Πάνω από 100 δισ. ευρώ προτίθεται να δανειστεί από τις αγορές η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα στους επόμενους μήνες για να χρηματοδοτήσει την εκκίνηση των 12 εθνικών Σχεδίων που εγκρίθηκαν και επίσημα χθες και θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο του NextGenerationEU, γνωστού ως Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι η πρώτη φορά που οι Ευρωπαίοι συμφωνούν στην αμοιβαιοποίηση των κινδύνων και επίσης η πρώτη φορά που θα δούμε μία τόσο συγχρονισμένη αναπτυξιακή πρωτοβουλία σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το σημαντικό για την Ελλάδα είναι ότι η συνεδρίαση του Ecofin δεν έκρυβε εκπλήξεις, το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης πήρε το πράσινο φως κι έτσι ανοίγει ο δρόμος για τις πρώτες εκταμιεύσεις. Η χώρα μας θα λάβει τα πρώτα 4 δισ. ευρώ έως το τέλος Ιουλίου και συνολικά αναμένει πόρους ύψους 7,5 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Το ελληνικό Σχέδιο σημειώνει ήδη αξιοσημείωτες επιδόσεις καθώς κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεύτερο στη σειρά και εγκρίθηκε τρίτο στη σειρά.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει τίποτα ως προς την επίδραση που θα έχει στην ελληνική οικονομία. Διότι όλα θα κριθούν σε έναν 5ετή μαραθώνιο, κατά τη διάρκεια του οποίου θα υλοποιηθούν 106 επενδυτικά έργα και 68 μεταρρυθμίσεις που περιγράφονται στις 4.104 σελίδες του ελληνικού Σχεδίου που θα έχει συνολικό ύψος 30,5 δισ. ευρώ και θα κινητοποιήσει κεφάλαια άνω των 60 δισ. ευρώ.
Για να καταλάβουμε τι ακριβώς πρέπει να συμβεί τα επόμενα χρόνια, αρκεί να πούμε ότι στο σύνολό τους σχεδόν οι επενδυτικοί οίκοι που καλύπτουν την Ελλάδα εκτιμούν ότι το «Ελλάδα 2.0» μπορεί να αλλάξει τη φυσιογνωμία της χώρας και να αλλάξει επίπεδο την οικονομία σε τέτοιο βαθμό που εκφράζονται ανησυχίες όχι για τη δομή του σχεδίου αλλά για την κακή παράδοση που έχουμε στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Με άλλα λόγια το Σχέδιο κρίνεται άρτιο και συνεκτικό αλλά αμφισβητείται η ικανότητα της Ελλάδας να το εφαρμόσει, λόγω κακού παρελθόντος.
Ένα από τα πρώτα έργα που θα περάσουν μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ο αυτοκινητόδρομος Ε65, η σύμβαση για τον οποίο κυρώθηκε χθες. Πρόκειται για μία εκκρεμότητα 14 ετών που λύνεται μέσω της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων και όταν το έργο ολοκληρωθεί θα συνδέει τις δύο μεγαλύτερες αρτηρίες της χώρας.
Ορισμένα από τα υπόλοιπα έργα που θα δούμε να ξεκινούν στους επόμενους μήνες αφορούν στην ψηφιοποίηση των αρχείων του Κτηματολογίου, στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εκπαίδευσης, στη μεταρρύθμιση της δια βίου μάθησης, στην ανάπλαση των κτημάτων του Τατοΐου, ενώ παράλληλα θα μπουν μπροστά έργα στους τομείς του περιβάλλοντος και του μεταναστευτικού.
Η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που εισέρχεται στη φάση υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και η χώρα που έχει ζητήσει να αξιοποιήσει το σύνολο των κεφαλαίων που δικαιούται είτε πρόκειται για επιδοτήσεις είτε για δάνεια. Τα πρώτα έργα έχουν ήδη ξεκινήσει, υπό την έννοια ότι κυρώνονται συμβάσεις και προκηρύσσονται διαγωνισμοί.
