Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων της Μ.Βρετανίας την προηγούμενη Τετάρτη ήταν αφιερωμένα στην τυχαία ανακάλυψη Βρετανών επιστημόνων πάνω στο νέο είδος ανοσοποιητικού κυττάρου που εξοντώνει σχεδόν όλα τα καρκινικά κύτταρα.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, με επικεφαλής τον καθηγητή ‘Αντριου Σιούελ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ανοσολογίας «Nature Immunology», βρήκαν ένα νέο τύπο Τ-κυττάρου με σημαντικές αντικαρκινικές ικανότητες, καθώς ανέλυαν δείγματα από μια τράπεζα αίματος της Ουαλίας, αναζητώντας ανοσοποιητικά κύτταρα που μπορούν να καταπολεμήσουν τα βακτήρια.
Το εν λόγω κύτταρο διαθέτει ένα άγνωστο έως τώρα είδος υποδοχέα (TCR), που του επιτρέπει να αναγνωρίζει και να στρέφεται εναντίον των καρκινικών κυττάρων αποκλειστικά, αγνοώντας τα υγιή κύτταρα, μέσω ενός μηχανισμού που δεν είναι ακόμη σαφής στους επιστήμονες.
Οι εργαστηριακές μελέτες που ακολούθησαν, έδειξαν ότι αυτά τα ανοσοκύτταρα καταστρέφουν τους καρκίνους του δέρματος, του αίματος, του εντέρου, του μαστού, των οστών, του προστάτη, των ωοθηκών, των νεφρών και του τραχήλου της μήτρας.
Σύμφωνα με τον δρ Σιούελ σε συνέντευξη του στο BBC που αναπαρήγαγαν οι εφημερίδες Independent και Telegraph:
« …Eίναι άκρως ασυνήθιστο να βρίσκεται ένα κύτταρο με τόσες αντικαρκινικές δυνατότητες, πράγμα που δίνει ελπίδες ακόμη και για μια καθολική θεραπεία του καρκίνου στο μέλλον. Ήταν μια τυχαία ανακάλυψη, κανείς δεν ήξερε ότι αυτό το κύτταρο υπήρχε. Η ανακάλυψη μας εγείρει την προοπτική μιας καθολικής θεραπείας για τον καρκίνο, ένα μοναδικό Τ-κύτταρο που θα είναι ικανό να καταστρέφει πολλούς διαφορετικούς τύπους καρκίνου στον πληθυσμό. Έως τώρα κανείς δεν πίστευε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν δυνατό ».
Ο Βρετανός ανοσολόγος μάλιστα δεν απέκλεισε την πιθανότητα να υπάρχουν άνθρωποι που, χάρη σε αυτό ακριβώς το είδος ανοσοκυττάρου, έχουν ήδη τέλεια ανοσία απέναντι σε οποιονδήποτε καρκίνο.
Το κύτταρο αυτό μπορεί να είναι πολύ σπάνιο ή μπορεί να το έχουν πολλοί άνθρωποι, αλλά για κάποιο λόγο να μην είναι ενεργοποιημένο.
Έως σήμερα υπάρχουν ορισμένες νέου τύπου αντικαρκινικές ανοσοθεραπείες, όπως οι CAR-T και TCR-T- για τις οποίες μπορείτε να δείτε εκτενείς αναλύσεις εδώ και εδώ αλλά έχουν σχετική αποτελεσματικότητα μόνο σε λίγα είδη καρκίνου, ιδίως στη λευχαιμία και σε κάποια είδη καρκίνων του πνεύμονα, ενώ έχουν περιορισμένα οφέλη για τους συμπαγείς όγκους, που είναι και συχνότεροι.
Επίσης είναι αρκετά εξατομικευμένες θεραπείες, πράγμα που αποτελεί πλεονέκτημα όσον αφορά την καταλληλότητα τους για συγκεκριμένα άτομα, αλλά και μειονέκτημα όσον αφορά το εύρος των ασθενών που μπορούν να επωφεληθούν και φυσικά το κόστος τόσο για τους ασθενείς όσο και για τα ασφαλιστικά συστήματα.
Αντίθετα, το νέο κύτταρο που ανακαλύφθηκε προσκολλάται σε ένα μόριο (MR1) των καρκινικών κυττάρων, που είναι κοινό στους ανθρώπους.
Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μια μελλοντική θεραπεία μπορεί να «δουλεύει» για τους περισσότερους καρκίνους, αλλά και για όλους σχεδόν τους ανθρώπους.
Τα πρώτα πειράματα σε ποντίκια, όπου εισήχθησαν τα νέα Τ-κύτταρα, άφησαν «ενθαρρυντικά» αποτελέσματα εξάλειψης των καρκινικών όγκων.
