Όσα «κουμπιά» κι αν δημιουργήσουμε, η βία, στην πιο αποτρόπαια μορφή της, όπως όταν ένας άνδρας σκοτώνει ή χτυπά γυναίκα, δεν θα περιοριστεί, όπως νομίζουμε, επειδή θα την πληρώνει «βαρύτερα» ο θύτης. Μα τα κουμπιά «πανικού», το πολύ να γλιτώσουν κάποιες γυναίκες από τον άμεσο κίνδυνο. Οι βίαιοι άνδρες, που δεν είναι βεβαίως «διαταραγμένες προσωπικότητες» αλλά στυγνοί δολοφόνοι, θα βρουν μιαν, περιμένουν την επόμενη «ευκαιρία».
Η γενετήσια βία τρέφεται από τη βία, με την οποία μεγαλώνουν χιλιάδες χιλιάδων ανθρώπων στην πατρίδα μας. Από τη βία που βλέπουν γύρω τους. Και, το χειρότερο, από την ανοχή της βίας σε άπειρες κοινωνικές λειτουργίες.
Η βία τρέφεται με την έλλειψη μόρφωσης και πολιτισμικής βελτίωσης. Η βία συντηρείται και από τα δίκτυα, μετά την τηλεόραση ήρθαν τα σόσιαλ, όπως, σχεδόν με τρυφερότητα, τα αποκαλούν οι νεότεροι.
Όταν άνθρωποι, δηλαδή γυναίκες, χάνουν τη ζωή τους, παιδιά χάνουν τις μανάδες τους, γονείς τα παιδιά τους και φίλοι τους φίλους, το κόστος για τις κοινωνίες μας είναι αδύνατο να μετρηθεί.
Παρά ταύτα, στις μέρες μας μετρούμε τα πάντα. Κάπως έτσι, το 2019, έγινε μια προσπάθεια να «κοστολογηθεί» η έμφυλη βία στην Ευρώπη. Το συμπέρασμα δεν βοηθά να βγουν άλλα συμπεράσματα από αυτά που εξάγουμε, όταν αναζητούμε τρόπους για να την περιορίσουμε ή να την αποφύγουμε ή να την τιμωρήσουμε.
Σας δίνω, στη συνέχεια, την περίληψη των συμπερασμάτων της μελέτης που έκανε το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), το 2021, με την πολύτιμη σημείωση ότι από τότε - και λόγω της πανδημικής κρίσης - η συγκεκριμένη μορφή βίας, που στηρίζεται στη διάκριση των φύλων αυξήθηκε κατακόρυφα.
«Σύμφωνα με επικαιροποιημένες εκτιμήσεις κόστους για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, η έμφυλη βία κοστίζει 366 δισεκατομμύρια EUR (79% κατά των γυναικών) και η ενδοσυντροφική βία 175 δισεκατομμύρια EUR (87% κατά των γυναικών), περίπου κατά ένα τρίτο υψηλότερο από τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Η αύξηση προέρχεται από τις διευρυμένες κατηγορίες αδικημάτων, τις βελτιωμένες τεχνικές έρευνας και τα υψηλότερα ποσοστά αναφοράς που πιθανώς επηρεάζονται από το κίνημα #MeToo».
Η χρηματική εκτίμηση που έγινε για την Ελλάδα, η οποία στηρίζεται αποκλειστικά στο μέγεθος του πληθυσμού, ήταν κάτι λιγότερο από 10 δισεκατομμύρια. Όχι πως έχει κάποια σημασία, αφού μιλάμε για ανθρώπινες ζωές.
Σημασία έχει η κατανομή του κόστους που έκαναν οι ερευνητές. Λένε, λοιπόν, ότι 20% του κόστους αφορά τα λειτουργικά έξοδα του δικαστικού συστήματος για τα εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής, το 14% είναι το κόστος της δουλειάς/παραγωγής που χάνεται, 4% οι υπηρεσίες υγείας, το κόστος των κοινωνικών υπηρεσιών 3,5% και μόλις 1% το οικονομικό κόστος για τα ίδια τα θύματα.
Όπως παρατηρείτε όσοι είστε γρήγοροι στους υπολογισμούς, λείπει το μεγάλο μερίδιο του κόστους.
Σύμφωνα πάντα με την έρευνα, το 55% του κόστους αφορά τις σωματικές και συναισθηματικές επιπτώσεις. Σωματικές όταν το θύμα γλιτώνει τη ζωή του. Συναισθηματικές όλες εκείνες που, είτε πρέπει να σέρνει το θύμα στην υπόλοιπη ζωή του, είτε οι άλλες που βαραίνουν για πάντα την ψυχή των ανθρώπων που συνδέονται με τα θύματα.
Με δύο λόγια, ακόμη και αυτοί οι αριθμοί λένε μια κάποια «αλήθεια». Αλήθεια την οποία όλοι γνωρίζουμε, αλλά κανείς δεν παραδέχεται ανοικτά αφού, τελικά, συνεχίζουμε να καταδικάζουμε τις απάνθρωπες πράξεις βίας και θανάτωσης, βάζουμε μια φωνή για ακόμη βαρύτερες ποινές και κάπου εκεί, κάπου τα ξεχνάμε όλα, μέχρις ότου μας συνταράξει η θλίψη για ένα επόμενο θύμα.
Στην πράξη, δηλαδή στη ζωή, το κόστος της βίας βαραίνει κυρίως τα θύματα και τους ανθρώπους τους και πολύ λιγότερο την «παραγωγή», τις κρατικές «υπηρεσίες» και την «άτιμη την κοινωνία».
Οι γυναικοκτονίες πληθαίνουν και η έμφυλη βία γιγαντώνεται γιατί η ελληνική κοινωνία ξέρει να καταδικάζει μεγαλοφώνως αλλά δεν έχει μάθει να κάνει κάτι χειροπιαστό για να γίνεται καλύτερη.
