Δύο σενάρια για την ανάπτυξη της οικονομίας βλέπει φέτος το ΙΟΒΕ, το βασικό με άνοδο 3,5% - 4%, εφόσον επιβεβαιωθούν οι πολύ θετικές προβλέψεις για την τουριστική σεζόν και το δυσμενές με χαμηλή «πτήση» μόλις 1% - 2%, εφόσον διαψευσθούν οι εκτιμήσεις για τους επισκέπτες από το εξωτερικό.
Κυρίως όμως, εκεί που χτυπά «καμπανάκι κινδύνου» η τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ αφορά την ανάγκη δημοσιονομικής εξισορρόπησης με τον γενικό διευθυντή του Νίκο Βέττα να τονίζει πως αν δεν υπάρξει θεαματική στροφή φέτος, τότε θα κινδυνεύσουμε να οδηγηθούμε σε εκτροχιασμό και μόνιμα βαθιά ελλείμματα, δύσκολα αντιστρέψιμα, παρά την συμβολή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. «Κάθε ευρώ πρέπει να δαπανάται με ευλάβεια, τα πακέτα στήριξης της οικονομίας πρέπει να γίνουν ακόμη πιο στοχευμένα ως προς το ποιες επαγγελματικές κατηγορίες πρέπει να στηριχθούν, δεν είναι όλοι εξίσου πληττόμενοι», ανέφερε ο κ. Βέττας.
Στα δύο σενάρια του ΙΟΒΕ για την οικονομία προβλέπονται τα εξής:
- 3,5% - 4% ανάπτυξη. Στο θετικό και βασικό αυτό σενάριο, η δημόσια κατανάλωση θα μειωθεί κατά 3-4%, «αφού θα χρειαστούν λιγότερα μέτρα στήριξης από πέρσι», η ιδιωτική κατά 2,5-3,5%, οι επενδύσεις θα εκτιναχθούν κατά 12 - 15% και οι εξαγωγές κατά 11 - 13%. Στο σενάριο αυτό οι εισαγωγές θα κυμανθούν μεταξύ 8% με 11% και ο πληθωρισμός μεταξύ 0,1 έως 0,3%.
- 1,5% - 2% ανάπτυξη. Στο δυσμενές αυτό σενάριο, η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί μόλις κατά 1-1,5%, οι επενδύσεις μεταξύ 7-9%, οι εξαγωγές μεταξύ 6 - 8%, οι εισαγωγές 4-6% και θα έχουμε αποπληθωρισμό, μεταξύ -0,3 έως -0,5%.
Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι πανάκεια
Εκτενή μνεία έκανε ο κ. Βέττας στο Ταμείο Ανάκαμψης στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν πρέπει να επαναπαυτούμε μόνο στους ευρωπαϊκούς πόρους. Είναι μεγαλύτερη ανάγκη παρά ποτέ να αντιμετωπιστούν οι παλιές και νέες προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας, καθώς οι πόροι του Ταμείου δεν είναι από μόνοι τους ικανοί για να καλύψουν το επενδυτικό κενό από μόνοι τους. Εξαιρετικά μεγάλη πρόκληση είναι να δημιουργηθεί το πλαίσιο για την κινητοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων, ενώ η βαθύτερη δυσκολία του εγχειρήματος του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η ανταπόκριση της δημόσιας διοίκησης, καθώς και του επιχειρείν. Μεγάλα τους τμήματα δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στην ολοκλήρωση απαιτητικών επενδυτικών σχεδίων, τονίζεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.
Επαναφορά δίδυμων ελλειμμάτων
Στην ελληνική οικονομία, η επαναφορά σε κατάσταση δίδυμων ελλειμμάτων, που χαρακτήρισαν και την προηγούμενη δεκαετή κρίση αν και βέβαια για νέους εξωγενείς λόγους δεν μπορεί παρά να προκαλεί ανησυχία, τόνισε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, επισημαίνοντας ότι αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για μια χώρα με τόσο κακό ιστορικό, όσο η δική μας.
«Η ελληνική οικονομία θα πρέπει να επανέλθει από την επόμενη χρονιά σε πρωτογενή πλεονάσματα τα οποία θα είναι συστηματικά αλλά όχι υπερβολικά, μεσοπρόθεσμα της τάξης του 1% του ΑΕΠ», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Σε κάθε περίπτωση τα όρια παρεμβάσεων της οικονομικής πολιτικής εξαντλούνται, όπως σημειώνει η έκθεση, η υπερχρέωση συσσωρεύεται σε ιδιωτικό και δημόσιο επίπεδο και μια σειρά νέων προκλήσεων απαιτούν επείγουσα αντιμετώπιση. Και τονίζει ότι η νέα κρίση δείχνει ξεκάθαρα την ανάγκη βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ταυτόχρονα, στον χώρο της υγείας υπάρχει έντονη ανάγκη βελτίωσης της δομής και λειτουργίας, με ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, ψηφιακών συστημάτων πληροφόρησης και διασύνδεσης μονάδων.
Ανεργία
Εφόσον τα μέτρα προστασίας αρθούν στα μέσα Μαΐου και δεν επιβληθούν εκ νέου το φθινόπωρο, π.χ. χάρη στον εμβολιασμό και τα self tests, πολλές από τις επιχειρήσεις στους παραπάνω και άλλους κλάδους θα λειτουργήσουν στο μεγαλύτερο μέρος του 2021. Εφόσον τα μέτρα προστασίας συνεχιστούν στη μεγαλύτερη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου και επανέλθουν το φθινόπωρο, έστω ηπιότερα από ό,τι στην αρχή του τρέχοντος έτους (δυσμενές σενάριο), η ώθηση στην απασχόληση θα είναι μικρότερη. Η μικρότερη τουριστική περίοδος σε αυτή την περίπτωση θα αποτυπωθεί αντιστοίχως στην εποχική απασχόληση, επισημαίνεται στην έκθεση.