Ίσως πολλοί στην Ελλάδα να μην γνωρίζουν ότι μετά τις δύο πρώτες εβδομάδες του πολέμου μία ιδιωτική παραστρατιωτική ομάδα με την επωνυμία «Ομάδα Mozart» αποτελούμενη από πρώην στρατιωτικούς πρωτίστως από τις ΗΠΑ και τη Μ.Βρετανία άρχισε να δρα στην Ουκρανία και σήμερα είναι πλέον μία υπολογίσιμη υποστηρικτική δύναμη στο πλευρό των Ουκρανών. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η δυτική «απάντηση» στον διαβόητο ιδιωτικό στρατό του Πούτιν, την «Ομάδα Wagner», η οποία έχει ενεργήσει το 2014 στις αποσχισθείσες από τους ρωσόφιλους αυτονομιστές περιοχές της Ουκρανίας, στη Συρία, τη Λιβύη αλλά και σε άλλα μέρη.
Υπάρχουν όμως δύο βασικές διαφορές. Η πρώτη ειδοποιός διαφορά είναι ότι ενώ η Wagner μάχεται, η «Ομάδα Mozart» σύμφωνα με τα όσα δηλώνει ο ιδρυτής και «Διοικητής» της (έχει τον τίτλο του Διευθύνοντος Συμβούλου) Απόστρατος Συνταγματάρχης των Πεζοναυτών των ΗΠΑ Andrew Milburn, δεν εμπλέκεται άμεσα στις συγκρούσεις με τους Ρώσους. Η δεύτερη είναι ότι η Wagner έχει κατηγορηθεί ως μισθοφορικός στρατός για ωμότητες στο πεδίο της μάχης αλλά και για εγκλήματα πολέμου. Αντίθετα, κύρια αποστολή της «Ομάδας Mozart» όπως αναγράφεται και στην ιστοσελίδα της (https://www.themozartgroup.com/#services) είναι η «οικοδόμηση βιώσιμης ικανότητας στις ουκρανικές τακτικές στρατιωτικές δυνάμεις και στην εθνοφυλακή ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τη ρωσική εισβολή». Έτσι απλά και… ειλικρινά.
Σημαντικό επίσης είναι ότι ενεργούν για «εκκαθάριση και απομάκρυνση μη διαρρηχθέντων πυρομαχικών, ναρκών, παγίδων και άλλων εκρηκτικών που άφησαν τα ρωσικά στρατεύματα προκειμένου ο λαός της Ουκρανίας να επιστρέψει με ασφάλεια στα σπίτια του και να αρχίσει να ανοικοδομεί τη ζωή του». Και αυτό κατά τη γνώμη μου σημαίνει ότι η συγκεκριμένη Ομάδα θα μείνει για μεγάλο διάστημα και μετά το τέλος του πολέμου, όποτε αυτό έλθει, κάτι που δυστυχώς δεν είναι ορατό σήμερα. Να πούμε παρενθετικά ότι η Ομάδα με τον Διοικητή τους ήταν από τους πρώτους που μπήκαν στην πόλη Bucha όπου έγιναν εγκλήματα πολέμου.
Όπως μας πληροφορεί ο δημοσιογράφος Juck Dutton με άρθρο του στο Αμερικανικό περιοδικό Newsweek, o Απόστρατος Συνταγματάρχης Milburn και το προσωπικό του εκπαιδεύουν τις Ειδικές Δυνάμεις της Ουκρανίας σχετικά με τις στρατιωτικές δεξιότητες που τους λείπουν, σε ένα Κέντρο Εκπαιδεύσεως που έχει δημιουργηθεί στα περίχωρα του Κιέβου. Από εκπαίδευση ελεύθερου σκοπευτή και δημιουργία αυτοσχεδίων εκρηκτικών μηχανισμών (IED) μέχρι και θέματα τακτικής εμπλοκής και κρούσης. Τα θετικά αποτελέσματα αυτής της εκπαίδευσης είναι πλέον οφθαλμοφανή. Επίσης, φαίνεται ότι η Ομάδα Mozart βοηθά στο να εντάσσονται τα οπλικά συστήματα που παραλαμβάνονται από την Δύση στον Ουκρανικό Στρατό.
Αναζητήσαμε πολλές και διαφορετικές πηγές για την «Ομάδα Mozart» και το έργο της αλλά διαπιστώσαμε ότι αυτές είναι πολύ περιορισμένες και αναγράφουν σχεδόν τα ίδια πράγματα. Κάτι που βέβαια είναι ευνόητο μιας και για τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών είναι ένα θέμα εξαιρετικού ενδιαφέροντος.
