Δεν έχουν τελειωμό τα… βάσανα για την αγορά των crypto. Μία αγορά που έχει κάνει κάποιους δισεκατομμυριούχους σε σύντομο χρονικό διάστημα – ορισμένους κυριολεκτικά σε μία νύχτα - αλλά και έχει καταστρέψει εκατομμύρια μικροεπενδυτές, ενώ με την υπόθεση της Binance αποδεικνύεται ότι τα ανταλλακτήρια που δρουν κάτω από τα ραντάρ των ρυθμιστικών αρχών εμπλέκονται σε διάφορες σκοτεινές υποθέσεις, από το ξέπλυμα μαύρου χρήματος μέχρι τη διευκόλυνση τρομοκρατικών οργανώσεων.
Μία από τις σημαντικότερες ειδήσεις των τελευταίων ημερών είναι ότι η Binance θα πληρώσει πρόστιμο-μαμούθ ύψους 4,3 δισ. δολαρίων, με τις αμερικανικές αρχές να κατηγορούν το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο για πάνω από 100.000 ύποπτες συναλλαγές που σχετίζονται με αξιόποινες πράξεις και φτάνουν έως το Ιράν, τη Χαμάς και την εκμετάλλευση παιδιών.
Όπως συνέβη με τον Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ και τη FTX, πρωταγωνιστής και σε αυτή την υπόθεση είναι ο ιδρυτής της Binance και ένα από τα πιο προβεβλημένα στελέχη της αγοράς, ο Τσανπένγκ Ζάο. Ο CZ, όπως αποκαλείται, είναι ένας από τους ωφελημένους της εκρηκτικής ανόδου των crypto τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, μόλις πριν από 18 μήνες, το περιοδικό Fortune τον είχε στο εξώφυλλο με τίτλο «Ο άνθρωπος των 74 δισ. δολαρίων: Η άνοδος του Bitcoin έκανε τον ιδρυτή της Binance CZ το ίδιο πλούσιο με τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ σχεδόν σε μία νύχτα».
Ο CZ θα πληρώσει, μετά τον διακανονισμό με τις αμερικανικές αρχές, το ποσό των 50 εκατ. για παραβιάσεις του νόμου περί τραπεζικού απορρήτου και 150 εκατ. δολάρια για την αγωγή της εποπτικής αρχής Commodity Futures Trading Commission, μέχρι τον Φεβρουάριο που θα μάθει την ποινή του η οποία μπορεί να φτάσει έως και 18 μήνες φυλάκισης.
Και μπορεί το bitcoin να εμφανίζει μεγάλη ανθεκτικότητα και να γράφει μέχρι στιγμής ένα ανοδικό ράλι της τάξης του 120% φέτος, όπως τα σκάνδαλα, τα νομίσματα που εξαϋλώθηκαν από τη μία στιγμή στην άλλη, όπως το LUNA από την πτώση του οποίου χάθηκαν 60 δισ. δολάρια σε μία στιγμή, και συνολικά οι απάτες και τα χρήματα που έχουν χαθεί, επιφέρουν τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία της αγοράς. Η υπόθεση της Three Arrows Capital είχε επίσης κλονίσει τον κόσμο των crypto το 2022, όταν ένα από τα μεγαλύτερα hedge funds του χώρου αποδείχθηκε ότι στην ουσία ήταν μία εταιρεία που δεν λάμβανε υπόψη καθόλου τους κινδύνους και είχε υπερβολική έκθεση σε πολλαπλά μέτωπα.
Σκοτεινή ήταν και η υπόθεση της Celsius, της εταιρείας που είχε φτάσει να αποτιμάται 3 δισ. δολάρια και τελικά χρεοκόπησε το 2022 με «τρύπα» στα βιβλία της ύψους 1,2 δισ. δολαρίων. Τώρα, ο ιδρυτής της Άλεξ Μασίνσκι, διώκεται εκ νέου για απάτη τύπου πυραμίδας. Για όλους αυτούς τους λόγους τα crypto συγκαταλέγονται επενδυτικά στην κατηγορία των «risky assets» και εμφανίζουν ακραία μεταβλητότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Νουριέλ Ρουμπίνι τα έχει χαρακτηρίσει ως τη μεγαλύτερη απάτη στην ιστορία.
Μετά το ράλι της φετινής χρονιάς, η αγορά έχει καταφέρει να ανακτήσει μέρος από το έδαφος που έχασε το 2022, με τη συνολική κεφαλαιοποίηση να αγγίζει τα 1,4 τρισ. δολάρια, όταν τον Νοέμβριο του 2021 είχε φτάσει κοντά στα 3 τρισ. δολάρια και τον Νοέμβριο του 2022 είχε υποχωρήσει κάτω από τα 800 δισ. δολάρια. Σε όλες τις αγορές υπάρχουν περίοδοι ανόδου και πτώσης.
Όμως στα crypto η άνοδος ήταν τόσο απότομη που έκανε την πτώση να μοιάζει με φούσκα που σκάει. Είναι αναρίθμητες οι περιπτώσεις μικροεπενδυτών που καταστράφηκαν ανά την υφήλιο και κυρίως στις ΗΠΑ. Στην αγορά που η Binance και ο CZ προσποιούνταν ότι μπλόκαραν την πρόσβαση στους επενδυτές, αλλά στην πραγματικότητα επέτρεπαν σε εκατομμύρια Αμερικανούς να παίζουν τρισεκατομμύρια δολάρια, από τις συναλλαγές των οποίων φυσικά κέρδιζαν μερικά δισεκατομμύρια.
Η πτώση των crypto έκανε εκκωφαντικό θόρυβο. Από τον Νοέμβριο του 2021 έως και τα μέσα του 2022 έγιναν καπνός πάνω από 1,2 τρισ. δολάρια. Πολλοί επενδυτές μπήκαν αργά στο πάρτι και με την άγνοια που είχαν για τη συγκεκριμένη αγορά ή ακόμη και γενικότερα και τις επενδύσεις, πόνταραν ό,τι είχαν και δεν είχαν πιστεύοντας ότι θα γίνουν εκατομμυριούχοι με τον πιο εύκολο τρόπο, όπως άκουγαν ότι γίνονταν τόσοι και τόσοι τους προηγούμενους μήνες.
Αποτέλεσμα ήταν να χαθούν ολόκληρες περιουσίες, σε μία εποχή που το trading έμοιαζε με παιχνίδι στο Playstation, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να παίζουν καθοριστικό ρόλο. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τα τρελά σκαμπανεβάσματα του Bitcoin, του Dogecoin και του Shiba Inu, κάθε φορά που ο Ίλον Μασκ έγραφε κάτι στο twitter. Φτάσαμε στο σήμερα, όπου τα δύο κορυφαία ανταλλακτήρια έχουν μέσα σε ένα χρόνο πρωταγωνιστήσει σε πολύκροτες υποθέσεις και οι ιδρυτές τους αντί για «χρυσά παιδιά» αποδεικνύονται κοινοί απατεώνες…