Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ανεξάρτητα από το ποια θα σημειωθεί πρώτη, είναι οι δύο εξελίξεις που θα σηματοδοτήσουν το σημείο καμπής για την ελληνική οικονομία και θα επιταχύνουν την επιστροφή στην κανονικότητα: η αναβάθμιση της Ελλάδας που θα μας οδηγήσει στην κορυφαία κατηγορία αξιολόγησης το 2020 και θα φέρει μακροπρόθεσμα κεφάλαια και η πλήρης άρση των κεφαλαιακών περιορισμών μετά από 4 ολόκληρα χρόνια.
Και τα δύο αυτά ορόσημα είναι πάρα πολύ σημαντικά για την επόμενη ημέρα αφού στην ουσία «ξεκλειδώνουν» μια αλληλουχία θετικών εξελίξεων για το δημόσιο, τις τράπεζες και ολόκληρη την οικονομία. Υπό την προϋπόθεση πάντα ότι δεν θα υπάρξει κάποια παγκόσμια αναταραχή, η επόμενη κυβέρνηση θα έχει μια μεγάλη ευκαιρία να πυροδοτήσει από τον πρώτο μήνα ένα ντόμινο που θα αλλάξει προς το καλύτερο τις συνθήκες χρηματοδότησης στη χώρα. Είδαμε, για παράδειγμα, την Τρ. Πειραιώς να ξεκινά τη διαδικασία έκδοσης ομολόγου Tier II λόγω της εκπληκτικής βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος για την Ελλάδα.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος έχει δηλώσει ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για να την πλήρη άρση των capital controls μέσα στο 2019, ενώ πληροφορίες του liberal.gr αναφέρουν ότι μπορεί να γίνει ακόμη και μέσα στο φθινόπωρο με τον Οκτώβριο να είναι ο επικρατέστερος μήνας. Μέχρι τότε η ελληνική οικονομία έχει δύο ευκαιρίες για αναβάθμιση, στις 2 Αυγούστου από την Fitch και στις 23 Αυγούστου από την Moody'' s. Αν και το πιθανότερο σενάριο είναι να τηρήσουν και οι δύο οίκοι στάση αναμονής για να βαθμολογήσουν αργότερα το έργο της νέας κυβέρνησης, δεν αποκλείεται να δούμε μία αναβάθμιση... ψυχολογίας, ιδιαίτερα στην περίπτωση που μέσα στον Ιούλιο ψηφιστούν νομοσχέδια που θα προδικάζουν μια μεγάλη στροφή.
Όμως ακόμη και στο σενάριο που οι οίκοι αξιολόγησης δεν... βιαστούν, υπάρχουν άλλες δύο ευκαιρίες μέσα στο 2019, στις 25 Οκτωβρίου από την S&P και την 1η Νοεμβρίου από την καναδική DBRS. Αν, μάλιστα, έχει λάβει χώρα η άρση των capital controls τότε αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες αναβάθμισης του δημοσίου και ακολούθως των τραπεζών και από τους δύο οίκους.
Στη Νέα Δημοκρατία λένε ότι θα έχουν ψηφιστεί όλα τα βασικά νομοσχέδια που θα αλλάξουν την κατάσταση στη χώρα μέσα στους πρώτους έξι μήνες διακυβέρνησης και αυτό ίσως μεταθέσει τις εξελίξεις για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2020 ακόμη και με διπλές αναβαθμίσεις που θα φέρουν το ελληνικό αξιόχρεο μια «ανάσα» από την κατηγορία «investment grade».
Οι ελληνικές τράπεζες θα ωφεληθούν πάρα πολύ στο καλό σενάριο, αφού εκτός από τη βελτίωση του κλίματος θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν με αποτελεσματικό τρόπο το σχέδιο κεντρικής διαχείρισης NPEs που βασίζεται στο ιταλικό μοντέλο και προβλέπει τιτλοποιήσεις δανείων με εγγύηση του δημοσίου. Και αυτό γιατί με την αξιολόγηση του δημοσίου να πλησιάζει στο investment grade, τα ομόλογα θα συνεχίζουν το ράλι και τα CDS θα υποχωρούν, θα μειώνεται το κόστος των εκδόσεων αφού θα βελτιώνεται η αξιολόγησή τους.
Και φυσικά, όσο «τρέχει» ομαλά η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, τόσο θα βλέπουν οι τράπεζες τις μετοχές τους να ενισχύονται. Παρά το γεγονός ότι ο τραπεζικός δείκτης έχει ήδη ενισχυθεί άνω του 80% μέσα στο 2019 και άνω του 30% μετά τις ευρωεκλογές, οι αναλυτές που παρακολουθούν τον κλάδο εκτιμούν ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια ανόδου, αρκεί να αντιμετωπιστούν με αξιόπιστο τρόπο τα «κόκκινα» δάνεια. Η αλληλουχία θα συνεχιστεί με το Χρηματιστήριο της Αθήνας να δέχεται ακόμη μεγαλύτερη ώθηση με τις τράπεζες στη θέση του οδηγού.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να τρέξουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και η οικονομία να απογειωθεί πραγματικά στην περίπτωση που η νέα κυβέρνηση πείσει τους δανειστές – κυρίως με τις πράξεις της – ότι αξίζει να μειωθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα. Στον αντίποδα, τα πάντα θα μπορούσαν να «παγώσουν» αν επαληθευτεί το σενάριο του δημοσιονομικού εκτροχιασμού...