Ο κατασκευαστικός όμιλος Evergrande ιδρύθηκε το 1996 και αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο κατασκευαστή ακινήτων - κυρίως διαμερισμάτων - στην Κίνα. Ο όμιλος έχει αναλάβει πάνω από 1.300 κατασκευαστικά έργα σε 280 πόλεις της Κίνας, έχοντας συνάψει στρατηγική συνεργασία με περισσότερες από 860 εταιρείες ανά τον κόσμο. Επιπλέον, έχει επεκταθεί σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων, στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και σε καταναλωτικά προϊόντα, αναφέρει σε έκθεση της η Alpha Bank.
Ο όμιλος Evergrande απασχολεί 200.000 εργαζόμενους, ενώ εμμέσως συμβάλλει στη δημιουργία περισσότερων από 3,8 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας ετησίως.
Τι οδήγησε την Evergrande σε οικονομική δυσχέρεια;
Η Evergrande αναπτυσσόταν με ταχύ ρυθμό, την περασμένη δεκαετία, επωφελούμενη και από το ευνοϊκό μακροοικονομικό περιβάλλον, καθώς η κινεζική οικονομία μεγεθυνόταν την ίδια περίοδο κατά μέσο όρο 7,7%. Ειδικότερα, τα έσοδά της κατέγραψαν ραγδαία αύξηση, καθώς από 45,8 δισ. γιουάν (7,3 δισ. δολάρια ΗΠΑ) το 2010 ανήλθαν σε 507,2 δισ. γιουάν (81,2 δισ. δολάρια ΗΠΑ), το 2020.
Ωστόσο, η εντυπωσιακή ετήσια αύξηση που καταγράφηκε κατά την τριετία 2016-2018 δεν διατηρήθηκε στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς η εξασθένιση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ επέδρασε καταλυτικά, συμβάλλοντας στη σημαντική υποχώρηση του ρυθμού αύξησης των εσόδων.
Σημαντική εξέλιξη για την οικονομική πορεία των κατασκευαστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αγορά ακινήτων της Κίνας αποτέλεσε το νέο πλαίσιο λειτουργίας που υιοθετήθηκε από τις αρχές της χώρας, το 2020. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτό απαιτείται:
Το σύνολο των υποχρεώσεων να μην υπερβαίνει το 70% της αξίας του ενεργητικού, ο καθαρός δανεισμός να μην υπερβαίνει τα ίδια κεφάλαια και τα ταμειακά διαθέσιμα να ισοδυναμούν τουλάχιστον με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις.
Σκοπός της αυστηροποίησης του θεσμικού πλαισίου αποτελεί ο περιορισμός της ανόδου των τιμών των ακινήτων και του υπερβολικού δανεισμού των επιχειρήσεων του κλάδου.
Η Evergrande, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τα επιχειρηματικά της σχέδια, κατέφυγε σε αύξηση του δανεισμού της, με αποτέλεσμα οι συνολικές δανειακές της υποχρεώσεις να διαμορφώνονται σε 2 τρισ. γιουάν (310 δισ. δολάρια ΗΠΑ), τον Ιούνιο του 2021, καθιστώντας την ως τον κατασκευαστή ακινήτων με τον υψηλότερο δανεισμό παγκοσμίως.
Τα μέτρα που έλαβαν οι κινεζικές αρχές το 2020 ανάγκασαν την Evergrande να προβεί σε εκποίηση ακινήτων σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, προκειμένου να διασφαλιστεί η ρευστότητά της, γεγονός που επηρέασε αρνητικά τα έσοδά της, τα οποία, στο πρώτο εξάμηνο του 2021, μειώθηκαν κατά 16,5% σε ετήσια βάση.
Ωστόσο, η σημαντικότερη δυσμενής εξέλιξη για την Evergrande ήταν η σταδιακή απώλεια της εμπιστοσύνης των επενδυτών, της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, λόγω των προβλημάτων ρευστότητας. Η εξέλιξη αυτή αντικατοπτρίζεται στην πτώση της τιμής της μετοχής της κατά 80% από την αρχή του έτους, καθώς και στις αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής της διαβάθμισης από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Ποιοι θα επηρεαστούν περισσότερο από μία ενδεχόμενη κατάρρευση της Evergrande;
Πρώτον, το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας. Η Evergrande έχει δανειοδοτικές υποχρεώσεις σε περίπου 171 εγχώριες τράπεζες και 121 χρηματοπιστωτικές εταιρείες. Μία ενδεχόμενη κατάρρευσή της θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη δοκιμασία που θα κληθεί να αντιμετωπίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας τα τελευταία χρόνια, καθώς ενδεχομένως θα υποχρεωθεί να μειώσει τις πιστώσεις σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, υπονομεύοντας την αναπτυξιακή προοπτική της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη.
Δεύτερον, οι προμηθευτές. Τα έσοδα των προμηθευτών της Evergrande θα μειωθούν σημαντικά, στην περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεών της, με αποτέλεσμα ορισμένοι εξ αυτών να αντιμετωπίσουν την απειλή της χρεοκοπίας.