Ο δρ. Σιούελ δήλωσε ότι η πρόοδος αναμένεται να είναι γρήγορη, όσον αφορά τη δοκιμή και ανάπτυξη μιας πιθανής νέας θεραπείας.
Οι πρώτες δοκιμές σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου αναμένεται να ξεκινήσουν φέτος τον Νοέμβριο, εφόσον οι επόμενες εργαστηριακές δοκιμές δείξουν ότι η θεραπεία είναι ασφαλής.
Πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή στη τεχνολογία CAR-T κυττάρων
Υπενθυμίζουμε ότι τo Kymriah® (tisagenlecleucel) της Novartis-το οποίο ήταν και το πρώτο που έλαβε την έγκριση από την FDA- και το Yescarta® (axicabtagene ciloleucel) της Gilead Sciences, διανύουν τον δεύτερο χρόνο που έχουν πάρει άδεια κυκλοφορίας και στην Ευρώπη.
Πρόσφατα είχαμε κάποια νέα δεδομένα όσον αφορά το Kymriah.
Δεδομένα πραγματικής κλινικής εμπειρίας που παρουσιάστηκαν στην 61η ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Αιματολογικής Εταιρείας (ASH) επιβεβαίωσαν την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του tisagenlecleucel της Νοvartis σε συνθήκες καθημερινής κλινικής πράξης, σε διευρυμένους πληθυσμούς ασθενών.
Όταν το tisagenlecleucel χρησιμοποιήθηκε σε συνθήκες καθημερινής κλινικής πράξης, η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια ήταν συνεπείς συγκριτικά με τις πιλοτικές δοκιμές, συμπεριλαμβανόμενης της 24-μηνης ανάλυσης της μελέτης JULIET σε ενήλικες με υποτροπιάζον/ανθεκτικό διάχυτο από μεγάλα Β-κύτταρα λέμφωμα (DLBCL) και της μελέτης ELIANA σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες με υποτροπιάζουσα/ανθεκτική οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Β-κυττάρων.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την τρέχουσα πρακτική της υποστηρικτικής φροντίδας για τους ασθενείς που λαμβάνουν CAR-T θεραπεία παρέχουν τη δυνατότητα συχνής χρήσης αυτής της θεραπείας σε επίπεδο εξωτερικών ιατρείων νοσοκομείου, πράγμα που μπορεί να μειώσει το οικονομικό φορτίο τόσο σε επίπεδο ασθενών όσο και σε επίπεδο νοσοκομείων, σύμφωνα με τους κύριους συγγραφείς αυτής της ανάλυσης, Samantha Jaglowski, MD, The Ohio State University Comprehensive Cancer Center, Arthur G. James Cancer Hospital and Richard J. Solove Research Institute.
Εξέλιξη εξαιρετικά σημαντική λόγω του μεγάλου κόστους της συγκεκριμμένης θεραπείας μέχρι στιγμής, που στην Ευρώπη ανέρχεται στα 350,000 ευρώ.
Παντού υπάρχει και ένας Έλληνας
H Mαρία Θέμελη είναι επίκουρη καθηγήτρια της Ιατρικής σε πανεπιστήμιο της Ολλανδίας και ως ερευνήτρια έχει πολύ σημαντική συνεισφορά στην θεραπεία του αιματολογικού καρκίνου.
Αυτή τη στιγμή, η ομάδα της στο VUmc στο Άμστερνταμ προσπαθεί να στήσει τις ανάλογες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε να πραγματοποιεί κλινικές μελέτες με CAR-T σε ακαδημαϊκό επίπεδο, με στόχο την ανεξάντλητη παραγωγή CAR-T που θα μπορούν πλέον να αποθηκεύονται και να χορηγούνται on demand, όπως σήμερα η χημειοθεραπεία.
Στόχος είναι η θεραπεία αυτή να γίνει προσβάσιμη σε όλους.
Όπως εξήγησε η Ελληνίδα ερευνήτρια, οι δύο φαρμακευτικές εταιρίες που προσφέρουν την παραγωγή CAR-T, Novartis και Kite Pharma (σ.σ: έχει εξαγοραστεί από την Gilead), έχουν δώσει τεράστιο κόστος, περίπου 350 χιλιάδες ευρώ, ενώ το κόστος παραγωγής σε ακαδημαϊκό επίπεδο δεν ξεπερνάει τις 50 χιλιάδες ευρώ.
Αυτό κάνει δύσκολη την εφαρμογή της θεραπείας έξω από το επίπεδο κλινικής μελέτης, αφού τα ασφαλιστικά ταμεία σε όλη την Ευρώπη δεν διατίθενται να καλύψουν ένα τέτοιο κόστος.
Μια ανεξάντλητη παραγωγή CAR-Τ κυττάρων θα μπορούσε ενδεχομένως να λύσει το πρόβλημα.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων.
Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.