με την εφαρμογή των ρυθμίσεων αυτών, το χρέος και οι δόσεις των δανειοληπτών αναμένεται να μειωθούν σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα περί το 40%, προσφέροντας μία τεράστια ανακούφιση στους δανειολήπτες».
Βέβαια, το ΠΑΣΟΚ, στην προσπάθεια του να προσεταιριστεί τις ψήφους των οικογενειών των δανειοληπτών, λησμονεί το γεγονός ότι οι τράπεζες παρείχαν αρχικά στον δανειολήπτη μαζί με το δάνειο, δυο σημαντικότατα εργαλεία, με σκοπό να προφυλαχθεί από την απότομη μεταβολή της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ, που θα επιβάρυνε ιδιαίτερα την αποπληρωμή του δανείου του.
Το πρώτο εργαλείο ήταν η προσφορά της δυνατότητας να κλειδώσει ο δανειολήπτης την ισοτιμία στο 1,60, μέσω ενός ασφαλίστρου χαμηλού κόστους. Με τη χρήση ενός απλού «option», που αποτελεί μια πάγια τραπεζική πρακτική, παρέχονταν η σχετική εξασφάλιση στον δανειολήπτη.
Το δεύτερο εργαλείο αποτελούσε η δυνατότητα της μετατροπής του νομίσματος του δανείου σε ευρώ ανά πάσα στιγμή, με την τρέχουσα ισοτιμία, αλλά και με τα τρέχοντα επιτόκια, που θα ήταν συνδεδεμένα τότε με το Euribor.
Η πλειοψηφία των δανειοληπτών δεν έκανε χρήση αυτών των εργαλείων εξασφάλισης και μέσω των κλασσικών επιχειρημάτων του τύπου «δεν γνώριζα», «δεν κατάλαβα», «δεν μου είχαν εξηγήσει», «ήταν ψιλά γράμματα» και καθοδηγούμενη από δικηγορικά γραφεία που αναλαμβάνουν τέτοιες μαζικές και ηχηρές υποθέσεις, στράφηκαν προς τη νομική οδό.
Είχαμε την αίσθηση ότι το ΠΑΣΟΚ διατηρούσε έστω και την ελάχιστη ορθολογική οικονομική σκέψη. Πολύ πιθανόν όμως στην πορεία σύγκλισης με τις οικονομικές απόψεις του Σύριζα και του κόμματος Βαρουφάκη, να έχει απωλέσει κάθε σοβαρότητα, αναζητώντας «πολιτικές λύσεις». Λύσεις που όλοι γνωρίζουμε πόσο έχουν στοιχίσει στην πατρίδα μας.