Του Γιώργου Φιντικάκη
Ζήτημα ημερών εξακολουθεί να είναι η έξοδος της χώρας στις αγορές με την έκδοση πενταετούς ομολόγου, και ενώ το μεγάλο αγκάθι παραμένει το «αλμυρό» επιτόκιο που ζητούν οι ξένοι επενδυτές.
Αν και τελικά δεν επιβεβαιώθηκαν τα σενάρια που ήθελαν το βιβλίο προσφορών να ανοίγει και χθες, νεότερες πληροφορίες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό να συμβεί ακόμα και μέσα στην εβδομάδα, αλλά πάντως μετά τη δημοσιοποίηση από το ΔΝΤ -μεθαύριο Πέμπτη- της έκθεσης για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Αυτός λέγεται ότι ήταν και ένας από τους λόγους για το προσωρινό πάγωμα της έκδοσης ομολόγου, σε συνδυασμό πιθανότατα με το διαφαινόμενο «αλμυρό» επιτόκιο αλλά και τις ενστάσεις που διατυπώνονται εντός και εκτός της χώρας απέναντι στην προσφυγή για δανεισμό από τις αγορές.
Χθες, κυβερνητικές πηγές επέμεναν ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση για την έκδοση ομόλογου, δίχως όμως και να αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό να συμβεί μέσα στις αμέσως επόμενες ώρες. «Δεν έχει ληφθεί καμία τέτοια απόφαση. Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις αγορές ομολόγων και θα αποφασίσει για τον καταλληλότερο χρόνο εξόδου όχι με βάση τις φημολογίες, αλλά με αποκλειστικό κριτήριο τη βέλτιστη διαχείριση του ελληνικού δημοσίου χρέους», ανέφερε χαρακτηριστικά κυβερνητική πηγή στο Αθηναϊκό Πρακτορείο.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, γνωρίζουν ότι η κάλυψη της έκδοσης του ομολόγου θα γίνει με ιδιαίτερα αλμυρό επιτόκιο. Έτσι η γραμμή επικοινωνιακής διαχείρισης του αποτελέσματος της έκδοσης έχει ήδη χαραχθεί. Οποιοδήποτε επιτόκιο προκύψει κάτω του 4,95%, που ήταν η απόδοση του ομολόγου Σαμαρά, δηλαδή εκείνου της έκδοσης του 2014, θα θεωρηθεί επιτυχημένο. Στην πραγματικότητα και παρ' ότι σε τεχνικό επίπεδο μπορεί με την συγκεκριμένη έκδοση να υπάρξει κάποια βελτίωση στην καμπύλη αποπληρωμών των υποχρεώσεων της χώρας, η κίνηση θεωρείται από πολλούς βεβιασμένη, και εμπάσει περιπτώσει αρκετά ακριβή. Πολλώ δε μάλλον όταν η χώρα μας δανείζεται ήδη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) στη βάση του προγράμματος βοήθειας, με μεσοσταθμικό επιτόκιο 1,2%. Παράλληλα, με τη δόση των 7,7 δισ. ευρώ που εγκρίθηκε πρόσφατα, η Ελλάδα έχει καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες για τους επόμενους μήνες του έτους, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει άμεση ανάγκη για τα κεφάλαια αυτά.
Τούτο φυσικά δεν σημαίνει ότι η έκδοση δεν θα καλυφθεί, αφού τα αποτελέσματα έχουν προδιαγραφεί από τις βολιδοσκοπήσεις που έχουν κάνει με τους ξένους επενδυτές το υπουργείο Οικονομικών και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ). Άλλωστε, με αναφορές τους σε ξένα μέσα ενημέρωσης, εκπρόσωποι μεγάλων τραπεζών και επενδυτικών κεφαλαίων προεξοφλούσαν την επιτυχία της έκδοσης σε ό,τι αφορά την άντληση του προσδοκώμενου ποσού, διαβεβαιώνοντας ότι κανείς στη διεθνή αγορά δεν μπορεί να αντισταθεί σε ένα επιτόκιο του ύψους αυτού.
