Η παγκόσμια ανάπτυξη αποδείχθηκε εκπληκτικά ανθεκτική το 2023, με τις χαμηλότερες τιμές της ενέργειας και την εξασθένιση των πιέσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού να βοηθούν τον πληθωρισμό να μειωθεί ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, όπως τονίζει σε έκθεσή του που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Σύμφωνα με την έκθεση, ωστόσο, οι πρόσφατοι δείκτες δείχνουν κάποια συγκράτηση της ανάπτυξης. Ελλείψει περαιτέρω δυσμενών διαταραχών της προσφοράς, οι ψυχρότερες πιέσεις της ζήτησης θα επιτρέψουν στον γενικό και τον πυρήνα του πληθωρισμού να μειωθεί περαιτέρω στις περισσότερες οικονομίες. Μέχρι το τέλος του 2025 ο πληθωρισμός αναμένεται να έχει επιστρέψει στο στόχο στις περισσότερες χώρες της G20.
Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί, ιδίως σε σχέση με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ. Περαιτέρω ανοδικές εκπλήξεις στον πληθωρισμό θα μπορούσαν να προκαλέσουν απότομες διορθώσεις στις τιμές των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς οι αγορές εκτιμούν ότι τα επιτόκια πολιτικής μπορεί να είναι υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η παγκόσμια ανάπτυξη, η οποία εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 3,1% το 2023, αναμένεται να επιβραδυνθεί σε 2,9% το 2024 και στη συνέχεια να αυξηθεί σε 3,0% το 2025.
Σε πτωτική τροχιά ο γενικός και ο δομικός πληθωρισμός
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, τόσο ο γενικός όσο και ο δομικός πληθωρισμός μειώθηκαν κατά τη διάρκεια του 2023. Ορισμένοι από τους παράγοντες που υποβοηθούσαν τον αποπληθωρισμό κατά το προηγούμενο έτος τώρα διαλύονται ή αντιστρέφονται, ενώ άλλοι είναι ευάλωτοι στη γεωπολιτική, στις ακραίες καιρικές συνθήκες ή σε απρόβλεπτα γεγονότα. Με τον πληθωρισμό να εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από τον στόχο και την αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος να παραμένει γενικά πάνω από επίπεδα συμβατά με τους μεσοπρόθεσμους στόχους για τον πληθωρισμό, είναι πολύ νωρίς για να επιβεβαιωθεί αν το πληθωριστικό επεισόδιο που ξεκίνησε το 2021 έχει τελειώσει.
Παράλληλα, οι δείκτες δραστηριότητας υψηλής συχνότητας υποδηλώνουν γενικά τη συνέχιση της πρόσφατης μέτριας ανάπτυξης. Σε όλες τις χώρες, σαφείς ενδείξεις ισχυρής βραχυπρόθεσμης δυναμικής συνεχίζονται στην Ινδία, σχετική αδυναμία παρατηρείται στην Ευρώπη και ήπια βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη στις περισσότερες άλλες μεγάλες οικονομίες.
Η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να γίνει πιο έξυπνη
Οι κυβερνητικές δαπάνες πρέπει να επικεντρωθούν περισσότερο στις επενδύσεις στους τομείς που οδηγούν σε βιώσιμη ανάπτυξη. Ειδικά στο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Οι πρόσφατες βαθμολογίες PISA του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα μειώνονται, ενώ οι ανάγκες της μελλοντικής οικονομίας σε δεξιότητες αυξάνονται. Τα επίπεδα του δημόσιου χρέους είναι γενικά υψηλότερα από ό,τι πριν από την πανδημία, και σε πολλές χώρες σε επίπεδα σε σχέση με το ΑΕΠ που είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν μόνο σε καιρό πολέμου.
Οι κυβερνήσεις πρέπει να υιοθετήσουν βιώσιμα δημοσιονομικά σχέδια που να εξισορροπούν τις διαγενεακές ανάγκες και να προετοιμάζουν τις οικονομίες για το μέλλον.
Πηγή γραφημάτων: OECD
