Μήνυμα προς την Άγκυρα ότι η Ελλάδα αναμένει «την τουρκική πρόσκληση για να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές για το ένα ζήτημα που αντιμετωπίζουμε, που δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών», έστειλε από τη Λισαβόνα κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξη Τύπου με τον Πορτογάλο πρωθυπουργό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες» ξεκαθάρισε ο Πρωθυπουργός και επισήμανε πως «θα είναι προς όφελος της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Ευρώπης να αλλάξει η Τουρκία πολιτική». «Το 2021 μπορεί να είναι ένα καλύτερο έτος, απ΄ ότι το 2020». συμπλήρωσε.
Ερωτηθείς για τις δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου, που ανέφερε ότι η Άγκυρα επιθυμεί να ξεκινήσουν διερευνητικές επαφές τον Ιανουάριο, ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε «θετικό ότι η Τουρκία εκφράζει τη βούληση να ξεκινήσει η διαδικασία», προσθέτοντας ότι απαιτείται συνέπεια και συνέχεια.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η Ελλάδα θα προσέλθει στις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία όταν οριστικοποιηθεί η ημερομηνία, ακολουθώντας και τις κατευθύνσεις που έδωσε το ίδιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «που δεν είναι άλλες από το να ξεκινήσουμε από εκεί που σταματήσαμε το Μάρτιο του 2016, και να κάνουμε πρόοδο στο ζήτημα του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι η διαδικασία είναι απλή από τη στιγμή που υπάρχει διάθεση, και πρόσθεσε ότι οι γενικοί γραμματείς των δυο ΥΠΕΞ συνεννοούνται, καθορίζουν την ημερομηνία και στη συνέχεια αυτή. «Δεν έχει γίνει αυτό. Κρατώ όμως ως θετικό ότι η Τουρκία εκφράζει τη βούληση να ξεκινήσει η διαδικασία» ανέφερε και συμπλήρωσε χαρακτηριστικά:
«Ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες, να βρούμε ημερομηνία και να ξεκινήσουμε τις επαφές. Θα είναι ένα θετικό πρώτο βήμα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ότι σε αυτή την πολιτική απαιτείται συνέπεια και συνέχεια, και νομίζω αυτό είναι που θα κριθεί από την έκθεση του κ. Μπορέλ που θα μας παρουσιαστεί το Μάρτιο».
Για τη μετανάστευση, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί, λόγω και της προσπάθειας της χώρας. Τα σύνορα της Ελλάδας είναι κοινά ευρωπαϊκά σύνορα, σημείωσε, προσθέτοντας ότι χρειάζεται μεγαλύτερη βοήθεια. «Απαιτείται πρόοδο στο Σύμφωνο Μετανάστευσης» τόνισε, λέγοντας ότι απαιτείται περισσότερη αλληλεγγύη.
Σε ερώτηση για το Ταμείο Ανάκαμψης ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι επιβεβλημένο να ξεκινήσει η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου. Για την Ελλάδα είπε ότι αναλογούν 32 δισ. ευρώ και τόνισε με έμφαση ότι δεν θέλει να υπάρχει καθυστέρηση στην εκταμίευση. «Το πρώτο τρίμηνο του 2021 θα είναι πιο δύσκολο από αυτό που εκτιμούσαμε λόγω των νέων κυμάτων της πανδημίας σε αρκετά κράτη» είπε και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα ανοίξουν σύντομα, εκτός από τα δημοτικά σχολεία που ανοίξανε σήμερα στη χώρα μας, κι άλλοι τομείς της δραστηριότητας.
Για τους εμβολιασμούς ανέφερε ότι μέχρι να έχουμε περισσότερους θα υπάρχουν περιορισμοί, και εκτίμησε ότι θα έχουμε τρεις δύσκολους μήνες μπροστά μας. Για τα εμβόλια είπε ότι η χώρα μας έκανε πολύ καλή πρόοδο στους εμβολιασμούς και εκτίμησε ότι στην Ελλάδα, από ένα σημείο και μετά «θα έχουμε περισσότερα εμβόλια από αυτά που χρειαζόμαστε» επειδή έχουν παραγγελθεί αρκετά.
Απαντώντας σε ερώτηση για το λιανεμπόριο και την εστίαση στην Ελλάδα που είναι κλειστά συγκριτικά με την Πορτογαλία όπου λειτουργούν, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι τις σχετικές εισηγήσεις θα τις κάνει η αρμόδια επιτροπή λοιμωξιολόγων και είπε ότι «βιωματικά όλοι όσοι καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις αυτή την εποχή, περνούμε από την ίδια διαδικασία αλλαγής δεδομένων και ανάγκης αναπροσαρμογής. Πήραμε απόφαση για ένα πιο σκληρό lockdown θεωρώντας ότι τα Χριστούγεννα αυξάνονται οι κοινωνικές επαφές και τα δεδομένα είναι ενθαρρυντικά».
Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι έχει προσδιορισθεί μια ξεκάθαρη διαδικασία όπου «κάθε εβδομάδα η επιτροπή λοιμωξιολόγων, θα παίρνει αποφάσεις, αφού εξετάσει τα τελευταία δεδομένα, και θέλω να ελπίζω ότι θα πάμε καλά, αλλά δεν είναι η δουλειά μου να προκαταλάβω τις εισηγήσεις των ειδικών».