Στα σχέδια της κυβέρνησης να βγει η Ελλάδα στις αγορές αναφέρθηκαν χθες σε εκτενές ρεπορτάζ και οι Financial Times, τοποθετώντας το άνοιγμα του βιβλίου προσφορών αυτή την εβδομάδα ή το αργότερο την επόμενη. Το ρεπορτάζ έκανε λόγο για τραπεζίτη που εκτιμούσε ότι υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον από τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια για την κάλυψη του ελληνικού ομολόγου. «Οι αγορές έχουν ανοίξει για την Ελλάδα», δήλωνε στο ίδιο δημοσίευμα άλλη τραπεζική πηγή. Άλλωστε αυτό επιβεβαιωνόταν ήδη από την περασμένη εβδομάδα από δηλώσεις εκπροσώπων μεγάλων ξένων τραπεζών, οι οποίοι προεξοφλούσαν την ισχυρή ζήτηση που θα συναντούσε η έκδοση πενταετούς ελληνικού ομολόγου εξαιτίας του υψηλού επιτοκίου του.
Την περασμένη εβδομάδα ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε ότι «είναι νωρίς ακόμη» για μια έξοδο στις αγορές και καλούσε την κυβέρνηση να προχωρήσει πρώτα σε 2-3 εμβληματικές ιδιωτικοποιήσεις πριν κάνει την κίνηση αυτή. Αλλά και διεθνείς αναλυτές κύρους προειδοποιούν την κυβέρνηση να μην αναλάβει το ρίσκο να πληρώσει τσουχτερό επιτόκιο σε μια έξοδο που και ακριβή είναι, και δεν διασφαλίζει τις συνθήκες σταθερής αποκατάστασης της εξόδου της χώρας στον δανεισμό από τους ξένους επενδυτές.
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα είπε ο διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών (CEPS), Daniel Gros, ο οποίος σε συνέντευξή του στο Liberal, είχε χαρακτηρίσει βεβιασμένη την κίνηση έκδοσης ομολόγου. Όχι μόνο για το επιτόκιο, αλλά και επειδή στέλνει λάθος μήνυμα στους επενδυτές, ότι κατά βάση η ελληνική κυβέρνηση δεν συμφωνεί με τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στα προγράμματα. Και αυτό, με το σκεπτικό ότι αν η κυβέρνηση θεωρούσε πως οι συστάσεις που δέχεται μέσω των μνημονίων είναι πραγματικά χρήσιμες για την ελληνική οικονομία τότε δεν θα βιαζόταν τόσο πολύ να βγει από το πρόγραμμα.
Σημειώνεται ότι μεθαύριο Πέμπτη, εξοφλούνται τα ομόλογα που κατέχουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης ύψους 3,9 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται και η συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΔΝΤ. Εκεί θα παρουσιαστεί η έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, με όλες τις πληροφορίες να θέλουν το Ταμείο να βρίσκει για άλλη μία φορά μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι τεχνοκράτες του Ταμείου έχουν περιλάβει στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους τους (DSA) και σενάριο που ενσωματώνει τις δεσμεύσεις των Ευρωπαίων, δηλαδή τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και τη διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και 2% του ΑΕΠ μετά. Αλλά ούτε με αυτές τις παραδοχές θεωρούν ότι το χρέος είναι βιώσιμο. Το βασικό σενάριο της έκθεσης δεν αναμένεται να διαφέρει από εκείνο που είχε παρουσιάσει το Φεβρουάριο το Ταμείο και το οποίο χαρακτήριζε το ελληνικό χρέος «εξαιρετικά μη βιώσιμο». Στην ουσία την Πέμπτη, το ΔΝΤ πρόκειται να εγκρίνει την απόφαση που ελήφθη στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου για μια συμφωνία επί της αρχής με κεφάλαια έως 2 δισ. δολάρια, αλλά μόνο εφόσον ξεκαθαρίσουν τα μέτρα ελάφρυνσης για το χρέος.
