Η ανάγκη επίσπευσης της τρίτης δόσης σε όσους ενήλικες έχουν κάνει και τη δεύτερη δόση και μάλιστα στους τρεις μήνες φαίνεται πλέον ως απαραίτητη. Την ανάγκη αυτή αναδεικνύει το «άγνωστο» επιδημιολογικό τοπίο, έτσι όπως διαμορφώνεται μετά και την εμφάνιση της μετάλλαξης «Όμικρον».
Καταρχήν, ουδείς διαφωνεί ότι η χορήγηση της τρίτης δόσης είναι αναγκαία, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη και πιο αποτελεσματική χημική και κυτταρική ανοσοποίηση μνήμης.
Η πίεση της πανδημίας ωστόσο δεν μας έδωσε τη δυνατότητα να διαπιστώσουμε ποια είναι η άριστη χρονικότητα όσον αφορά τη χορήγηση της αναμνηστικής δόσης. Χορηγήσαμε την 2η δόση, χρονικά πολύ κοντά στην 1η, δηλαδή μετά από τρεις με τέσσερις εβδομάδες.
Ένα χρόνο μετά την έναρξη του εμβολιασμού, τα δεδομένα πλέον από τη χορήγηση της τρίτης δόσης μετά από 6 μήνες, μας δείχνουν ότι επιτυγχάνεται μια ισχυρή ανοσοποίηση 3 μόλις μέρες μετά, με εξαιρετικά αυξημένη ανοσοποίηση στις 2 εβδομάδες μετά την χορήγησή της.
Τα νέα ωστόσο δεδομένα με το νέο στέλεχος μας αναγκάζουν να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική μας. Η παρουσία της παραλλαγής «Όμικρον» μας υποχρεώνει να αναπροσαρμόσουμε αυτή τη χρονικότητα των 6 μηνών. Είναι πολύ σημαντικό να συζητηθεί η χορήγηση της 3ης δόσης πριν την πάροδο του 6μήνου.
Οι αιτίες, πολλές. Δεν γνωρίζουμε, πρώτον, τη λοιμογόνο δραστικότητα του στελέχους «Όμικρον» σε σχέση με τα προηγούμενα, δεύτερον το ποσοστό διαφυγής του από τα υπάρχοντα εμβόλια (το πιθανότερο είναι ότι αυτά θα διατηρήσουν μεγάλο μέρος της αποτελεσματικότητας τους, όπως και στα προηγούμενα στελέχη) και τρίτον τη βαρύτητα των κλινικών συμπτωμάτων μετά από την λοίμωξη με το συγκεκριμένο στέλεχος και το ποσοστό των ασθενών που θα χρειάζονται νοσηλεία.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η Μεγάλη Βρετανία, προσανατολίζεται να αποφασίσει την χορήγηση της 3ης δόσης πριν τους 6 μήνες και για όλους τους ενήλικες ακόμη και στους 3 μήνες. Κατά συνέπεια θα πρέπει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού να εξετάσει τη πιθανότητα να εφαρμόσει το ίδιο σχήμα αναμνηστικού εμβολιασμού και στην χώρα μας. Είτε στους 3 μήνες, είτε εμπάσει περιπτώσει νωρίτερα από την πάροδο του εξαμήνου. Επίσης, η Μεγάλη Βρετανία αποφάσισε να χορηγήσει την 2η δόση στα παιδιά 5-11 ετών δυο μήνες μετά την 1η δόση. Με την απόφαση μέσα στον Δεκέμβριο για έναρξη του εμβολιασμού των παιδιών 5-11 ετών και στην χώρα μας θα πρέπει να εξεταστεί από την Επιτροπή Εμβολιασμού και αυτή η δυνατότητα.
Είναι προτιμότερο να προετοιμασθεί η κοινότητα όσον αφορά τη λοίμωξη με το νέο στέλεχος με μια πιο αποτελεσματική ανοσοποίηση αντί να τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις και να λαμβάνουμε μέτρα εκ των υστέρων. Έχουμε πολύ σημαντικά όπλα: Τα εμβόλια σε επάρκεια και την χρήση της μάσκας KN95 σε όλους τους χώρους συνωστισμού από εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους. Αν θέλουμε να αποφύγουμε με σχετική βεβαιότητα τα lockdown ….
* Ο Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης
