To λίθιο έχει ήδη μπει στη ζωή μας ως βασικό συστατικό για τις μπαταρίες σύγχρονης τεχνολογίας, με την ηλεκτροκίνηση να έχει καταστεί μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες της μετατόπισης προς ένα μέλλον μειωμένων εκπομπών καυσαερίων. Η Κίνα μεγαλύτερος καταναλωτής λιθίου παγκοσμίως από το 2019 και δεύτερη χώρα σε κοιτάσματα στον κόσμο, επιδιώκει να κυριαρχήσει στην εφοδιαστική αλυσίδα. Θα γίνει το λίθιο, το «νέο πετρέλαιο»;
Η ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη της έχουν υπογράψει και κυρώσει τη Συμφωνία των Παρισίων και είναι απόλυτα αποφασισμένα να την εφαρμόσουν. Σύμφωνα με τη δέσμευση αυτή, οι χώρες της ΕΕ συμφώνησαν ότι η ΕΕ θα γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη οικονομία και κοινωνία έως το 2050.
Όπως ορίζεται στη συμφωνία, η ΕΕ υπέβαλε τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της για μείωση των εκπομπών και τα αναπροσαρμοσμένα σχέδιά της για το κλίμα πριν από το τέλος του 2020, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση να μειώσει τις εκπομπές της κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030. Η ηλεκτροκίνηση έχει καταστεί μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες της μετατόπισης προς ένα μέλλον μειωμένων εκπομπών καυσαερίων. Στην Ευρώπη, οι μετακινήσεις με αυτοκίνητο ευθύνονται για ποσοστό 12% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της ηπείρου και οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. δαπανούν πλέον εκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις και κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων.
Οι μπαταρίες λιθίου χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και όχι μόνο, αλλά και στους φορητούς υπολογιστές και στα κινητά τηλέφωνα, επομένως το λίθιο είναι αυτό που θα ξεκλειδώσει την ενεργειακή μετάβαση. Έχει ήδη μπει στη ζωή μας ως βασικό συστατικό για τις μπαταρίες σύγχρονης τεχνολογίας και σταδιακά θα αντικαταστήσει τις συζητήσεις μας για την άνοδο των τιμών του πετρελαίου, την πολιτική του ΟΠΕΚ, τον πόλεμο των τιμών.
Τι είναι το λίθιο
Το λίθιο (Li), είναι το ελαφρύτερο μέταλλο ανάμεσα στα 32 πρώτα στοιχεία του περιοδικού πίνακα, το 25ο χημικό στοιχείο σε αφθονία στον πλανήτη μας και ανήκει στα αλκαλιμέταλλα. Είναι πολύ δραστικό, εύφλεκτο και εν δυνάμει εκρηκτικό, όταν εκτίθεται στον αέρα και ιδιαίτερα στο νερό, αλλά είναι το λιγότερο εύφλεκτο από τα αλκαλιμέταλλα. Το λίθιο και οι ενώσεις του, εκτός από αρκετές βιομηχανικές εφαρμογές (αντικαταθλιπτικά φάρμακα, καλλυντικά, θερμοανθεκτικό γυαλί, κεραμικά, κράματα υψηλής αναλογίας αντοχής προς βάρος για την αεροναυπηγική) χρησιμοποιούνται στην κατασκευή μπαταριών για ηλεκτροκίνηση, μπαταριών εκκίνησης SLI καθώς και μπαταριών για κάθε άλλη εφαρμογή.
Χώρες εξόρυξης
Έχει εκτιμηθεί ότι η συνολική ποσότητα του λιθίου που περιέχεται στο θαλάσσιο νερό είναι 230 δισεκατομμύρια τόνοι και υπολογίζεται ότι σε 1 εκατ. μέρη νερού η συγκέντρωσή του ανέρχεται σε 140-250 μέρη. Η Χιλή είναι η χώρα που διαθέτει –μακράν της δεύτερης- τα μεγαλύτερα κοιτάσματα με 7.5 εκατ. τόνους και 16 χιλ τόνους ετήσιας παραγωγής. Η Κίνα ακολουθεί με 3,5 εκατ. τόνους και 8000 τόνους ετήσια παραγωγή, επιδιώκοντας να κυριαρχήσει στην εφοδιαστική αλυσίδα . Η Αυστραλία έχει την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως με 51 χιλ τόνους και η Αργεντινή διαθέτει κοιτάσματα 850 χιλ τόνων και 6200 τόνων ετήσια παραγωγή. Η Ευρώπη έχει σημαντικό πρόβλημα: σχεδόν το σύνολο του λιθίου της προέρχεται από χώρες εκτός Ε.Ε.