Σύμφωνα με την S&P Global Ratings, η Evergrande πιθανόν να πείσει κάποιους προμηθευτές και εργολάβους της να αποδεχτούν αποπερατωμένα ακίνητα ως πληρωμή, προκειμένου να διατηρήσει την υφιστάμενη ρευστότητα για αποπληρωμές δανείων.
Τρίτον, οι αγοραστές κατοικιών, οι οποίοι προέβησαν σε αγορές ακινήτων από την Evergrande με άμεση καταβολή του τιμήματος πριν την έναρξη των οικοδομικών εργασιών, κινδυνεύουν να απωλέσουν τα χρήματά τους, σε ενδεχόμενη χρεοκοπία της εταιρείας.
Ωστόσο, αντιμέτωποι με τον κίνδυνο απώλειας μέρους της επένδυσής τους βρίσκονται και οι κάτοχοι ομολόγων της Evergrande, καθώς, σε πιθανή πτώχευση της εταιρείας, οι κινεζικές αρχές ενδεχομένως να δώσουν προτεραιότητα κατά τη διαδικασία της αποζημίωσης στους αγοραστές ακινήτων.
Ποιά είναι η πιθανολογούμενη μελλοντική πορεία της Evergrande;
Το μέλλον της Evergrande είναι εξαιρετικά αβέβαιο, επί του παρόντος, με την εταιρεία να προσπαθεί να εξασφαλίσει την αναγκαία ρευστότητα προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Στο πλαίσιο αυτό, η Evergrande ανακοίνωσε, στις 4 Οκτωβρίου, ότι σκοπεύει να πουλήσει το πλειοψηφικό ποσοστό που κατέχει στη μονάδα διαχείρισης ακίνητης περιουσίας της έναντι ποσού άνω των 5 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, εξέλιξη που οδήγησε στην αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής της.
Στα τέλη του περασμένου μήνα, η Evergrande είχε ανακοινώσει ότι ενδιαφέρεται να προβεί σε πώληση της συμμετοχής της, αξίας 1,5 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, που κατείχε σε κινεζική τράπεζα. Οι υποχρεώσεις, ωστόσο, της εταιρείας είναι μεγάλες, καθιστώντας την έγκαιρη αποπληρωμή τους ένα δύσκολο εγχείρημα.
Σε έκθεσή της, τον Αύγουστο, η S&P εκτίμησε ότι, τους επόμενους 12 μήνες, η Evergrande θα πρέπει να διακανονίσει πάνω από 240 δισ. γιουάν (37,16 δισ. δολάρια ΗΠΑ) σε υποχρεώσεις προς εργολάβους και εξόφληση λογαριασμών. Υπό τις παρούσες συνθήκες, τα κρίσιμα ζητήματα είναι το εάν και σε ποιό βαθμό θα παρέμβουν οι κινεζικές αρχές για να διασώσουν την Evergrande, στην περίπτωση που δηλώσει αδυναμία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της με ίδια μέσα.
Ωστόσο, ο όμιλος Evergrande θεωρείται η κορυφή του παγόβουνου, καθώς οι οκτώ από τους δέκα κατασκευαστές ακινήτων με τον υψηλότερο δανεισμό εδρεύουν στην Κίνα. Συνεπώς, είναι σαφές πως ενδεχόμενη κατάρρευση της Evergrande ενέχει τον κίνδυνο να συμπαρασύρει και άλλους παίκτες της αγοράς ακινήτων, προκαλώντας διασπορά των αρνητικών επιπτώσεων (spillover effects) στην ευρύτερη κινεζική οικονομία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, στον απόηχο της κρίσης ρευστότητας που αντιμετωπίζει η Evergrande, μία άλλη μεγάλη εταιρεία του κλάδου, η Fantasia Holdings, δεν αποπλήρωσε ομόλογο ύψους 206 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ, το οποίο ωρίμασε στις 4 Οκτωβρίου.
Η συμβολή της αγοράς ακινήτων στην οικονομική μεγέθυνση της Κίνας είναι σημαντική, καθώς αντιπροσωπεύει το 29% του ΑΕΠ, ενώ μία μείωση κατά 20% των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με αυτήν θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση του ΑΕΠ κατά 5- 10%.
Συμπερασματικά, το διακύβευμα για τις κινεζικές αρχές από την κρίση ρευστότητας της Evergrande είναι μεγάλο, καθώς το αποτύπωμα της αγοράς ακινήτων στην οικονομία της χώρας είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Επιπλέον, οι οικονομικές φιλοδοξίες της Κίνας και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ αποδυναμώνει το ενδεχόμενο άτακτης χρεοκοπίας της Evergrande.
Ενδεχομένως, το πιο ρεαλιστικό σενάριο αποτελεί ο συνδυασμός λελογισμένης κρατικής στήριξης και αναδιάρθρωσης της εταιρείας, με ταυτόχρονη απεμπλοκή της από τις δευτερεύουσες δραστηριότητές της. Παράλληλα, είναι πιθανή η ανάθεση του ανεκτέλεστου υπολοίπου κατασκευαστικών έργων σε άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Σε κάθε περίπτωση, οι κινεζικές αρχές θα επιδιώξουν να κρατήσουν υπό έλεγχο τη διαδικασία εξυγίανσης της Evergrande, περιορίζοντας κατά το δυνατό τη διάχυση των αρνητικών συνεπειών στην οικονομία της χώρας.