Ο ευρισκόμενος στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ δημοσιογράφος Σταύρος Ατλαμάζογλου ο οποίος μάλιστα υπηρέτησε την θητεία σου σε Τάγμα Πεζοναυτών του ΕΣ, κάνει αν και περιορισμένη, μία διαφωτιστική παρουσίαση της Ομάδας, στον ιστότοπο στρατιωτικού ενδιαφέροντος Sandboxx News απευθυνόμενος κυρίως σε βετεράνους των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ που είναι υποψήφια μέλη της. Στην παρουσίαση αυτή αναφέρεται εμφατικά ότι πολίτες και ομάδες χρησιμοποιούν την εμπειρία τους για να βοηθήσουν τους Ουκρανούς πέρα από την βοήθεια που στέλνουν στο Κίεβο οι ΗΠΑ και οι Σύμμαχοι τους.
Άλλες αποστολές όπως αναγράφονται και στην ιστοσελίδα της Ομάδας είναι η διακομιδή απωλειών υγείας και η περίθαλψη τραυματιών, η εκπαίδευση, η συμβουλευτική στην επιχειρησιακή και τακτική σχεδίαση (κάτι που σημαίνει εκπαίδευση Αξιωματικών), η διεξαγωγή πληροφοριακών επιχειρήσεων, εκκενώσεις αμάχων και επιμελητεία. Να σημειώσουμε ότι με ένα καλό σύστημα διακομιδών υγείας και περίθαλψης τραυματιών σώζονται ανθρώπινες ζωές και σύντομα οι «επανακτήσιμοι» επιστρέφουν στις Μονάδες τους. Σημαντικό αυτό το έργο, λαμβάνοντας υπόψη ότι σε πολλά από αυτά «έγινε η διαφορά» καθόσον οι Ρώσοι είχαν κάκιστες επιδόσεις ενώ οι Ουκρανοί αρκετά καλές.
Ο Απόστρατος Συνταγματάρχη των Αμερικανών Πεζοναυτών Andrew Milburn ο οποίος ηγείται της «Ομάδας Mozart», έχει 31 έτη εμπειρίας, ειδικότερα σε ειδικές επιχειρήσεις κατά του ISIS στο Ιράκ και στη Συρία, ενώ πριν αποστρατευτεί ήταν Αναπληρωτής Διοικητής Ειδικών Επιχειρήσεων για τη Μέση Ανατολή.
Η Ομάδα σχεδιάζεται να παραμείνει στην Ουκρανία τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023 και τονίζεται ότι αποτελείται από βετεράνους κυρίως Αμερικανούς και Βρετανούς αλλά και Γάλλους που είναι έμπειροι εκπαιδευτές, εμπειρογνώμονες σε θέματα που μπορούν να διδάξουν τη λειτουργία και χρήση κρίσιμων τεχνολογιών, ειδικοί στη σχεδίαση και στην εκτίμηση κινδύνου αλλά και μέντορες που μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός ουκρανικού στελέχους ικανό να παρέχει οργανικά τις δυνατότητες που περιγράφονται παραπάνω.
Ο ίδιος ο Milburn έχει δηλώσει κατηγορηματικό ότι τα μέλη της «Ομάδας Mozart» δεν εμπλέκονται άμεσα σε πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του ρωσικού στρατού προσθέτοντας ότι «παρέχουμε εκπαίδευση, συμβουλές και βοήθεια» καθιστώντας ικανούς τους διοικητές να διευθύνουν τα κέντρα τακτικών επιχειρήσεων, να χρησιμοποιούν πυρά υποστήριξης, και να εκκενώνουν απώλειες». Χωρίς προσωπικά να το υιοθετούμε, κάποιοι πιστεύουν ότι βρίσκονται πίσω από πολλές επιτυχίες του Ουκρανικού Στρατού ίσως και στον εντοπισμό Ανωτάτων Ρώσων Στρατιωτικών και στην εξουδετέρωση τους μέσω των κινητών τους.
Ψάξαμε πολύ για να βρούμε πως χρηματοδοτείται μία τέτοια τεράστια επιχείρηση. Όπως δήλωσε ο Διοικητής της η λειτουργία της Ομάδος στηρίζεται αποκλειστικά σε δωρεές κάτι που αναφέρεται επίσημα και στο site της και όχι σε χρηματοδότηση της Αμερικανικής Διοίκησης. Πολλοί βέβαια αμφισβητούν αν μόνον οι δωρεές μπορεί να καλύψουν τις σημαντικές χρηματοδοτικές ανάγκες ενός τέτοιου προγράμματος.
Η «Ομάδα Mozart» αν και όπως αναφέρεται επίσημα δεν εμπλέκεται επίσημα στις επιχειρήσεις εναντίον των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων ως επιτυχημένο εγχείρημα, εκτιμάται ότι θα ανοίξει τον δρόμο εμπλοκής και άλλων «ιδιωτικών» παραστρατιωτικών ομάδων με άμεση εμπλοκή πλέον στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων (Operational Contractors). Η πληθώρα εισαγωγής οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών δυτικής προέλευσης απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό και στο πεδίο της εκπαιδεύσεως και στον χειρισμό αλλά κυρίως στην τεχνική υποστήριξη και στις επισκευές όπως και ειδικούς πυροτεχνουργούς.
* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής και Εκτελεστικός Διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας»