Αποθέματα λιθίου εντοπίστηκαν σε Αυστρία, Σερβία και Φινλανδία, αλλά οι μεγαλύτερες ελπίδες της Ε.Ε. εναπόκεινται στην Πορτογαλία και στα σχέδια της κυβέρνησης της Λισσαβόνας να επιτρέψει σε ξένες εταιρείες την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων του «λευκού πετρελαίου». Η Πορτογαλία έχει κοιτάσματα 10 χιλ τόνων με 820 τόνους ετήσια παραγωγή. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι μισό εκατομμύριο τόνοι λιθίου βρίσκονται πεταμένοι σε παλιά κινητά τηλέφωνα και φορητούς υπολογιστές, γεγονός που έχει ανοίξει τις συζητήσεις για την ανακύκλωση του πολύτιμου υλικού.
Χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση
Η Κίνα, είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής λιθίου παγκοσμίως από το 2019, που αντιστοιχεί στο 39% της παγκόσμιας κατανάλωσης, ενώ η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία ακολούθησαν ως ο δεύτερος και τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής, με ποσοστό κατανάλωσης λιθίου 20% και 18% αντίστοιχα. Και οι τρεις χώρες είναι σημαντικοί κατασκευαστές μπαταριών και ηλεκτρονικών συσκευών, γεγονός που εξηγεί το μεγάλο μερίδιο κατανάλωσης λιθίου.
Εξόρυξη και παραγωγή
Το λίθιο της Αυστραλίας προέρχεται από την εξόρυξη μεταλλευμάτων, ενώ στη Χιλή και την Αργεντινή από τις ερήμους αλατιού, που στα αγγλικά ονομάζονται salars. Πιο γνωστή από τις ερήμους αυτές είναι η περίφημη Atacama. Επειδή αυτή η διαδικασία είναι ευάλωτη στις μεταβολές του καιρού, και δεδομένου ότι η βιομηχανική ζήτηση λιθίου αυξάνεται συνεχώς, οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σοβαρά την παραγωγή του. Γι' αυτό το λόγο, οι εταιρείες εξόρυξης λιθίου αναπτύσσουν τη μέθοδο εξόρυξης hard rock, η οποία αποδίδει το ίδιο σε όλες τις καιρικές συνθήκες.
Αυξανόμενης της κατανάλωσης, πρέπει να αυξάνεται και η παραγωγή και οι επιστήμονες αναζητούν νέους τρόπους εξόρυξης και επεξεργασίας. Σύμφωνα με έρευνες ενας νέος τρόπο φιλτραρίσματος της άλμης λιθίου επιταχύνει τη διαδικασία δραματικά και θα βοηθούσε ιδιαίτερα την Αυστραλία, αφού θα μπορούσε να καταστήσει τις λιμνοθάλασσες της ηπείρου κατάλληλες για παραγωγή λιθίου.
Το Group Volkswagen που ήρθε και στη χώρα μας με το πιλοτικό πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης στην Αστυπάλαια, σκοπεύει να διαθέσει μέχρι το 2029 περίπου 26 εκατομμύρια πλήρως ηλεκτρικά οχήματα. Η Volkswagen κάνει τις δικές της έρευνες για να αποκτήσει τη δική της γνώση και τεκμηριωμένη άποψη σχετικά με την παροχή νερού στην έρημο Atacama στη Χιλή. Όλοι οι προμηθευτές της Volkswagen υποχρεούνται με βάση τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί να τηρούν υψηλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα. Αυτό ισχύει και για τους προμηθευτές λιθίου. Ο στόχος είναι να εξασφαλιστεί ένας βιώσιμος εφοδιασμός όλων των πρώτων υλών.
Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο η ανάγκη για νέο λίθιο θα μειωθεί αφού μεγάλο μέρος των χρησιμοποιούμενων πρώτων υλών θα ανακυκλωθεί. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που αναμένεται να γίνει αισθητό μετά το 2030, όταν δηλαδή οι ήδη χρησιμοποιημένες μπαταρίες θα αρχίσουν να επιστρέφονται σε μεγάλες ποσότητες.
Το λίθιο αυξήθηκε 254,84% από τις αρχές του 2021, σύμφωνα με τη διαπραγμάτευση σε (CFD) που παρακολουθεί την αγορά αναφοράς για αυτό το εμπόρευμα, προσεγγίζοντας τα υψηλά του 2018.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