Επίσης αναφέρθηκε στον πρώτο «Έλληνα Πορτογάλο» όπως είπε, τον συνταγματάρχη Αντόνιο Αλμέϊδα, ο οποίος πολέμησε στο πλευρό των Ελλήνων το 1821, και έναν αιώνα μετά ο εγγονός του με το ίδιο όνομα θα πέσει για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Στήριξη από Πορτογάλο Πρωθυπουργό
Τη στήριξή του σε Ελλάδα και Κύπρο εξέφρασε από την πλευρά του ο Αντόνιο Κόστα. «Η Πορτογαλία και η ΕΕ έχουν εκφράσει μια ξεκάθαρη άποψη: την πλήρη αλληλεγγύη τους τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο αλλά και την απαίτηση να υπάρχει σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα των δύο αυτών χωρών που είναι μέλη της ΕΕ και όταν αμφισβητείται η εδαφική κυριαρχία οποιουδήποτε κράτους μέλους τίθεται υπό αμφισβήτηση η εδαφική ακεραιότητα ολόκληρης της ΕΕ» τόνισε ο Αντόνιο Κόστα απαντώντας σε σχετική ερώτηση.
«Εμείς επιθυμούμε πέρα από τον σεβασμό των δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου να είναι εφικτό να βρούμε και πάλι με την Τουρκία ένα επίπεδο παραγωγικής σχέσης. Είμαστε όλοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία είναι ένας από τους σημαντικότερους γείτονες της ΕΕ, μας συνδέουν οικονομικοί και κοινωνικοί δεσμοί πολύ ισχυροί, υπάρχει μια μεγάλη τουρκική κοινότητα εντός της ΕΕ. Θα προσπαθήσουμε να υπάρξει εξομάλυνση των σχέσεων όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και να φτάσουμε το Μάρτιο στο ευρωπαϊκό συμβούλιο όχι με τις προτάσεις που εγκρίθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο αλλά να έχουμε μια νέα ατζέντα, μια νέα σχέση με την Τουρκία, χωρίς φυσικά να ξεχνάμε τα δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου» πρόσθεσε.
Ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο ζήτημα της μετανάστευσης λέγοντας ότι «η ακτοφυλακή από το 2014 επιχειρεί στην προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ στα ελληνικά σύνορα και είχαμε διάφορες επιχειρήσεις, είτε στο πλαίσιο της frontex είτε άλλες. Η Πορτογαλία κάνει μεγάλη προσπάθεια σε αυτό τον τομέα. Παράλληλα έχουμε μια ενεργή διμερή συνεργασία στη μετεγκατάσταση ατόμων που έχουν φτάσει στην Ελλάδα και για εμάς είναι βασική αρχή ότι τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ είναι κοινή ευθύνη και των 27 κρατών μελών και δεν μπορεί αυτή η ευθύνη δυσανάλογα να πέφτει στις πλάτες των χωρών που για γεωγραφικούς λόγους βρίσκονται πιο κοντά στα σημεία των μεταναστευτικών πιέσεων».
«Είναι τιμή για εμάς που έχουμε υποδεχθεί εκατοντάδες πρόσωπα που έχουν μετεγκατασταθεί και η ακτοφυλακή μας έχει διασώσει 7.000 ανθρώπους στη θάλασσα που προσπαθούσαν να φτάσουν στην Ευρώπη. Αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να είναι συλλογική γιατί οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να έρθουν σε όλη την Ευρώπη και όχι συγκεκριμένα στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Ισπανία και γενικά στις χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μετανάστευσης. Για εμάς είναι υποχρέωση να δείξουμε αλληλεγγύη σε αυτό τον τομέα» πρόσθεσε ο κ. Κόστα.
Επίσης ο Πορτογάλος πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης των οικονομικών σχέσεων. «Πρόσφατα υπογράφηκε ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων επενδυτικών αρχών μας ώστε να μπορεί να υπάρξει πιο στενή συνεργασία» είπε ο Πορτογάλος πρωθυπουργός και τόνισε «συζητήσαμε επίσης τις τρεις προτεραιότητες της προεδρίας μας, δηλαδή την επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ, την ενίσχυση του κοινωνικού πυλώνα, την διασφάλιση της αυτονομίας της Ευρώπης σε παγκόσμιο επίπεδο».
«Το ζήτημα του εμβολιασμού είναι ένα ζήτημα κλειδί για να μπορέσει να ανακάμψει η Ευρώπη» τόνισε ο Αντόνιο Κόστα και σημείωσε ότι θα πρέπει να συνεχιστούν τις προσπάθειες στο ζήτημα του συμφώνου μετανάστευσης που έχει παρουσιαστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε αυτό το ζήτημα μεταξύ των 27 υπάρχουν πολύ διαφορετικές απόψεις. «Είναι υποχρέωση της προεδρίας μας να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τα επιχειρήματα όλων και να κάνουμε μια προσπάθεια ώστε να έχουμε μια κοινή θέση και να φτάσουμε σε ένα καλό σύμφωνο μετανάστευσης» είπε.