Τα πρώτα 10 έργα του Ταμείου Ανάκαμψης
Όπως έχει αποκαλύψει το liberal.gr, τα πρώτα 10 έργα του Ταμείου Ανάκαμψης είναι:
1. Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε-65-Βόρειο Τμήμα: Εντός έτους εκταμιεύονται 107 εκατ. ευρώ, επί συνόλου 452 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου Τρίκαλα - Γρεβενά - Εγνατία Οδός, συνολικού μήκους 70,47 χλμ.
2. Ψηφιακός μετασχηματισμός εκπαίδευσης: Ένα έργο προϋπολογισμού 450 εκατ. ευρώ (φτάνει 1,3 δισ. ευρώ με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και τον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων) που καλύπτει από την ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού έως την ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών (εργαστηρίων, εξοπλισμού, robotics κλπ) και από την υιοθέτηση ψηφιακών και τεχνολογικών εργαλείων για μαθητές με αναπηρία έως την επανακατάρτιση των εκπαιδευτικών σε νέες τεχνολογίες. Καλύπτει επίσης τις επιταγές 200 ευρώ σε 560.000 νέους για την αγορά τάμπλετ, λάπτοπ ή υπολογιστή.
3. Ψηφιοποίηση αρχείων Κτηματολογίου: Το συνολικό ύψος του έργου είναι 565 εκατ. ευρώ και εντάσσεται στην ευρύτερη πρωτοβουλία ψηφιοποίησης του κράτους.
4. Ανάπλαση πρώην Βασιλικών Κτημάτων Τατοΐου: Θα διατεθούν συνολικά 45 εκατ. ευρώ για την ανακαίνιση 42 κτιρίων καθώς και των υποδομών του κτήματος. Προβλέπεται επίσης η ανάπτυξη περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών στο δάσος του Τατοΐου.
5. Δια βίου μάθηση και εθνικό σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων: Αφορά τη διαρκή αξιολόγηση των παρόχων υπηρεσιών δια βίου μάθησης, συνδέει την αμοιβή τους και την αμοιβή των καταρτιζομένων με πιστοποιημένη από τρίτους απόκτηση δεξιοτήτων και διασφαλίζει τη διαρκή σύνδεση της κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ταυτόχρονα θα τρέξει οριζόντιο πρόγραμμα κατάρτισης σε νέες δεξιότητες (ψηφιακές, πράσινες) για το εργατικό δυναμικό της χώρας.
6. Ψηφιακός μετασχηματισμός δημοσιονομικής διαχείρισης κράτους: Αφορά στην δημιουργία ενός «ψηφιακού βιβλίου αποθήκης» για το κράτος. Ο διαγωνισμός έχει ήδη προκηρυχθεί από την Κοινωνία της Πληροφορίας.
7. Εξοικονομώ Κατ' Οίκον: Ιδιαίτερα σημαντική και η νέα φάση του Εξοικονομώ, με συνολικό προϋπολογισμό 1,08 δισ. ευρώ. Ενισχύει δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης των νοικοκυριών, με στόχο να μειωθεί κατ' ελάχιστον 30%.
8. Εξοικονομώ Επιχειρώντας: Στόχος του, επίσης η ενεργειακή εξοικονόμηση κατ' ελάχιστον 30% αλλά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
9. Ένταξη προσφύγων στην αγορά εργασίας: Έργο προϋπολογισμού 32 εκατ. ευρώ, αφορά στην ανάλυση δεξιοτήτων, τη συμβουλευτική, την κατάρτιση και την επανακατάρτιση για εύρεση εργασίας παρέχοντας κατάλληλες δεξιότητες (γλωσσομάθεια, τεχνικές επαγγελματικές δεξιότητες και βασικές ψηφιακές δεξιότητες), στους πρόσφυγες, προκειμένου να έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες ομαλής ένταξης στις τοπικές κοινωνίες.
10. Ψηφιακός μετασχηματισμός συστήματος μετανάστευσης και ασύλου: Ψηφιοποίηση των διαδικασιών μετανάστευσης και του αρχείου ασύλου με προϋπολογισμό ύψους 42 εκατ. ευρώ.