Στην προσπάθεια συγκράτησης του δείκτη τιμών καταναλωτή, σε μια περίοδο κατά την οποία ενώ ο πληθωρισμός υποχωρεί, η ακρίβεια και οι αυξημένες τιμές των προϊόντων εμμένουν, εντάσσεται η πρωτοβουλία «Καλάθι του Μαθητή», η οποία είχε προταθεί προς τις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ από τον υπουργό Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα και η οποία ισχύει από χθες και θα διαρκέσει ως τις 3 Οκτωβρίου.
Το «Καλάθι του Μαθητή» έχει ως απώτερο στόχο να μην φθάσουν οι αυξήσεις των τιμών των σχολικών ειδών στα ποσοστά της τάξεως 15 ως και 20%, όπως εκτιμούσαν οι παράγοντες της αγοράς, αλλά να συμπιεστούν προς τα κάτω, ώστε να μην επιβαρύνουν, περαιτέρω το οικογενειακό εισόδημα, ειδικά κατά την περίοδο έναρξης του σχολικού έτους, όπου τα έξοδα είναι αυξημένα.
Με βάση την πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης, με την οποία εναρμονίστηκαν οι 13 επιχειρήσεις σούπερ - μάρκετ που, ήδη, συμμετέχουν και στο «καλάθι του νοικοκυριού», αλλά και εξειδιεκευμένες επιχειρήσεις πώλησης σχολικών, χαρτικών, παιχνιδιών, το «καλάθι του μαθητή» περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα προϊόν από τις 11 κατηγορίες που αποφασίστηκαν. Αυτές είναι:
- Σχολικές τσάντες
- Κασετίνες
- Τετράδια (και ετικέτες και καλύμματα)
- Μολύβια ξύλινα ή μηχανικά
- Χρωματιστοί μαρκαδόροι
- Στυλό
- Γόμες
- Ξύστρες
- Διαβήτες
- Χάρακες
- Φωτοτυπικό χαρτί
Όπως προβλέπει η υπουργική απόφαση, για το «καλάθι του μαθητή» κατά το διάστημα 30 Αυγούστου ως και 3 Οκτωβρίου προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα τουλάχιστον ξεχωριστό και διακριτό σημείο πώλησης, σε περίοπτη θέση του καταστήματος, στο οποίο τοποθετούνται και διατίθενται στο καταναλωτικό κοινό συγκεντρωμένα τα προϊόντα.
Παράλληλα, όπως προβλέπει η σχετική απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης, για όλες τις κατηγορίες προϊόντων που περιλαμβάνονται στο «Καλάθι του Μαθητή» ισχύει ήδη η διάταξη του Νόμου 5045/2023, με βάση την οποία επιβάλλεται πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα στα επίπεδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.
Σε ό,τι αφορά τη φετινή περίοδο, οι πρώτες αυξήσεις στα σχολικά είδη, για τις οποίες κάνουν αναφορά, οι παράγοντες της αγοράς ανέρχονται σε ένα ύψος της τάξεως του 10 ως 15% σε σχέση με πέρσι. Αν ληφθεί υπόψη ότι την περσινή χρονιά, όπου δεν υπήρχε η πρωτοβουλία «το καλάθι του μαθητή», οι αυξήσεις στα σχολικά είδη είχαν διαμορφωθεί σε ένα επίπεδο του 20 με 25% εξάγεται το συμπέρασμα ότι σε μία διετία οι σωρευτικές αυξήσεις στα σχολικά είδη, ορισμένες φορές υπερβαίνουν και το 40%, κάνοντας το σχολικό προϋπολογισμό δυσβάχτατο.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός για τα παραπάνω είδη για έναν μαθητή του δημοτικού σχολείου ανέρχεται πάνω από τα 20 ευρώ και μπορεί να διαμορφωθεί προς τα πάνω ως τα 30 ακόμη και 40 ευρώ. Για έναν μαθητή γυμνασίου η τιμή αυτή μπορεί να διαμορφωθεί και ως τα 50 ευρώ.
Οι ανατιμήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες παραγόντων της αγοράς, έχουν αρχίσει από τον Ιανουάριο του 2023, όμως δεν έγιναν άμεσα αντιληπτές λόγω μειωμένης ζήτησης, καθώς οι μαζικές αγορές στα συγκεκριμένα είδη πραγματοποιούνται κυρίως τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, δηλαδή λίγες ημέρες πριν και λίγες ημέρες μετά την έναρξη της σχολικής περιόδου.
Το ύψος της αύξησης, βέβαια, εξαρτάται και από το είδος των προϊόντων. Συγκεκριμένα, οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις εντοπίζονται σε μολύβια, γόμες, ξύστρες καθώς και στα γεωμετρικά όργανα λόγω και της αύξησης της τιμής του πλαστικού που απαιτείται για την κατασκευή τους.
Σε ό,τι αφορά τα τετράδια, εκεί η επικρατέστερη τιμή είναι κάτω από ένα ευρώ και συγκεκριμένα από 0,86 ως 0,99 ευρώ για ένα κλασικό τετράδιο 50 φύλλων. Βέβαια, για τα τετράδια πολλαπλών χρήσεων ή θεμάτων η τιμή ανεβαίνει και μπορεί να φθάσει και ως τα τρία ευρώ, ενώ τετράδια με φύλλα A4, πολλαπλών θεμάτων μπορεί και να ξεπεράσουν τα 5 ευρώ.
Οι τιμές αυτές αν και φαίνονται αρκετά συγκρατημένες σε σχέση με πέρσι, είναι σχεδόν κατά 50% αυξημένες σε σχέση με το 2021, όπου η τιμή ενός τετραδίου 50 φύλλων διαμορφωνόταν στα 0,50 ευρώ. Το γεγονός αυτό αποδίδεται κυρίως στην αύξηση του χαρτιού, αλλά και των τιμών των υπολοίπων πρώτων υλών.
Σε ό,τι αφορά τις σχολικές τσάντες το φάσμα τιμών και ειδών είναι αρκετά ευρύ και μάλλον δεν δημιουργεί ιδιαίτερο πρόβλημα στον οικογενειακό προϋπολογισμό, καθώς υπάρχει η δυνατότητα επιλογής βάσει τιμής προς ποιότητα. Οι τσάντες πλάτης που χρησιμοποιούνται από μαθητές όλων των ηλικιών κοστίζουν περί τα 30 ως 40 ευρώ.
Βεβαίως υπάρχουν και πολύ φθηνότερες, κάτω από 10 ευρώ αλλά και πολύ ακριβότερες που υπερβαίνουν τα 100 ευρώ. Οι τσάντες «τρόλεϊ», που διαθέτουν ρόδες και μεταφέρονται ευκολότερα κοστίζουν γύρω στα 50 ευρώ, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που οι τιμές διαμορφώνονται και κάτω από τα 10 ευρώ, αλλά και ανεβαίνουν ακόμη και ως τα 200 ευρώ.
