Πέρσι τέτοια εποχή, ένα bitcoin άξιζε 68.925 δολάρια και η αγορά των crypto εμφάνιζε συνολική κεφαλαιοποίηση της τάξης των 3 τρισ. δολαρίων.
Μία αγορά που ξεκίνησε δειλά δειλά να κερδίζει την προσοχή και εκτοξεύτηκε μέσα στην πανδημία, όταν έκαναν την εμφάνισή τους χιλιάδες κρυπτονομίσματα και δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες όπως η Ίλον Μασκ και ο Μαρκ Κιούμπαν, τα προωθούσαν στα social media. Σήμερα, το bitcoin αξίζει περίπου 16.000 δολάρια και η αγορά έχει συρρικνωθεί σε αξία κατά 2 τρισ. δολάρια, ενώ μεγάλα σκάνδαλα και «λουκέτα» ανταλλακτηρίων έχουν επιφέρει τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία της.
Το χάος που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες με την κατάρρευση της πλατφόρμας FTX δυστυχώς δεν προκαλεί έκπληξη σε κανέναν. Ο εισαγγελέας του Μανχάταν ξεκίνησε έρευνα και πολλά λέγονται για τον ρόλο του ίδιου του Σαμ-Μπάνκμαν Φριντ, του ανθρώπου που έχτισε το FTX και το έκανε το τρίτο μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο βάσει όγκου συναλλαγών.
Μπορεί ο Φριντ να χρησιμοποιούσε το FTX ως «πλυντήριο» για χρήματα που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες ή απλώς πρόκειται για ακόμη ένα «κακομαθημένο» παιδί της τεχνολογίας που έπαιζε League of Legends την ώρα που έκλεινε δουλειές εκατοντάδων εκατομμυρίων και απλά κάποια στιγμή έχασε τον έλεγχο; Αυτό θα το κρίνει η εισαγγελική έρευνα.
Η FTX έπεισε όχι μόνο τους αδαείς των αγορών αλλά ορισμένα από τα μεγαλύτερα και σκληρότερα fund του πλανήτη όπως τον κρατικό επενδυτικό γίγαντα της Σιγκαπούρης, Temasek, των 400 δισ. δολαρίων και το εξειδικευμένο σε startups, Sequoia Capital, των 85 δισ. δολαρίων. Αποτέλεσμα ήταν η αξία της να ξεπεράσει τα 32 δισ. δολάρια πριν η αποκάλυψη της ιστοσελίδας Coindesk της αλλάξει κατεύθυνση προς τον γκρεμό.
Εν ολίγοις, στις 2 Νοεμβρίου η Coindesk αποκάλυψε ότι η άλλη μεγάλη εταιρεία του Φριντ, Alameda, είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την FTX καθώς το ενεργητικό της αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από FTT, τα tokens της FTX. Κάπως έτσι άρχισαν οι μεγάλοι επενδυτές να τραβούν τα χρήματά τους, ο Φριντ ενημέρωσε ότι είχε τρύπα κοντά στα 8 δισ. δολάρια, η Binance ανακοίνωσε ότι δεν θα προχωρήσει στην εξαγορά της FTX (εξέλιξη που θα την έσωζε από την κρίση ρευστότητας) και το πάρτι έλαβε τέλος.
Ο Φριντ ζήτησε συγγνώμη μέσω twitter και συνέχισε… ατάραχος να παίζει LoL, μέχρι φυσικά να βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης. Αυτό που δεν αλλάζει είναι το τεράστιο πλήγμα που δέχεται η αγορά. Χθες, η τιμή του bitcoin υποχώρησε έως τα 15.829 δολάρια, στο σημείο δηλαδή που βρισκόταν στις αρχές Νοεμβρίου του 2020.
Μόνο που τότε ανέβαινε και μάλιστα με ιλιγγιώδη ρυθμό. Μέσα σε 12 μήνες ο βασιλιάς των κρυπτονομισμάτων κατάφερε να καταγράψει άνοδο άνω του 330% και στους αμέσως επόμενους 12 μήνες, έως σήμερα, έκανε βουτιά κοντά στο 80%.
Θα μπορούσε το σκάνδαλο της FTX να δώσει το έναυσμα για να θεσπιστεί ένα αποτελεσματικό πλαίσιο κανόνων στην αγορά, με τον CEO της Coinbase να προειδοποιεί πως θα υπάρξουν και άλλες FTX αν οι αρχές δεν δουν σοβαρά το θέμα. Μέχρι τότε, οι μεγάλοι χαμένοι δεν θα είναι οι Φριντ αυτού του κόσμου αλλά οι απλοί πολίτες που βαφτίστηκαν επενδυτές επειδή παρασύρθηκαν από το κύμα της crypto-mania.
Η τρομακτική μεταβλητότητα των κρυπτονομισμάτων, τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα (Terra, Celsius κλπ) και η μεγάλη πτώση το τελευταίο δωδεκάμηνο είχαν ως αποτέλεσμα δεκάδες χιλιάδες μικροεπενδυτές να χάσουν όλες τις οικονομίες τους. Οι ιστορίες που έχουν γίνει γνωστές μέσα από δημοσιεύματα και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι άπειρες.
Ερασιτέχνες των αγορών που θαμπώθηκαν από τα εντυπωσιακά πρωτοσέλιδα και την άμεση διαφήμιση των crypto από ισχυρούς παράγοντες των αγορών. Ερασιτέχνες που έχασαν τα πάντα μέσα σε λίγες εβδομάδες, ακόμη και ανήλικα παιδιά που χρησιμοποίησαν τους λογαριασμούς των γονιών τους, παίζοντας ουσιαστικά με τα crypto σαν να ήταν videogame, όπως τελικά φαίνεται ότι έκανε και ο Φριντ…
